در علم اقتصاد، ارزش فعلی پول، همیشه بیشتر از ارزش همان پول در آینده تعیین میشود. البته یک استثنا هم در این رابطه وجود دارد و آن در کشورهایی است که تورم منفی دارند. در واقع به دو دلیل چنین فرضیهای مطرح شده است:
1- تورم معمول در جهان که مثبت است
2- توان سرمایهگذاری پول امروز برای فردا و بهره دریافتی از آن
یکی از اساسیترین مفاهیم در امور مالی این است که، پول دارای ارزش زمانی است. این در حالی است که بگوییم، در زمان حال، پول در دست، ارزشی بیش از پولی که انتظار میرود در آینده دریافت شود، خواهد داشت، زیرا یک دلار دریافت شده در زمان حال را میتوان سرمایهگذاری کرد، بهطوریکه در زمان آینده، بیش از یک دلار خواهد شد و بهطور خلاصه ارزش زمانی پول را میتوان اینگونه تعریف کرد: یک دلار امروز، ارزشی بیش از یک دلار فردا دارد.
اما این موضوع را با یک مثال ساده نیز میتوان دریافت. با 1000 تومان در سال 87 میتوانستیم یک دلار آمریکا خریداری کنیم اما امروز هر دلار آمریکا قریب به 3500 تومان است که این موضوع به دلیل اول که همان تورم معمول جهان است رخ داده است. یا به طور مثال یک دلار آمریکا در 30 سال گذشته توانایی خریدی سه برابر یک دلار امروز داشته است.
نظریه «یک دلار امروز، ارزشی بیش از یک دلار فردا دارد» در نگاه اول نظریهای خام است اما آن را میتوان در بازار بورس نیز به کار برد و ارزش سرمایهگذاری در این بازار را بیش از پیش درک کرد. در سال 87 میتوانستیم سهام بسیاری از شرکتها را با 50 تومان خریداری کنیم. درحالیکه امروز به سادگی میتوان گفت با 50 تومان سهام مناسبی را نمیتوان خرید.
جالب است بدانید که به طور مثال در آن زمان سهام شرکت ماشینسازی اراک 30 تومان بوده است، درحالیکه امروز سهام این شرکت 215 تومان معامله میشود که حتی با در نظر گرفتن میزان تورم و رشد دلار نیز، بازدهی مثبتی را نصیب سهامدارانش کرده است. به این ترتیب 30 تومان در سال 1387 ارزشی بسیار بیشتر از 30 تومان امروز داشته است.
درحالیکه اگر همان 30 تومان را به صورت وجه نقد ذخیره میکردیم، امروز هیچ استفاده مفیدی از آن نمیشد. سرمایهگذاری بلندمدت در بورس نیز در واقع در پشت همین جمله پنهان شده است. خرید سهام با دید بلندمدت ارزش یک دلار امروز شما را برای سالهای بعد حفظ میکند. البته باید در نظر داشت که هر خرید بدون تحلیلی نیز منطقی نیست.
کارشناس ارشد بورس اوراق بهادار