یورو جای دلار را در معاملات نفتی ایران خواهد گرفت

ایران قصد دارد تا مطالبات نفتی خود را از خریداران به یورو دریافت کند. تهران که به دلیل اعمال تحریم‌های بین‌المللی بر صنعت انرژی و بانک‌های خود، امکان دسترسی به ده‌ها میلیارد دلار از درآمدهای نفتی خود را از دست داده بود، پس از رفع تحریم‌های وضع شده علیه این کشور و به منظور کاهش وابستگی خود به دلار، سرمایه‌های بلوکه شده خود را به یورو دریافت کند.

در این راستا یک منبع نزدیک به شرکت ملی نفت ایران به رویترز گفت ایران در قراردادهایی که اخیرا با شرکت‌های عمده انرژی نظیر توتال فرانسه، Cepsa و Litasco اسپانیا و Lukoil روسیه به امضا رسانده است، ‌بندی جهت دریافت مطالبات خود به یورو قرار داده که بیانگر تمایل تهران به کاهش وابستگی خود به دلار است. منبع مذکور در ادامه به رویترز گفت: ‌«‌در صورت حساب‌هایی که صادر می‌کنیم ‌بندی وجود دارد که خریداران را به پرداخت مطالبات ایران به یورو و با در نظر گرفتن نرخ آن در برابر دلار در زمان تحویل ملزم می‌کند.»

در این رابطه شرکت‌های توتال و Lukoil از اظهارنظر در رابطه با شرایط جدید ایران خودداری کرده و شرکت Cepsa اسپانیا از پاسخگویی به سوال رویترز خودداری کرده است. گفتنی است ایران از بدهکاران خود خواسته تا بدهی‌های نفتی خود را به این کشور به جای دلار، به یورو پرداخت کنند. اقدام اخیر تهران برای دریافت مطالبات نفتی خود به یورو و کاهش وابستگی به دلار در شرایطی صورت می‌پذیرد که براساس توافق جامع هسته‌ای با قدرت‌های عمده جهانی، قادر خواهد بود تا بخشی از سرمایه‌های بلوکه شده خود را به واحد پولی غیر ‌از دلار دریافت کند. ریال عمان و درهم امارات متحده عربی از جمله واحد‌های پولی هستند که ایران می‌تواند با استفاده از آنها سرمایه‌های بلوکه شده خود را دریافت کند. 

از سوی دیگر کارشناسان معتقدند، افزایش مبادلات تجاری ایران و اتحادیه اروپا رو به افزایش بوده و از این جهت اقدام اخیر تهران برای استفاده از یورو در معاملات تجاری خود قابل توجیه به نظر می‌رسد. در این رابطه رابین میلز مدیر اجرایی شرکت ‌«‌Qamar Energy ‌»‌در دوبی معتقد است: ‌«‌این روزها تعداد قابل توجهی از شرکت‌های بزرگ و کوچک اروپایی برای استفاده از فرصت‌های تجاری ایجاد شده پس از رفع تحریم‌ها به ایران می‌روند و این موضوع سبب شده تا یورو جایگزین مناسبی برای دلار به نظر برسد.»

با این همه ایران مدت زیادی است که به دنبال کاهش وابستگی خود به دلار از طریق جایگزین کردن آن با یورو است. در سال 2007 میلادی ایران در ادامه تلاش‌های خود برای فاصله‌گرفتن از دلار نتوانست کشورهای عضو اوپک را به استفاده از یورو به جای دلار متقاعد کند. این موضوع سبب شد تا محمود احمدی‌نژاد رئیس‌جمهور سابق ایران دلار را کاغذی بی‌ارزش بخواند.

به گفته منبع نزدیک به شرکت ملی نفت ایران، بانک مرکزی این کشور در دوران تحریم دستورالعملی را مبنی بر جایگزینی دلار با یورو در مبادلات تجاری خارجی ایران صادر کرد که به عقیده منبع مذکور اقدام اخیر بانک مرکزی ایران با انگیزه‌ای سیاسی صورت پذیرفته است. براساس اطلاعات موجود، ایران دارای چهارمین ذخایر نفت خام جهان بوده و قصد دارد تا پس از رفع تحریم‌های وضع شده بر صنعت نفت این کشور حجم تولید نفت خام خود را به میزان قابل توجهی افزایش دهد. کارشناسان و ناظران بین‌المللی معتقدند، دلیل اقدام اخیر مقامات ایران برای کاهش وابستگی این کشور به دلار و استفاده از یورو به جای آن، عدم وجود یک رابطه مبنی بر اعتماد متقابل میان تهران و واشنگتن حتی پس از حصول توافق جامع اتمی است. 

در پی تصمیم اخیر تهران برای دریافت مطالبات نفتی خود به یورو، دولت هند تأیید کرد که ایران تمایلی به دریافت مطالبات خود به روپیه نداشته و با توجه به دسترسی بانک‌های این کشور به خدمات سوییفت، دسترسی به واحدهای پولی بین‌المللی برای ایران آسان شده و تهران در میان واحد‌های پولی یورو را ترجیح می‌دهد.