گام اول، ایجاد روابط کارگزاری برای ترید فاینانس

همایش تجاری بانک‌های خارجی در حالی در هتل اسپیناس پالاس دومین روز خود را می‌گذراند که مسئولان و مقامات بانک مرکزی تلاش دارند تا با ابهام‌زدایی از وضعیت نظام بانکی کشور، بانک‌های خارجی را به سرمایه‌گذاری در بازار ایران تشویق کنند.

همان‌گونه که روزنامه فرصت امروز روز گذشته در گفت‌وگو با معاون ارزی و معاون نظارتی بانک مرکزی خبر داده بود، از میان بانک‌های خارجی بیش از همه بانک‌های آلمانی برای حضور در نظام بانکی ما اعلام آمادگی کرده‌اند و پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که به‌زودی با رایزنی‌های صورت گرفته شاهد حضور بانک‌های آلمانی در ایران خواهیم بود. در این راستا در دومین روز همایش تجاری ایران و اروپا، ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی با مقامات آلمانی در این باره به تبادل نظر پرداخت.

روابط تجاری ایران و آلمان وارد مرحله اجرایی می‌شود

ایران و آلمان وارد فاز جدیدی از روابط اقتصادی پس از اجرایی شدن برجام می‌شوند. در دیدار رئیس کل بانک مرکزی کشورمان و ماتیاس ماخنیگ، دبیردولتی وزارت اقتصاد و انرژی آلمان، بر رفع هر چه سریع‌تر موانع گسترش روابط تجاری تاکید و راه‌های تسهیل آن بررسی شد.

به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، در این جلسه رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به روابط دیرینه اقتصادی ایران و آلمان و ملاقات‌های انجام شده طی ماه‌های گذشته میان مسئولان بانکی دو کشور گفت: به نظر ما موانع بزرگی در گسترش روابط وجود ندارد. در ملاقات با رئیس کل بانک مرکزی آلمان و همچنین مذاکره با گابریل وزیر اقتصاد آلمان، نتایج مثبتی برای از سرگیری روابط بانکی حاصل شده است و با نگاه مثبت شما نیز این روابط هرچه سریع‌تر به شرایط مطلوب خواهد رسید.

دبیر دولتی وزارت اقتصاد و انرژی آلمان نیز با ابراز علاقه کشورش و اتحادیه اروپا برای احیای روابط گسترده سیاسی و اقتصادی با ایران عنوان کرد: پس از توافق هسته‌ای امیدواریم برای حل مشکلات گام برداریم و اقتصاد آلمان منتظر حصول نتایج مثبت برای از سرگیری همکاری تجاری با ایران است.

ماتیاس ماخنیگ نقش بانک‌ها را در گسترش روابط اقتصادی کلیدی خواند و گفت: بدون تامین مالی پروژه‌ها از سوی بانک‌ها، ایده‌های همکاری در سطح نظری باقی خواهد ماند و لازمه آغاز و گسترش روابط تجاری، وجود روابط بانکی شفاف است و به همین دلیل، بر تعامل بانک‌های ایرانی و آلمانی و ایجاد چارچوب حقوقی روشن برای فعالیت مالی تاکید می‌کنیم.

در ادامه نشست، رئیس کل بانک مرکزی با استقبال از حرکت به سمت عملیاتی کردن گسترش روابط تجاری ایران و آلمان تصریح کرد: با از بین بردن ابهام‌ها در زمینه‌های اقتصادی و بانکی می‌توانیم شرایطی فراهم کنیم که بانک‌ها ارزیابی درستی از ریسک‌های احتمالی برای سرمایه‌گذاری داشته باشند. همچنین باید آگاهی کاملی از ابهام‌ها و نگرانی‌های بانک‌های آلمانی داشته باشیم و از طریق تعامل روابط را تقویت کنیم.

رئیس شورای پول و اعتبار در خصوص انطباق بانکداری ایران با استانداردهای بانکداری بین‌الملل نیز اظهار کرد: بانک مرکزی طی سال‌های اخیر استانداردهای بال 2 و بال 3 و اصول حاکمیت شرکتی را برای بانک‌های ایرانی مدنظر قرار داده است. همچنین مذاكراتی با بافین داشته‌ایم تا از تجربیات آنها برای استانداردسازی عملیات بانکی و نظارت موثر بر فعالیت بانك‌ها بهره ببریم.

در این جلسه مقرر شد بانک‌های ایرانی و آلمانی در فروردین 1394، پیش از نشست کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور در اردیبهشت 1394 نشستی داشته باشند و در خصوص رفع ابهام‌ها و شرایط استانداردهای بانک‌های ایرانی بحث کرده، بررسی‌های لازم را انجام دهند. همچنین در مورد موضوع بیمه هرمس و پرداخت بدهی آن مقرر شد تا پیش از نشست وزرای اقتصاد دو کشور، پیش‌نویس تفاهم آماده شود و به امضای طرفین برسد.

بهشتی‌روی: روابط کارگزاری با بانک‌های خارجی برقرار می‌شود

مرتضی بهشتی روی، عضو هیأت‌مدیره بانک پاسارگاد در حاشیه این همایش به خبرنگار «فرصت امروز» گفت: برگزاری این همایش می‌تواند برای ورود بانک‌های خارجی به ایران راهگشا باشد. برگزاری چنین همایشی کمک می‌کند تا بانک‌های خارجی بانک‌های ایرانی را بشناسند و برخی عدم شناخت‌ها و مسائل و مشکلاتی که در این زمینه وجود دارد از بین برود. اغلب بانک‌های ایرانی برای برقراری روابط کارگزاری قابلیت لازم را دارند، ما در دیدارهایی که با طرف‌های خارجی در برلین داشتیم این موضوعات را مورد بررسی قرار دادیم و در مرحله بعد ایمیل‌هایی تبادل شد و روزهای یکشنبه و دوشنبه هم دیدارهایی را در این زمینه برای ایجاد هماهنگی‌های لازم خواهیم داشت.

بهشتی‌روی تأکید کرد: روابط کارگزاری ما با بانک‌های خارجی در حوزه trade finance (گشایش ال سی و واردات کالا بر این اساس)خواهد بود و در این حوزه کمترین ریسک ممکن وجود دارد، چرا که در این روش فروشنده مشخص و از میان شرکت‌های مطرحی مثل زیمنس است و از طرف دیگر خریدار و کالا هم مشخص است. ما اگر در شروع همکاری روابط کاری را به trade finance و ابلاغ ال سی محدود بکنیم برای آنها بهتر است، اما برای گسترش همکاری لازم است بانک‌های خارجی نسبت به تراکنش‌های ما شناخت بیشتری پیدا کنند. با این توضیحات من ارزیابی مثبتی از این همکاری‌ها دارم.

عضو هیأت‌مدیره بانک پاسارگاد افزود: البته این نکته را هم نباید فراموش کنیم که تحریم‌ها لاجرم برای نظام بانکی ایران تأثیرات منفی به همراه نداشته و فرصت‌هایی را هم به دنبال داشته است. در سال‌های 2007 و 2008 اتفاقات خاصی در اقتصاد جهان افتاد و بانک‌های بزرگی بودند که با مشکلات مالی مواجه شدند، اما نظام بانکی ما چون آن تراکنش‌ها را نداشت از آسیب‌های این اتفاق مصون ماند.

وی ادامه داد: پس از بحرانی که برای بانک‌های بزرگ جهان رخ داد آنها مقررات نظارتی‌شان را بسیار سختگیرانه‌تر کردند، طبیعتا بانک‌های ما به دلیل اینکه ارتباط کارگزاری‌شان با آنها در سال‌های مذکور رو به نزول بود در جریان این تحولات قرار نگرفتند و ضرورتی هم نداشت که قرار بگیرند.

بهشتی روی در توضیح این موضوع به «فرصت امروز» گفت: ما در نظام بانکی‌مان معاملات آپشن، فیوچر و امثال آن را نداریم که سیستم‌های ما بخواهند مورد خطر واقع شوند. مشکل مطالبات معوق هم که بانک‌های ما با آن مواجه هستند بیش از هر چیزی به وضعیت اقتصادی کشور باز می‌گردد که در آن تولیدکنندگان توان بازپرداخت‌شان را از دست دادند. وقتی بانک‌ها همه تلاش‌شان را می‌کنند تا رتبه‌بندی‌ها را رعایت کنند اما از آن سو بزرگ‌ترین شرکت‌ها نمی‌توانند مطالبات‌شان را وصول کنند طبیعی است که توان بازپرداخت بدهی بانک‌ها را هم از دست می‌دهند. البته این مشکل، مشکل لاینحلی نیست و نظام بانکی در تلاش است تا به مروز این مشکلات را رفع کند.

* ارتباط با کارشناس: nasim64najafi@gmail.com