کنتورسازان ریسک صادرات را می‌پذیرند

تحریم‌های بانکی، صادرات کالا برای تولیدکننده ایرانی را با ریسک‌های فراوان همراه کرده‌است. اما کنتورسازان تنها راه نجات این صنعت را تمرکز بر بازارهای صادراتی می‌دانند. متاسفانه ورود به بازارهای خارجی در صنعت برق به دلیل عدم تامین نیازهای مالی این صنعت، به یک اجبار برای فعالان این بخش تبدیل شده‌است. بسیاری از واحدهای در دست ساخت، برای دریافت حق انشعاب ماه‌ها در نوبت می‌مانند. انبوه‌سازان مسکن می‌گویند که پول انشعاب‌ها را نقدی و به‌موقع پرداخت می‌کنند اما دولت پول تولیدکنندگان کنتور را با تاخیر به آنها پرداخت می‌کند. سیداحمد عاملی، عضو هیات‌مدیره شرکت کنتورسازی ایران به «فرصت امروز» می‌گوید: عمده‌ترین مشکل‌ کنتورسازان تاخیر در پرداخت‌ها توسط وزارت نیرو است و تاخیر در دریافت حق انشعاب، به دلیل کمبود کنتور در بازار نیست. وی اضافه می‌کند: متاسفانه وزارت نیرو مطالبات تولیدکنندگان را به‌صورت اقساط پرداخت می‌کند که این مسئله به بخش تولید آسیب وارد کرده‌است. 

عاملی با اشاره به اینکه هزینه انشعاب به میزان دو تا سه برابر افزایش یافته، شایعات منتشر شده در زمینه گران شدن کنتور را رد می‌کند. وی تاکید می‌کند: قیمت کنتور افزایش نداشته‌است. شرکت کنتورسازی ایران که تامین‌کننده بخش عمده نیازهای بازار داخل است تا چند ماه پیش کنتورهای تولیدی خود را با قیمتی کمتر از 40 هزار تومان به وزارت نیرو واگذار می‌کرد. عضو هیات‌مدیره شرکت کنتورسازی ایران ادامه می‌دهد: چند ماه پیش کنتورسازی ایران به دلیل شرکت در چند مناقصه بین‌المللی در مناقصه‌های داخلی شرکت نکرد. در نتیجه قیمت کنتور به حدود 80 هزار تومان رسید.

وی در پاسخ به این سوال که آیا دولت به شرکت‌های کنتورساز به شرط تامین نیازهای داخلی، اجازه ورود در بازارهای بین‌المللی را می‌دهد، بیان می‌کند: محدودیتی برای صادرات نداریم ضمن آنکه نیازهای داخل را تامین می‌کنیم. اغلب شرکت‌های کنتورساز ورشکسته و تعطیل شده‌اند. به دلیل عدم پرداخت به‌موقع مطالبات و مشکلات تولید، تعداد واحدهای تولیدکننده کنتور به حداقل رسیده‌است.
وی ادامه می‌دهد: اگر وزارت نیرو برنامه‌های سه سال آینده خود را اعلام کند، شرکت‌های داخلی آمادگی دارند علاوه بر تامین نیازهای داخل، صادرات هم داشته باشند تا درآمد ارزی برای کشور ایجاد شود.

عاملی با اشاره به اینکه در کشور سالانه یک میلیون کنتور خریداری می‌شود، تعداد شرکت‌های کنتورساز را پیش از بروز بحران در صنعت برق 13 شرکت اعلام کرده و مدعی است که در حال حاضر فقط چهار تا پنج شرکت در این حوزه فعالیت می‌کنند.
وی بر این باور است که ایران کشوری پیشرو در زمینه تولید کنتور است. زیرا بسیاری از واحدهای تولیدی کشور به سمت ایجاد خطوط تولید کنتور هوشمند حرکت کرده‌اند، درحالی‌که چنین وضعیتی در کشورهای همسایه وجود ندارد.

صادرات تنها راه باقیمانده

سیامک فارسیان، مدیرعامل و رییس هیات‌مدیره شرکت توس فیوز هم از عدم پرداخت به‌موقع مطالبات توسط وزارت نیرو گله‌مند است. وی به «فرصت امروز» می‌گوید: توانیر یک سال است که پول کنتورسازان را نمی‎دهد. توانیر در هر مرحله پرداخت، پنج تا 10 درصد مطالبات‌مان را تسویه می‌کند و این مسئله مشکلات زیادی برای شرکت ما ایجاد کرده‌ است. زیرا واحدهای تولیدی مجبور هستند از وام‌های بانکی با 30 درصد بهره استفاده کنند. وی معتقد است که اگر وزارت نیرو به‌موقع مطالبات تولیدکنندگان را پرداخت کند، لازم نیست آنها از بانک وام‌هایی با بهره بالا دریافت کنند. 

فارسیان بر این باور است که ورود به بازارهای صادراتی تنها راه نجات‌بخش برای تولیدکنندگان کنتور است. زیرا کیفیت کنتورهای ایران مطلوب بوده و در اروپا نیز پذیرفته شده‌است. بسیاری از خطوط تولید کنتور کشور نیز به سمت کنتورهای هوشمند در حال حرکت هستند. رییس هیات‌مدیره توس فیوز، کمبود نقدینگی، نوسانات نرخ ارز و عدم تخصیص به‌موقع ارز مبادله‌ای را مهم‌ترین مشکلات این صنعت می‌داند. وی اضافه می‌کند: براساس قانون باید ارز مبادله‌ای به صنعت اختصاص یابد. اما دو سال است که چنین ارزی به ما اختصاص نداده‌اند. یک‌بار مقدار جزئی ارز مبادله برای این شرکت در نظر گرفته شد که چون مراحل دریافت آن شش ماه طول کشید، دریافت چنین کمکی را غیرمنطقی و غیر‌اقتصادی کرد.

فارسیان درباره عدم پرداخت به‌موقع مطالبات توسط وزارت نیرو با وجود دریافت نقدی حق انشعاب اظهارنظر نکرد اما گفت: از چرخه مالی وزارت نیرو اطلاعی ندارم ولی شرکت ما حدود 10 میلیارد تومان از وزارت نیرو طلب دارد. تلاش کردیم دلیل عدم پرداخت به‌موقع مطالبات کنتورسازان را از زبان غلامرضا خوش‌خلق، معاون هماهنگی و توزیع وزارت نیرو جویا شویم. وی در نخستین تماس به دلیل رانندگی، ارائه پاسخ را به دو ساعت بعد موکول کرد. تماس‌های مکرر بعدی نیز به دلیل خاموش بودن تلفن همراه وی بدون پاسخ باقی ماند.

صادرات، اجبار است نه انتخاب

تحریم‌هایی که حتی بانک‌های ایران را هم نشانه‌ رفته‌اند، فضای کسب‌و‌کار را برای تولیدکننده داخلی در بازارهای بین‌المللی بسیار مبهم کرده ‌است. تولیدکنندگانی که صادرات انجام می‌دهند، مجبورند به صرافانی اعتماد کنند که هیچ شناختی از آنها ندارند. بروز هر اتفاقی برای یک صراف واسط بین ایران و بازارهای هدف صادراتی، می‌تواند بخشی از سرمایه تولیدکننده ایرانی را با مشکل مواجه کند. اما با وجود تمام این مشکلات تولیدکنندگان کنتور، صادرات را تنها راه نجات می‌دانند. سوال اینجاست که کدام مزیت بازار خارجی سبب می‌شود که تولیدکننده داخلی با تمام ریسک‌ها به آن سمت گرایش داشته باشد. پیام باقری، نایب رییس کمیته صادرات سندیکای برق پاسخ این پرسش را با یک جمله کوتاه می‌دهد. صادرات اجبار است نه انتخاب.

وی به «فرصت امروز» می‌گوید: اگر بخشی از مسائل و مشکلات صادرات را در نظر نگیریم، صدور کالا به خارج از کشور برای تولیدکننده داخلی جذاب است زیرا می‌تواند به ازای محصول فروخته شده ارز دریافت کرده و در داخل ایران آن را به ریال تبدیل کند.
نایب رییس کمیته صادرات سندیکای برق با اشاره به مسائل و مشکلات پیش آمده برای تامین منابع مالی در بخش دولتی به دلیل افت قیمت نفت، پیش‌بینی می‌کند که سال آینده نیز وزارت نیرو نتواند مطالبات پیمانکاران را پرداخت کرده و حجم بدهی‌های این وزارتخانه که امروز نزدیک به 30 هزار میلیارد تومان است، روند رو به رشدی را طی کند.

وی اضافه می‌کند: مشکل تامین منابع مالی از طرف کارفرما، جذابیت صادرات را برای تولیدکننده داخلی افزایش می‌دهد. باقری مصوبه اخیر شورای‌عالی صادرات در زمینه امکان فروش ارزهای صادرکنندگان به نرخ آزاد در صرافی‌های معتبر را عاملی برای جذابیت بیشتر بازارهای صادراتی اعلام می‌کند. وی معتقد است که صادرات امروز به یک اجبار برای تولیدکننده داخلی تبدیل شده‌است. بنابراین حتی اگر در بازار هدفی قیمت‌ها رقابت‌پذیر نباشد، تولیدکننده داخلی با در نظر گرفتن حاشیه سود خود، سیستم تولید را به نحوی همخوان می‌کنند که قیمت تمام شده آن واحد تولیدی قدرت رقابت با دیگران را داشته باشد.