کلاهی به گشادی کلام

شاید برای همه ما پیش آمده باشد که در هنگام خرید، فروشنده از کلمات و اصطلاحاتی استفاده کند که معنی و مفهوم آن را ندانیم، اما به صرف اینکه او در این کار تخصص و تبحر بیشتری دارد به راحتی حرف او را می‌پذیریم و حتی احساس می‌کنیم خیلی در رشته خود متخصص است و به او اعتماد می‌کنیم. این یکی از حربه‌هایی است که فروشندگان برای اقناع مشتری به کار می‌گیرند؛ اتفاقی که چند روز پیش برای من افتاد در همین جایگاه قابل بازگویی است.

وارد بازار موبایل شدم و از چند روز قبل تحقیق بسیاری برای خرید گوشی مورد ‌نظرم در اینترنت و بین دوستان‌ انجام داده بودم. قیمت‌ها با اختلافی چند‌درصدی خیلی تفاوتی با هم نداشت، فقط مسئله گارانتی بود که فروشنده‌ها روی آن خیلی مانور می‌دادند. بالاخره به این نتیجه رسیدم که یک گارانتی از بقیه بهتر به نظر می‌رسد.

پس یکی از مغازه‌ها را که قیمت پایین‌تری داشت انتخاب کرده و برای خرید قطعی وارد مغازه شدم.
فروشنده خیلی سریع پلمب جعبه را باز و کابل آن را به گوشی وصل کرد و داشت به سمت کامپیوترش می‌رفت که گفتم: جناب اون گوشی برای منه؟ گفت: بله مگر همین مدل رو نخواسته بودین؟ گفتم: آره ولی من که نخواستم چیزی روش نصب کنید؟! گفت: این مدل باید ستاب باکس بشه، یه ستاب باکس تریال داریم که 80 تومن قیمتشه یه ستاب باکس پریمیوم داریم که 120 تومن میشه. گفتم: من نیازی به این چیزی که گفتین ندارم خودم برنامه‌ها را روی گوشی نصب می‌کنم. جواب داد: نه اصلا این گوشی بدون ستاب باکس به درد نمی‌خوره، اصلا کار نمیکنه براتون. ما هم نمی‌تونیم بدون ستاب باکس بفروشیم!

خلاصه، بماند که نتیجه این بحث‌ها منجر به نخریدن گوشی و پرداختن خسارت باز کردن پلمبی شد که اصلا من هیچ نقشی در آن نداشتم، ولی در مجموع بهتر است با این حربه فروشندگان در هر حوزه‌ای کاملا آشنا باشید، این روش بازاریابی را نوعی «ژارگون‌گویی» می‌نامند که معادل Jargon، به معنای اصطلاحات فنی مربوط به گروهی خاص است.
ژارگون‌گویی در مجموع به معنی استفاده از کلمات تخصصی، نامفهوم و با‌ابهام است. غالبا هم خریداران در مقابل ژارگون‌گویی‌های فروشندگان سکوت می‌کنند تا مبادا دیگران فکر کنند اطلاعات عمومی پایینی دارند، اما همین عدم اعتماد به نفس در مقابل فروشنده تبدیل به کلاهی گشاد می‌شود که بر سر مشتری فرود می‌آید.

این حرکت‌ها از سوی فروشندگان بیشتر در حوزه بازار الکترونیک اتفاق می‌افتد که این روزها هم بسیار داغ و پرفروش است. برای اینکه این‌گونه مشکلات در خرید لپ‌تاپ و گوشی و سایر وسایل الکترونیکی پیش نیاید، مشتریان مجبور هستند قبل از هر کاری مدل و مشخصات فنی و حتی قیمت دستگاه مورد‌نظرشان را در اینترنت جست‌وجو کنند و با دید کاملا باز و هدف مشخص به خرید بروند تا در دام فروشنده‌های این چنینی نیفتند.

گذشته از این حتما باید بررسی کنند که جعبه وسیله کاملا پلمب باشد و از فروشنده فاکتور بگیرند و از او بخواهند حتما در فاکتور مشخصات فنی دستگاه عبارت «ریفربیشد نبوده» را قید کند. ریفربیشد به محصولاتی گفته می‌شود پس از خروج از کارخانه خرابی داشته‌اند، به همین خاطر به کارخانه بازگردانده شده و تعمیر شده‌اند، در واقع اگر چه پلمب و سالم هستند، اما یک بار مرجوع و سپس تعمیر شده‌اند. شرکت‌های تولیدکننده این دستگاه‌ها را به فروشگاه‌ها با قیمت پایین‌تری می‌فروشند، اما فروشنده این مسئله را با خریدار مطرح نمی‌کند و با قیمت اصلی به فروش می‌رساند.
در این آشفته‌بازار فروشنده‌ها اگر می‌خواهند اعتماد مشتریان را جلب کنند، باید فضایی را فراهم کنند که مشتری خجالت نکشد و در خصوص تک تک کلمات و اصطلاحاتی که برای دستگاه به کار برده می‌شود، سوال کند. روش‌ها و حربه‌های بازریابی روز به روز در حال توسعه‌اند و در این شرایط مشتریان فقط از فروشندگانی خرید می‌کنند که با آنها صادق باشند و محصولات باکیفیت بفروشند. فراموش نکنید بسیاری از مشتریان آگاه دیگر اجازه نمی‌دهند فروشندگان یک محصول بی‌کیفیت را در جعبه‌ای شکیل از کلام بپیچند و به آنها بفروشند.