هرچند که کشور در تولید ذرت، خودکفا نیست اما کشاورزانی هستند که با تحمل تمام شرایط و کمبود آب به خصوص در استان خوزستان، این محصول را تولید میکنند. تا سال گذشته دسترنج کشاورزان از طریق سازمان تعاونی روستایی و بهصورت تضمینی خریداری میشد. به عبارتی کشاورزان با ارائه محصول خود به کارخانههای ذرت خشک کنی، مبلغ از پیش تعیین شده را بهطور کامل دریافت میکردند. اما گویا قرار است امسال، سازمان تعاون روستایی، از این کار کنارهگیری کند و به جای آن، بورس کالا وارد عمل شده و معاملات ذرت را برای نخستین بار روی تابلوی خود به نمایش بگذارد.
البته این موضوع درباره محصولات کشاورزی، خرداد سالجاری نیز اتفاق افتاد و محصول جو تولید شده کرمانشاهیها به قیمت تضمینی فروخته شد. اکثر کارشناسان معتقدند خریدهای تضمینی به دلیل نقایص بسیاری که دارند، باید جای خود را به قیمتهای تضمینی بدهند، زیرا بر حسب تجربه، هر جا که دولت برای خرید تضمینی اقدام کرد، دستکم عدهای از کشاورزان ناراضی بوده و آنطور که باید و شاید به حقوق خود نرسیدهاند؛ درست مانند همان چیزی که اکنون درباره شیر و لبنیات اتفاق افتاده است.
سامانهای برای ارائه ذرت در بورس ایجاد نشده
در این ارتباط دبیر انجمن صنفی ذرتکاران خوزستان با ابراز نگرانی از چنین اقدامی میگوید: کمتر از 50 روز به برداشت ذرت وقت باقی است. این در حالی است که هنوز هیچ اقدامی از طرف بورس کالا برای ایجاد سامانه و توضیح مراحل کار به کشاورزان داده نشد. سیدعباس علوی معتقد است با توجه به قیمت 860تومانی سال گذشته برای این محصول، مبلغ هزار تومان در سالجاری منطقی به نظر میرسد و نباید از این مقدار کمتر باشد. اگرچه دبیر انجمن صنفی ذرتکاران خوزستان از تعویق به وجود آمده در اجرای طرح قیمت تضمینی نگران است اما بورس کالا نیز منفعل نبوده و اقداماتی در این راستا انجام داده است.
این شرکت، تاکنون از 65 انبار معرفی شده حدود 28 عدد را برای نگهداری ذرت در خوزستان انتخاب کرده که این انبارها همگی از استانداردهای لازم برخوردارند. درباره سامانه هم باید گفت دقیقا همانی است که سال گذشته برای محصول جو طراحی و استفاده شد. بنابراین کشاورزان میتوانند با انتقال ذرت به این انبارها قبض سپرده کالایی دریافت و همان لحظه آن برگه را به پول نقد تبدیل کنند. البته این قبوض، قابل انتقال به غیر هستند.
بورس قیمت محصولات را شفاف میکند
مدیرعامل صندوق حمایت از صنعت طیور در این ارتباط به «فرصت امروز» میگوید: این اقدام دولت برای شفاف شدن قیمتها بسیار خوب و مورد پسند است. مهدی پورثمر با اشاره به اینکه هماکنون قیمت تضمینی 960تومان در هر کیلوگرم اعلام شده، افزود: در هر روز قیمتها براساس عرضه و تقاضایی که وجود دارد تعیین شده و کشاورزان در صورت فروش بالاتر از قیمت تعیین شده، سود بیشتری میکنند. اما درصورتیکه قیمت پایینتر از 960 تومان شود، دولت موظف است مابهالتفاوت آن را به کشاورز بپردازد.
مرغداران خرده پا متضرر میشوند
به گفته پورثمر، از مهمترین مزایای چنین طرحی، این است که فرصت سودجویی دلالها از زارعان گرفته میشود اما از آنجا که بیشترین مشتریان ذرت، مرغداران هستند، احتمال میرود در مرحله بعد، مرغدار خردهپا ضرر کند، زیرا تنها آنهایی که قدرت مالی مطلوبی دارند میتوانند ذرت با تناژ بالا خریداری کنند و دست باقی فعالان خالی میماند. از اینها گذشته مطمئنا دلال هم در این بازار نفوذ کرده و با نقدینگی قابل توجهی که دارد، ذرت را به قیمت روز خریده و سپس آن را در بازار آزاد به مرغدار میفروشد.
اما طبق آمارهای موجود، نیاز کشور به این محصول حدود 6میلیون تن است که حداقل، 5میلیون تن از خارج کشور تأمین میشود. اتفاق خوبی که در این میان میافتد، این است که قیمت ذرت وارداتی پایینتر از ذرت داخلی است. بنابراین اینجا دیگر هوش و ذکاوت دولت را میطلبد که در مواقع مقتضی و برای جلوگیری از افزایش قیمت این محصول در بازار آزاد، جهت کنترل نرخها ذرت را توزیع کرده تا دست فرصتطلبان برای سودجویی کوتاه شود.