برخی فعالان صنعت نساجی معتقدند کاهش عرضه فرآوردههای پتروشیمی گرید نساجی به بورس، دسترسی آنها به این فرآوردهها را با مشکلاتی مواجه کرده است. آنها بر این باورند که پتروشیمیها برخلاف مصوبات دولت عمل کرده و از فرمول وزارت صنعت، معدن و تجارت در زمینه قیمتگذاری محصولات پتروشیمی تبعیت نمیکنند. کاظم عمید، معاون فنی انجمن صنایع نساجی در گفتوگو با «فرصتامروز» درباره کاهش عرضه محصولات پتروشیمی میگوید: ظرف دو تا سه ماه گذشته بهخصوص از ابتدای سال 94، عرضه مواد اولیه مورد نیاز صنعت نساجی به بورس کالا از سوی پتروشیمیها کاهش یافته است. وی اضافه میکند: پتروشیمیها میزان عرضه کالا به صنایع نساجی را به مقدار قابلتوجهی کاهش داده و محصولات خود را بهصورت قطره چکانی به بازار عرضه میکنند. عمید، چیس پلی استر و گرانول پلی پروپیلن را دو محصول مورد نیاز صنایع نساجی اعلام میکند.وی ادامه میدهد: سال گذشته فقط توزیع گرانول پلی پروپیلن با مشکل مواجه بود و چیپس پلی استر به اندازه کافی توزیع میشد. اما در سالجاری عرضه این ماده هم با مشکل مواجه شدهاست. به گفته معاون فنی انجمن صنایع نساجی، چیپس پلی استر از جمله مواد اولیهای است که مصرف بالایی در صنعت نساجی دارد.
رشد بهای محصولات پتروشیمی با وجود کاهش قیمت نفت
عمید عنوان میکند: با وجودی که معاون اول رییسجمهور اعلام کرده بود که نباید قیمتها افزایش یابد اما پتروشیمیها بدون توجه به قیمتهای جهانی نفت، بهای محصولات خود را افزایش دادهاند. وی اضافه میکند: در تمام جهان با کاهش قیمتهای نفت بهای محصولات پتروشیمی کاهش مییابد اما تغییر قیمتهای جهانی طلای سیاه، بر بهای محصولات پتروشیمی در ایران تاثیری ندارد. معاون فنی انجمن صنایع نساجی ایجاد بازار سیاه برای مواد اولیه صنایع نساجی را از تبعات عرضه کم فرآوردههای پتروشیمی به بازار اعلام میکند. وی بر این باور است که پتروشیمیها در برخی هفتهها، 10 درصد میزان نیاز داخلی را هم به بازار عرضه نمیکند. عمید در پاسخ به این پرسش که آیا پتروشیمیها برای عدم عرضه مواد اولیه دلیلی ارائه کردهاند یا خیر میگوید: با مدیران پتروشیمی در این رابطه صحبت شده و آنها اعلام کردند برخی واحدهای پتروشیمی در حال اورهال بوده و سرویسهای تعمیرات سالانه آنها سبب شده که تولیدشان کاهش یابد.
وی با اشاره به اینکه چیپس پلی استر فقط از طریق پتروشیمی شهید تندگویان عرضه میشود، ادامه میدهد: بهطور حتم این پتروشیمی تمام واحدهای تولیدی خود را با هدف تعمیرات سالانه تعطیل نمیکند. ضمن آنکه گرانول پلی پروپیلن در واحدهای مختلف پتروشیمی تولید میشود و دلیلی برای کمبود آن در بازار وجود ندارد. معاون فنی انجمن نساجی عنوان میکند: پتروشیمیها چندین برابر نیاز داخلی محصولات گرید نساجی تولید میکنند. بنابراین حتی اگر در حال تعمیر باشند، برای تامین نیاز داخلی نباید مشکلی وجود داشته باشد.
افزایش 10 درصدی قیمت تمام شده تولید
علیرضا حائری، عضو هیاتمدیره جامعه متخصصین نساجی ایران هم از کمبود مواد اولیه صنایع نساجی در بازار گلهمند است. وی به «فرصتامروز» میگوید: چیپس پلیاستر طی نیمه دوم اردیبهشت و نیمه اول خرداد دو مرحله افزایش قیمت داشته و در مجموع بهای این محصول از سه هزار و 200 تومان در نیمه اول اردیبهشت به 3 هزار و 400 تومان رسیده است. عضو هیاتمدیره جامعه متخصصین نساجی ایران اضافه میکند: طبق فرمول وزارت صنعت، معدن و تجارت فرمول تعیین قیمت محصولات پتروشیمی براساس نرخ جهانی ضربدر بهای دلار آزاد ضربدر 95 درصد محاسبه میشود. وی عنوان میکند: براساس این فرمول، پتروشیمیها باید 5 درصد تخفیف برای صنایع نساجی در نظر بگیرند. اما نهتنها این تخفیف را در نظر نمیگیرند، بلکه گران فروشی هم میکنند. ضمن آنکه براساس بهای جهانی نفت، محصولات پتروشیمی باید 14 درصد افزایش نرخ را تجربه کنند، درحالیکه از اسفند 93 تاکنون، این محصولات حدود 17/5 درصد رشد قیمتی داشتهاند. حائری کمبود عرضه محصولات پتروشیمی را حربهای میداند که زمینه ایجاد بازار کاذب (بازار سیاه) برای این محصولات را فراهم کرده و به افزایش قیمت این مواد دامن میزند. وی اضافه میکند: وقتی نرخ محصولات پتروشیمی در بازار افزایش یافت به وضوح خواهید دید که همه چیز درست میشود و عرضه بهبود مییابد.
عضو هیاتمدیره جامعه متخصصین نساجی ایران تاکید میکند: باید قیمت محصولات پتروشیمی متناسب با تغییرات بهای جهانی نفت تغییر کند. وی ادامه میدهد: در شرایطی که بهای نفت از 120 دلار به 40 دلار رسید و بهای محصولات پتروشیمی در همه جای جهان با کاهش مواجه شد، متناسب با این شرایط، بهای محصولات پتروشیمی در ایران تغییری نکرد و پتروشیمیها با تاخیر سه تا چهار ماهه قیمت فرآوردههای خود را تعدیل کردند. اما در شرایط کنونی، فقط با افزایش پنج دلاری قیمت نفت، مبنای نرخگذاری پتروشیمیها به سرعت تغییر میکند. حائری در پاسخ به این پرسش که افزایش قیمت ماده اولیه به چه میزان بر بهای تمام شده تولید تاثیرگذار است، بیان میکند: براساس محاسبات انجام شده، تغییر بهای مواد اولیه بین 9.5 تا 10 درصد به بهای تمام شده تولید اضافه میکند. وی ادامه میدهد: در شرایطی که بازار رونق نداشته و با نوعی رکود مواجه هستیم همچنین انبارهای کارخانهها هم مملو از پارچه است، تولیدکننده با نرخهای فعلی قادر به فروش محصول خود نیست چه برسد به اینکه بهای محصولات خود را افزایش دهد. در واقع بازار کشش چنین افزایش قیمتی را نخواهد داشت.