چگونه با تعارضات سازمانی روبه‌رو شویم؟

ما هرچه هم سعی کنیم با کسی درگیری نداشته باشیم، هرچه کوشش کنیم با دیگران خوب باشیم، باز هم افرادی یافت می‌شوند که با ما دچار تعارض می‌شوند و می‌خواهند ما را دچار چالش کنند.ما اگر خوب کار کنیم ممکن است افرادی در محیط کار نسبت به ما حسادت کنند و سعی در تخریب ما داشته باشند. آنها چون نمی‌توانند با ما رقابت سالم داشته باشند، پس سعی می‌کنند با رفتار ناپسند برای ما دردسر درست کنند. برای رویارویی با چنین تعارضاتی می‌توانیم اقدامات زیر را انجام دهیم:

1- از درگیری بپرهیزیم

در این راهکار ما سعی می‌کنیم روی برنامه‌ها و اهداف خود تمرکز کنیم و با نادیده گرفتن اعمال افراد متخاصم، مسیر مستقیم خود را بپیماییم. در این حالت بدون اینکه قصد داشته باشیم پارازیت‌های مختلفی را که در کار ما اخلال ایجاد می‌کنند فراموش کنیم ولی طوری برنامه‌ریزی می‌کنیم که نسبت به افرادی که در کار ما اخلال ایجاد می‌کنند کمترین برخورد را داشته باشیم.

2- حسن نیت خود را نشان دهیم

در این حالت کوشش می‌کنیم نسبت به افراد مشکل‌آفرین، حسن‌نیت خود را نشان دهیم و در مقابل اعمال منفی آنها، ما سعی کنیم رفتار مثبتی از خود نشان دهیم. مثلا کاری را که او نمی‌داند به او یاد دهیم یا اگر نیازی داشته باشد تلاش کنیم نیاز او را برطرف کنیم تا بدینوسیله نظر مساعد او را به سوی خود جلب کنیم و به این ترتیب از عمیق شدن تعارضات جلوگیری کنیم.

3- گذشت داشته باشیم

گاهی اوقات ما به ابزاری نیاز داریم که رقیب‌مان نیز به آن ابزار نیاز دارد. در این حالت می‌توانیم کاری کنیم که از این ابزار به‌طور شراکتی استفاده کنیم یا اینکه اگر نیاز ما به این ابزار کمتر از رقیب است، آن ابزار را به او واگذار کنیم، در این حالت به جای تعارض روی ابزار می‌توانیم رویکرد مشارکتی را مطرح کنیم و بدین ترتیب بروز تعارض را منتفی یا عقب بیندازیم.

4- از نگاه رقیب به مسائل بنگریم.

گاهی اوقات ما کاری را انجام می‌دهیم که طرف مقابل ما فکر می‌کند این کار را بهتر از ما انجام خواهد داد. در این حالت می‌توانیم خودمان را جای او قرار دهیم و ببینیم اگر او شایسته‌تر از ما می‌تواند کار را انجام دهد یا کار را به او محول کنیم یا اینکه او را دعوت به مشارکت کنیم. در این حالت ما تعارض را تبدیل به دوستی و مشارکت می‌کنیم و کار را پیش می‌بریم.

5- با دوستان مروت با دشمنان مدارا

وقتی کسی هست که دوست ماست با او به عدالت رفتار کنیم و سعی کنیم آنچه را که برای خود می‌خواهیم برای او هم بخواهیم در این صورت دوستی‌ها مستحکم می‌شود و به دشمنی تبدیل نمی‌شود ولی اگر کسانی باشند که در پی ضربه زدن به ما هستند کوشش کنیم طوری رفتار کنیم که دشمنی او را نیانگیزیم و به نوعی با او مدارا کنیم که فرصت دشمنی را از او سلب کنیم.

6- انتقادپذیر باشیم

گاهی اوقات ما اشتباهی را مرتکب شده‌ایم و فردی از ما انتقاد کرده است،‌ چنانچه انتقاد او وارد باشد بهتر است به جای پافشاری بر اشتباه خود، رفتار خود را اصلاح کنیم و از فرد انتقاد کننده به نحو آبرومندی تشکر کنیم. در این حالت چهره منطقی و انتقادپذیر خود را به او نشان می‌دهیم و از بروز تعارض جلوگیری می‌کنیم.

7- چهره‌ای گشاده داشته باشیم

اگر بتوانیم با افرادی که متعارض هستند با چهره‌ای باز و گشاده روبه‌رو شویم و در مقابل کنایه‌ها و زخم زبان‌های‌شان، آنها را به لبخند زدن و شوخی کردن هدایت کنیم، در این صورت از بروز تعارضات جلوگیری کرده‌ایم و امکان تعمیق تعارضات را منتفی می‌سازیم.
 
8- از گسترش تعارضات جلوگیری کنیم

اخیرا فیلمی دیدم به نام «داستان‌های وحشی Wild tails». در این فیلم که شش اپیزود دارد، در هر داستان شخصیتی وجود دارد که بر اثر اختلاف کوچکی آن را به یک فاجعه تبدیل می‌کند و به گسترش تعارضات کمک می‌کند، در صورتی که اگر کمی درایت به خرج داده می‌شد این تعارضات آنقدر گسترش نمی‌یافت که به فاجعه تبدیل شود. از این رو می‌توان تعارضات را قبل از اینکه گسترش یابد از همان ابتدا فیصله داد و بدین نحو خود را از مخمصه نجات دهیم.

9- با متعارض همدردی کنیم

ممکن است فردی به دلیل اعمال ما آسیب‌دیده باشد و احساس کند در این مورد ما مقصریم. در این حالت خوب است یا با استدلال و دلیل علت عمل خود را توضیح دهیم یا اینکه از او دلجویی کرده و سعی در مرهم گذاشتن بر زخم او کنیم. در این حالت از یک تعارض بالقوه جلوگیری می‌کنیم و نمی‌گذاریم که دشمنی‌ها گسترش یابند.

10- با رقیبان و دشمنان خود طرح دوستی بریزیم

اگر حس می‌کنیم فردی ممکن است به علت رفتار سرد ما از ما کینه به دل بگیرد، در این صورت خوب است با او طرح دوستی بریزیم تا نسبت به ما دچار کینه نشود. گاهی اوقات رفتار تکبرآمیز ما ممکن است باعث تعارض شود در این صورت بهتر است رفتار «متواضعانه» خود را هم نشان دهیم تا از بروز دشمنی‌ها جلوگیری کند.

کارشناس ارشد مدیریت