تاثیرات کسب و کارهای آنلاین بررسی می شود / پیش به سوی ارتقای بهره وری با آنلاین ها

در سال های اخیر اخبار زیادی را از ایجاد و موفقیت کسب وکارهای آنلاین شنیده ایم و می شنویم. در کشور ما این اواخر کسب و کارهای آنلاین رشد نسبتا خوبی داشته اند و از مشتریان پر و پا قرصی هم برخوردارند و به ارائه انواع کالاها و خدمات می پردازند. اما در اینجا این سوال مطرح است که کسب و کارهای آنلاین چه تاثیراتی بر کسب و کارهای سنتی و آفلاین می گذارند و در عین حال چه تاثیراتی بر اقتصاد کشور می توانند داشته باشند.

فعالان کسب و کارهای آنلاین در پاسخ به این سوال معتقدند که از بابت وجود کسب و کارهای آنلاین ضرری متوجه کسب و کارهای سنتی نیست و بسیاری از این کسب و کارهای سنتی خود را به کسب و کارهای آنلاین متصل می کنند و هم می توانند فروش سنتی و مشتریان قدیمی و فروش آنلاین خود را داشته باشند و هم مشتریان جدیدی را به دست می آورند که می تواند موجب رشد سیستم آنها شود.

در همین حال به نظر می رسد شفافیت موجود در کسب و کارهای آنلاین به گونه ای است که می تواند مفاسد موجود در نظام توزیع و خرده فروشی را از بین ببرد و در نهایت موجب ارتقای بهره وری شود. «فرصت امروز» در این گزارش تاثیرات کسب و کارهای آنلاین را بررسی کرده است.

***

محمد مهدی باریده:

ضرری متوجه کسب و کارهای سنتی نیست

محمدمهدی باریده، مدیر مارکتینگ و روابط عمومی کسب و کار پیپینگ معتقد است از بابت وجود کسب و کارهای آنلاین ضرری متوجه کسب و کارهای سنتی نیست و بسیاری از این کسب و کارهای سنتی خود را به کسب و کارهای آنلاین متصل می کنند و هم فروش سنتی و مشتریان قدیمی و هم فروش آنلاین خود را دارند و هم مشتریان جدیدی را به دست می آورند که می تواند موجب رشد سیستم آنها شود.

در کشور ما کسب و کارهای آنلاین چه تاثیراتی بر کسب و کارهای سنتی گذاشته است و در عرصه رقابت، این نوع کسب و کارها را به چه سمتی برده است؟

چند مورد هست که می توانم از آنها نام ببرم، برای اینکه کسب و کارهای آنلاین دارای تاثیرات مثبت یا منفی بر کسب و کارهای سنتی هستند. موضوع اول رقابت با کسب و کارهای سنتی است و یک سری قوانین برای سیستم های سنتی که از قبل وجود داشتند وضع شده بود و آنها از روی این قوانین کار و فعالیت خود را انجام می دادند.

در واقع کسب و کارهای سنتی به دلیل اینکه رقیبی را در مقابل خود نمی دیدند و قوانینی وجود نداشت که بتواند سیستم جدیدی را مقابل اینها به وجود بیاورد، به صورت ساکن حرکت می کردند و خیلی کند به پیشرفت خود ادامه می دادند. ولی پس از اینکه یک سری کسب و کارهای آنلاین به وجود آمدند، تکاپویی در کسب و کارهای سنتی به وجود آمد.

این تکاپو و رقابتی که اشاره کردید، به چه صورت شکل گرفته است؟

این تکاپو و رقابت در چند مرحله شکل گرفت؛ یکی اینکه کسب و کارهای سنتی به طور کلی در مقابل این سیستم ها مقابله به مثل کردند که یک شکل این مقابله به مثل می توانست این باشد که یک عدم اعتمادسازی برای این سیستم ها به وجود بیاورند و بگویند سیستم هایی که آنلاین هستند قابل اعتماد نیستند و باید از سیستم سنتی استفاده کرد. شکل دیگر مقابله به مثل هم استفاده از سرمایه ای است که کسب و کارهای سنتی در اختیار دارند، زیرا در کسب و کارهای سنتی سرمایه حرف اول را می زند و هر چه سرمایه بزرگ تر باشد، بازار بزرگ تری خواهند داشت.

نوع دیگر این مقابله به مثل، مطرح کردن بحث قوانین است؛ به این معنی که پس از اینکه کسب و کارهای آنلاین شکل گرفتند و به مرحله خوبی از جذب مشتری رسیدند و رقابتی را به وجود آوردند، صاحبان کسب و کارهای سنتی عنوان کردند که قوانین برای اینها به طور کامل تعریف نشده در صورتی که اصلا قانونی وجود نداشته است. بنابراین سعی می کنند به این ترتیب بر سر کسب و کارهای جدید بزنند و توقع و عدم اعتماد برای این سیستم ها به وجود بیاورند.

روند وجود کسب و کارهای آنلاین را در اقتصاد کشور چگونه ارزیابی می کنید؟ آیا این روند مثبت است یا منفی؟

کسب و کارهای آنلاین در چند بخش هستند؛ کسب و کارهایی که در حال حاضر در ایران شکل گرفتند، بیشتر خدمات ارائه می دهند و تا وقتی که مجموعه خدمات بهتری را ارائه می کنند، انتظار و فرهنگ مشتری تغییر می کند.

یعنی مشتری در ازای پولی که بابت دریافت خدمات پرداخت می کند، مقایسه ای را بین کسب و کار سنتی و آنلاین انجام می دهد و از نظر اقتصادی برای خود کسب و کارها یک حالت بهینه ای دارد. ولی با توجه به روند کلی که وجود دارد و این موضوع که کسب و کارهای آنلاین جایگزین کسب و کارهای سنتی می شوند، در مجموع از نظر اقتصادی می تواند خیلی مفیدتر باشد و این باعث می شود که یک رشد اقتصادی در جامعه شکل بگیرد.

با توجه به آنچه اشاره کردید به نظرتان باید کسب و کارهای سنتی به سمت تغییر و تحول بروند؟

مسئله ای که وجود دارد این است که بسیاری از کسب کارهای آنلاینی که وجود دارند، از خدمات کسب و کارهای سنتی استفاده می کنند و هر چه کسب و کارهای سنتی بتوانند خود را بهینه سازی کنند، می توانند خود را رشد دهند.

من در مجموع ضرری را متوجه کسب و کارهای سنتی نمی بینم و بسیاری از این کسب و کارهای سنتی خود را به کسب و کارهای آنلاین متصل می کنند و هم فروش سنتی خود را دارند و هم فروش آنلاین و هم مشتریان قدیمی خود را دارند و هم مشتریان جدیدی را به دست می آورند که می تواند موجب رشد سیستم آنها شود.

***

سعید محمدی:

آنلاین ها مفاسد نظام توزیع را از بین می برند

سعید محمدی، عضو هیات مدیره دیجی کالا معتقد است شفافیت موجود در کسب و کارهای آنلاین، کمک می کند تا مفاسدی که در نظام توزیع و خرده فروشی وجود دارد، از بین برود.

تاثیر کسب و کارهای آنلاین بر کسب و کارهای سنتی در کشورمان را چگونه ارزیابی می کنید؟

به هر حال کسب و کار پدیده ای دینامیک است و با تغییراتی که در حوزه تکنولوژی و جامعه اتفاق می افتد، دستخوش تغییر می شود. یکی از تغییرات اساسی که شاهد آن هستیم، تغییراتی است که تکنولوژی در کسب و کارها ایجاد می کند.

کسب و کارهای نوین یا آنلاین یکی از مصادیق این تغییرات است و به دلیل رشد تکنولوژی و امکاناتی که تکنولوژی ایجاد کرده است، می توان از تکنولوژی در کسب و کارهای آنلاین استفاده کرد و چه کسب و کارهایی که مبتنی بر اینترنت هستند و چه کسب و کارهای آفلاین و سنتی، می توانند از این فناوری استفاده کنند.

البته می توان هم منفعل بود و هم فعالانه از این ظرفیت استفاده کرد. کسب و کارهای سنتی هم اگر بخواهند از این تغییر از یک بستر به یک بستر دیگر استفاده کنند و کسب و کارهای خود را برای آینده تجهیز کنند، خوب است ولی اگر بخواهند منفعلانه برخورد کنند، به مرور زمان چه در این موج تکنولوژی که شاهد آن هستیم و چه در موج های بعدی که قطعا در راه خواهد بود، این کسب و کارها از این تغییرات جا می مانند و نمی توانند آن طور که باید و شاید از فرصت ها استفاده کنند.

بنابراین معتقدید کسب و کارهای آنلاین به نوعی مجبور هستند که خود را به روز و دستخوش تغییر و تحول کنند؟

این نخستین تغییر یا موج تکنولوژی نیست که کسب و کارها شاهد آن هستند. شاید 50 سال پیش موج های دیگری بود و حتی 100 سال پیش کسب و کارها به شکل حجره ای اداره می شد و کسب و کار شرکتی معنا و مفهومی نداشت و از ماشین آلات و کامپیوتر در کسب و کارها استفاده نمی شد. به هر حال موج هایی از تکنولوژی هر کسب و کاری را کم و بیش تحت تاثیر قرار می دهد و این فرآیند همچنان ادامه دارد.

اگر 30 سال پیش کامپیوترهای شخصی همه شئون زندگی افراد را تحت تاثیر قرار داد، امروز اینترنت می تواند این تغییر را به شکل مثبت ایجاد کند و پنج سال دیگر، یک تکنولوژی دیگر می تواند چنین قابلیتی داشته باشد. در مجموع می توان از تکنولوژی به خوبی و در زمان درست استفاده کرد و می توان استفاده هم نکرد. معمولا هم پیشرفت و رشد در راستای ایجاد بهره وری بیشتر کار خود را می کند و به هر حال باید کسب و کارهای سنتی و کسب و کارهای جدید و آنلاین از این ظرفیت استفاده کنند.

تاثیر کسب و کارهای آنلاین بر اقتصاد کلان کشور را چگونه ارزیابی می کنید. آیا تاثیر مثبت آن بیشتر است یا تاثیر منفی آن؟

البته کسب و کارهای آنلاین بر اقتصاد کلان کشور می توانند تاثیرات مثبت و بزرگی داشته باشند. شاید حتی اگر مدیریت درستی اعمال نشود، تاثیرات منفی هم بر اقتصاد کلان بگذارند. یکی از تاثیرات مثبت این است که خرده فروشی اینترنتی می تواند تاثیر زیادی بر کاهش ترافیک در شهرها داشته باشد زیرا بخش زیادی از سفرهای درون شهری به دلیل خرید است. اگر این اتفاق رخ بدهد، درکلانشهرهایی مانند تهران میلیون ها نفر می توانند از زمان خود برای کارهایی که ارزش افزوده بیشتری ایجاد می کند، استفاده کنند و به خلق ثروت بپردازند.

همچنین امروز به لطف وجود کسب و کارهای آنلاین، یک روستایی می تواند کالاهای خود را به همان قیمتی خریداری کند که یک پایتخت نشین می تواند از بورس آن کالا، آن را خریداری کند یا به همان کالاهایی دسترسی داشته باشد که در کمترین زمان ممکن یک شهرنشین دسترسی دارد و به این ترتیب به عدالت اجتماعی کمک می شود.

زمانی که کسب و کار آنلاین است و همه چیز آن توسط مردم و دستگاه های نظارتی با شفاف ترین حالت، قابل رصد کردن است، اگر کالایی روی هر سایتی قرار بگیرد، همه می توانند ببینند که با چه قیمتی عرضه می شود. این شفافیت کمک می کند مفاسدی که در نظام توزیع و خرده فروشی وجود دارد، از بین برود. از همه مهم تر کسب و کارهای آنلاین می توانند به ارتقای بهره وری کمک کند.

در 20 تا 30 سال گذشته نقش خدمات در کل تولید ناخالص داخلی کشورها در حال افزایش بوده است و نباید فراموش کنیم که خدمات رابطه مستقیمی با بهره وری دارد و اگر در حوزه خدمات بهره وری وجود نداشته باشد، عملا ارزش افزوده زیادی خلق نمی شود.

ارتباط با نویسنده: elmira.akrami@gmail.com