«فرصت امروز» دست به بررسی یک بازار خاص زده / پرندگان زینتی خارج از کادر قفس

در بحث پرندگان زینتی این حوزه به چند قسمت تقسیم می شود. طوطی سانان که همانطور که از اسمش پیداست شامل: طوطی ها، قناری ها، مرغ عشق و چند گونه دیگر است. ماکیان شامل: قرقاول، مرغ و خروس های خاص، نژادهای متفاوت اردک، غاز، قو، طاووس، بلدرچین و بخش دیگری هم پرندگان وحشی هستند که متشکل از: شاهین، عقاب و قرقی هستند که اصطلاحاً پرندگان حفاظتی نامیده می شوند.

حوزه کاری که بیشتر در آن سرمایه گذاری شده ماکیان هستند. تعدد سرمایه گذاری در این حوزه به خاطر بیشتر در دسترس بودن و گستردگی جامعه هدف است. گروه تولیدی بلدرچین دماوند تمرکز خود را بر حوزه تولیدمثل و تأمین تجهیزات مورد نیاز گذاشته است.

در این حوزه ماشین های جوجه کشی طراحی کردیم که قابلیت تولید از زیر 100 تخم تا حدود 2000 را داراست که هر کدام مصارف خاص خود را دارند. برای اینکه ریسک کار پایین بیاید و امنیت سرمایه گذاری شاغلان این حوزه را تأمین کنیم دستگاه مخصوصی را برای نخستین بار در ایران طراحی کردیم که کاربر قادر است از هرجای دنیا بدون نیاز به اینترنت و از طریق اس. ام. اس دستگاه خود را مدیریت کند.

یک سرمایه گذار که ممکن است بیش از 100 میلیون تومان در این دستگاه تخم گذاشته باشد با خطرهایی همچون کاهش یا افزایش دما، قطع ناگهانی برق یا احتمالاً بروز مشکل فنی روبه رو است. ما تلاش کردیم این مسائل را به حداقل برسانیم.

باغ پرندگان شخصی، تجربه ای تازه

در سال های اخیر با مواردی آشنا شده ایم که برخی افراد به خاطر علاقه بیش از حد به حیوانات اقدام به اختصاص بخشی از منازل خود برای ایجاد یک باغ پرندگان شخصی کرده اند. معمولاً  گونه های متفاوتی از حیوانات در این باغ ها نگهداری می شوند. گاه موارد نادری مثل توکان، عقاب پرپا یا طلایی در برخی باغ های شخصی نیز یافت می شوند.

به گفته بسیاری از فعالان این حوزه، گونه های نادر حیوانی در اغلب موارد از مبادی غیر قانونی و با قیمت های چند برابر واقعی به کشور وارد می شوند و در اختیار افراد قرار می گیرند.

یکی از فعالان بازار پرندگان زینتی به  «فرصت امروز» می گوید: مسئله فقط محدود به پرندگان زینتی نیست. بسیاری از گونه های حیوانی نادر همچون گرگ سفید در باغ های شخصی یافت می شوند که توسط افرادی خاص و انگشت شمار به بازار تزریق می شوند. هر چه هست زوایای پنهان و آشکار این حوزه را به ماجراجویی تازه ای برای افراد طبقات خاص جامعه تبدیل کرده که ظاهراً گردش مالی بالایی نیز در آن وجود دارد.

خروس لاری قد بلند

احسان مصلحی، مدیرعامل این شرکت مسئله ای را مطرح می کند که ظاهراً بازار مستعد و پرپولی دارد و کمتر درباره آن صحبت شده است. آن طور که احتمالاً از میان تیتر بالا چیزی دستتان آمده متوجه شده اید که در بازار پرندگان زینتی خروس لاری ها نقش اساسی و غیرقابل انکاری بازی می کنند. در بسیاری از استان های کشور رسم جنگ خروس ها وجود دارد و افراد بسیاری آخرین دستاوردهای خود را به این کارزار آورده و حیوانات را به جان هم می اندازند و روی خروس های برنده شرط بندی می کنند و روزگار این طور می گذرانند.

خروس لاری همانطور که می دانید نژادی خاص است که قد و هیکل بزرگ تری نسبت به بقیه خروس ها دارد و خوی وحشی گری این حیوان بسیار زیاد است. آن طور که مصلحی اشاره می کند بسیاری از پرورش دهندگان در سال های اخیر از نژادهای قد بلند این حیوان با مرغ هایی درشت هیکل نژادهای تازه تولید کرده اند که نسبت به نسل های متأخر بزرگ تر و قوی تر هستند.

در بازار طیور هر کدام از این حیوانات گاه تا قیمت 20 میلیون تومان یا بالاتر خریدوفروش می شوند. این نشان از وجود یک بازار قوی با حجم مبادله بسیار بالا دارد. یکی از تولیدکنندگانی که در این بازار از بقیه فعال تر است و اطلاعات بیشتری دارد نام آخرین نژاد تولیدی خود را شاسی بلند گذاشته است.

ارزش افزوده 10 برابری

گروهی از پرندگان به خاطر سختی های تولید مثل و مشکلات بسیاری که در پروسه نگهداری آنان است قیمت های بسیار بالایی دارند. حجم خریدوفروش این گونه نژادها در بازار بالا بوده تا آنجا که یک جوجه دوماهه ممکن است تا 3میلیون تومان خریدوفروش شود. مهم ترین علت این مسئله به گفته مصلحی این است که تعداد تخمی که این پرندگان در سال می گذارند بسیار کم و پروسه پرورش آنها فراز و نشیب های بسیاری دارد. در واقع هر کسی توان تبدیل تخم به جوجه را ندارد.

همچنین مراحل رسیدن جوجه ها به سن بلوغ بسیار تخصصی است و نیاز به کار بسیاری دارد. توصیه ما به کاربران این است که اگر به دنبال درآمد مناسبی در این حوزه می گردند روی پرنده هایی کار کنند که ارزش افزوده بالایی دارند. به عنوان مثال اگر کسی بتواند تخم قرقاول را تبدیل به جوجه بالغ کند در واقع یک تخم 3 هزار تومانی را به یک جوجه 30 هزار تومانی تبدیل می کنند و این یعنی ارزش افزوده 10 برابر یا تخم طاووس 30 هزار تومانی به یک جوجه 300 هزار تومانی تبدیل شود.

البته رسیدن به این مراحل شامل رعایت موارد بسیاری و برخورداری از دانش فنی بالا در این حوزه است. فراهم شدن این مسائل بیشتر به سلیقه، سازگاری محیط، تجربه و مطالعه برمی گردد. هر پرنده نیازهای فیزیولوژی خاص خود را دارد و کاربر پیش از ورود به پروسه تولید باید این نیازها را بشناسد. ما تجربیات خود و کاربران موفقمان را در قالب یک دفترچه راهنما گردآوری کردیم که در هنگام خرید آن را در اختیار خریدار قرار می دهیم.

***

مجوز و سرمایه

معمولاً در واحدهای روستایی کوچک یا واحدهای حاشیه شهر که تولیدات کمی دارند کسی مجوزی دریافت نمی کند. گروه هایی که به دنبال تولید در مقیاس بالا هستند و در مناطق صنعتی یا شناخته شده شهری استقرار دارند، کسانی که در فکر ایجاد باغ پرندگان شخصی هستند و قصد نگهداری از گونه های خاص و نژادهای کمیاب دارند؛ باید به دنبال مجوز بروند.

اساس کار هم این است که مراحل پیش بینی شده اداری و کیفی را در سازمان دامپزشکی انجام دهند و قطعاً باید امکانات بهداشتی مناسب مورد تأیید معاونت داروودرمان را فراهم کرده باشند. چند نمونه به عنوان تالار پرندگان ثبت شده است. برای این کار باید موافقت شهرداری ها و سازمان حفاظت  محیط زیست استان جلب شود.

برای سرمایه گذاری در مرحله اول باید فضایی آماده شود و این مهم ترین موضوع در شروع این کسب و کار است. در بحث تجهیزات همه چیز بستگی به استراتژی تولید و محصول مورد نیاز دارد. در یک فضا ممکن است بسته به مسائلی که اشاره شد از 500 هزارتومان تا چندین میلیون تومان ممکن است متغیر باشد.

***

فرصت و تهدید

در حال حاضر هر شهر یا شهرستانی این امکان را دارد که چند باغ پرندگان داشته باشد. این مسئله علاوه بر افزایش ظرفیت های توریستی هر شهر می تواند منبع درآمدی خوبی از شهروندان آن شهر به دست بیاورد. در کنار ظرفیت های جذب گردشگر می تواند اشتغال زایی مناسبی داشته باشد. به این صورت که باغ پرندگان در کنار مسئله نمایشی امکان تولید گونه های مختلف پرنده را دارد و می تواند مازاد تکثیر خود را به بازار عرضه کند.

مثل همیشه یکی از مهم ترین تهدیدات این بازار وجود گروه های انحصارطلب و غیر قانونی است که امکان فعالیت شرکت های دیگر را محدود می کند. گاه گونه ای نادر به کشور وارد می شود که مجوز قانونی ندارد اما آن گروه به واسطه برخورداری از یک رانت خاص آن را تکثیر می کند و پاسخگوی مشتریان بسیاری در بازار هستند. این فضای مسموم باعث دلسرد شدن بسیاری از فعالان نوپا می شود.

این حوزه با محدودیت هایی بسیاری در بحث تأمین دارو نیز مواجه است. تحریم های بین المللی و محدودیت فعالیت های تجاری از یک سو و اقلیم خاص برخی مناطق ایران باعث از بین رفتن بسیاری از گونه ها به علت بیماری است.

ارتباط با نویسنده: saber.afsharzade@gmail.com