پایان عمران دولتی

این روزها درحالی‌ دولتمردان مشغول تدوین و تنظیم بودجه سال 95 هستند که هنوز بخش عمده‌ای از بودجه عمرانی سال‌جاری محقق نشده و امید زیادی هم به تحقق بخش باقی‌مانده وجود ندارد چراکه اولا تا پایان سال سه ماه بیشتر نمانده و دوم اینکه معمولا در ماه‌های سرد سال پروژه‌های عمرانی پیش نمی‌روند مگر در مناطق گرمسیری. البته طبق یک رسم و قاعده قدیمی نانوشته معمولاً فاصله چند هزار میلیارد تومانی بین بودجه عمرانی تصویب شده تا بودجه‌ای که تخصیص داده می‌شود وجود دارد اما افت قابل توجه قیمت نفت در یک سال گذشته این فاصله را بیشتر کرد.

درحالی‌که بودجه سال 94 با نفت 72 دلاری برای هر بشکه تصویب شد اما قیمت نفت امروز که در ماه نهم سال هستیم به 34دلار در هر بشکه رسیده است و عملا با این ریزش قیمت جهانی نفت اجرایی شدن بودجه 45هزارمیلیارد تومانی پروژه‌های عمرانی برای دولت عملیات ناممکن بود البته این عدم تخصیص بودجه تصویب شده در بخش عمران تنها شامل حال سال 94 نیست و در سال‌هایی هم که دولت وقت بیشترین درآمد نفتی را داشت با کسری بودجه مواجه بودیم. حال گویا قرار است دولت یازدهم بودجه سال 95 را واقع‌گرایانه و با قبول اینکه بودجه به نفت متکی است و در نبود پول حاصل از فروش نفت نمی‌توان به مالیات امید بست، تنظیم کند.

پیشرفت 3 تا 5 درصدی پروژه‌های دولتی

سخنگوی دولت روز گذشته اعلام کرد: کار بودجه 95 یکشنبه هفته آینده تمام می‌شود و لایحه بودجه به مجلس می‌رود. حال اینکه برخی از کارشناسان و نمایندگان مجلس پیش‌بینی می‌کنند که رقم بودجه عمرانی دستگاه‌های زیربنایی مانند وزارت راه و شهرسازی نسبت به اعداد و ارقام سال گذشته کاهش خواهد داشت.

محمد ابراهیم محبی، عضو کمیسیون عمران در گفت‌وگو با «فرصت امروز» با بیان اینکه باید بپذیریم با توجه به تداوم کاهش قیمت نفت، دولت دیگر توان ورود به هر پروژه‌ای را ندارد، گفت: پیش‌بینی ما این است که سقف بودجه عمرانی سال آینده نسبت به امسال و سال‌های گذشته کاهش یابد و معتقدیم دولت یازدهم بودجه واقع گرایانه‌ای را به مجلس ارائه خواهد داد.

وی با اشاره به درصد تحقق بودجه عمرانی سال‌جاری اظهار کرد: تنها یک‌سوم بودجه عمرانی سال‌جاری تخصیص داده شد که البته بودجه‌های عمرانی استانی وضعیت بهتری داشتند تا بودجه پروژه‌های‌ملی اما به‌طورکلی پروژه‌های عمرانی که از محل بودجه دولتی پشتیبانی می‌شوند در طول هشت ماه گذشته چیزی حدود 3 تا 5 درصد پیشرفت فیزیکی داشتند.

این عضو کمیسیون عمران با بیان اینکه راکد بودن چند هزار پروژه عمرانی نیمه‌تمام هم برای دولت هزینه‌زا است، گفت: از دولت انتظار تعیین بودجه واقع‌بینانه را داریم و همه هم می‌دانیم که بودجه متکی به درآمدهای نفتی است و وقتی درآمدهای نفتی چنین ریزشی داشته، تعیین بودجه با اعداد و ارقام بالا و رشد بودجه عمرانی عقلانی نیست.

محبـــی ادامـــه داد: خوشبختانه سیاست این دولــــت کلنــگ‌زنـی‌هــای بی‌حساب و کتاب نیست اما از دولت قبل چند هزار پروژه نیمه‌تمام عمرانی با پیشرفت فیزیکی صفر تا 90 درصدی باقی مانده که نمی‌توان نسبت به این ثروت ملی بی‌توجه ماند اما قرار هم نیست بودجه عمرانی هر سال با کسری اعتبارات قابل توجه مواجه شود.

فاینانس جای بودجه را می‌گیرد؟

معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل‌و‌نقل روز گذشته درباره احتمال کاهش بودجه عمرانی سال آینده و راهکار تأمین اعتبارات مورد نیاز برای پروژه‌های عمرانی وزارت راه و شهرسازی اعلام کرد که سیاست این وزارتخانه جایگزینی فاینانس‌های اروپایی به جای بودجه نفتی است. علی نورزاد گفته این وزارتخانه قصد دارد با جذب فاینانس‌های خارجی وابستگی خود به بودجه را کاهش دهد. اما این سیاست وزارت راه و شهرسازی زمانی محقق می‌شود که برجام به فرجام برسد و کشورهای اروپایی اجازه ورود به بازار ایران را داشته باشند.

مهدی تقوی، کارشناس مسائل اقتصادی در گفت‌وگو با «فرصت امروز» با بیان اینکه وزارتخانه‌ها و دولت نمی‌توانند به یکباره وابستگی خود به نفت را کاهش دهند، گفت: در طول دو سال گذشته درآمدهای نفتی رو به کاهش بوده، برنامه جدی از سوی دولت برای جایگزین کردن منابع دیگری به جای پول نفت دیده نشد و به‌طور قطع کاهش این وابستگی عمیق به برنامه بلند‌مدت نیاز دارد.

وی با تأکید بر اینکه در حال حاضر هیچ منبعی به اندازه نفت نمی‌تواند از پس هزینه‌های دولت و کشور برآید، اظهار کرد: پیش‌بینی می‌کنیم بودجه سال 95 نسبت به سال‌های گذشته کاهش خواهد داشت. تقوی با بیان اینکه پروژه‌های عمرانی با وسواس بیشتری برای تزریق اعتبارات دولتی انتخاب می‌شوند، گفت: دوره کلنگ زنی در هر سفر به شهر و استان گذشته است و دولت باید در اولویت‌بندی پروژه‌های عمرانی برای اختصاصی بودجه دولتی بازنگری جدیدی را در نظر بگیرد.