اساسیترین مشکل ما در حوزه ساز، نبودن تبلیغ است. صداوسیما روی خوشی به ساز نشان نمیدهد. در ضمن حتی اگر قرار باشد تصویر سازی از تلویزیون پخش شود آن ساز گیتار یا ارگ است نه سازهای ایرانی.بر همین اساس طبیعی است که وضعیت بازار ساز به سامان نباشد. مشکل دیگری که بر بازار ساز و سازندگان ساز سایه افکنده باندبازی است. خیلی از نوازندهها و مدرسان موسیقی از سازندگان میخواهند قیمت سازشان را دوبرابر کنند تا آنها هم از تولید آن منتفع شوند.
به این صورت که به جای ارائه قیمت یک میلیونی آن را دو میلیون قیمت بگذارند و مدرس هم هنرجو را برای خرید به سازندهای که با آن توافق کرده معرفی کند. تجربه شخصی من مواجهه با چنین وضعیتی در طول سالهایی است که مشغول ساختن ساز هستم. کسانی که زیر بار این کار نروند طبیعتا توسط معلم موسیقی معرفی نخواهند شد و در چرخه اقتصادی کمترین سهم را خواهند داشت.
البته این صحبت اصلا بدان معنی نیست که وضعیت اقتصاد ساز رو به وخامت است زیرا کسانی که پذیرفتهاند وارد این بازی شوند و با معلم موسیقی همکاری کنند وضعیت بسیار خوبی دارند. شخصا با مقوله ساختن ساز بهعنوان منبع درآمد مواجه نشدهام. خداراشکر (نه از راه ساختن ساز) زندگی مناسبی دارم و اموراتم میگذرد اما می خواهم به جوانهایی که میخواهند وارد این عرصه شوند این نکته را بازگو کنم که دو راه بیشتر ندارید: یا باید مطابق قواعد بازار (همکاری با معلمان موسیقی و سهیم کردن آنها از قیمت غیرواقعی و بیش از اندازه ساز) کار کنید یا از این کار خارج شوید.
البته یک استثنا وجود دارد که در مورد من هم صادق است. تنها راه ماندن در این مسیر بدون تن دادن به دو راهی که از آنها نام بردم این است که عاشق این کار باشید. تا امروز هم اگر ساز ایرانی به حیات خود ادامه داده به واسطه حضور عاشقانی بوده که این کار را برای دل خود انجام دادهاند و نگاهی غیرمادی به کار داشتهاند. در این بین هنرجوی موسیقی یا باید شانس بیاورد که استادش او را به یک سازنده منصف و حرفهای معرفی کند یا باید پول خود را برای خرید سازهای بد هزینه کند.
هزینههای جانبی تولید بالا رفته و نمیتوان انتظار داشت ساز متوسط را با قیمتی کمتر از 70 هزار تومان خرید. زیرا این میزان تنها خرج مواد اولیه کار است. در پایان این نوشته امیدوارم خانه موسیقی فعالیت کانون سازندگان را پیگری کند و برای بهبود وضعیت نهچندان مناسب ساز تدبیری بیندیشد. همچنین نظارت خانه موسیقی میتواند وضع را بهتر کند.
سازنده ساز