واردات گاز چین از ترکمنستان به 125‌میلیارد مترمکعب رسید

ترکمنستان از سال 2009 تا آگوست 2015 میلادی 125‌میلیارد مترمکعب گاز به چین صادر کرده است. در همین راستا وزارت نفت و منابع زیر‌زمینی ترکمنستان با انتشار بیانیه‌ای در 28 سپتامبر سال جاری اعلام کرد که حجم گاز صادر شده از ترکمنستان به چین، عشق‌آباد را به شریک استراتژیک چین در حوزه انرژی بدل کرده است. گسترش حجم مبادلات انرژی میان پکن و عشق‌آباد در حالی صورت می‌پذیرد که شرکت ملی نفت چین در حال گسترش و توسعه میدان گازی Bagtyyarlyk در سواحل آمو‌دریا است. در همین ارتباط شرکت ملی نفت چین هفته گذشته اعلام کرد که این شرکت یکی از چاه‌های بلوک B میدان گازی Bagtyiarlyk را راه‌اندازی کرده است. گاز تولید شده از این چاه براساس موافقت‌نامه‌ای که میان طرفین به امضا رسیده است به اشتراک گذاشته خواهد شد.

گفتنی است تاسیسات مذکور قادر است روزانه 300 مترمکعب گاز طبیعی تولید کند. به گفته شرکت ملی نفت چین گاز تولید شده در این چاه پس از ورود به کارخانه فرآوری گاز به خط لوله انتقال گاز ترکمنستان به چین منتقل می‌شود. راه‌اندازی تاسیسات تولید گاز در میدان گازی Bagtyyarlyk نشانه‌ای از راه‌اندازی موفقیت‌آمیز میدان‌های گازی Bota، Tangiguyi، Uzyngyi است. فرآیند احداث این سه میدان گازی در سپتامبر سال 2014 میلادی آغاز شد و انتظار می‌رود که در زمان بهره‌برداری سالانه یک‌میلیارد مترمکعب گاز طبیعی تولید کنند.

در حال حاضر، خط لوله انتقال گاز ترکمنستان به چین شامل سه شاخه می‌شود که ظرفیت کلی آنها 55‌میلیارد مترمکعب بوده و به انتقال گاز ترکمنستان و سایر کشورهای حوزه آسیای میانه می‌پردازد. براساس گزارش منتشر شده از سوی گمرک چین در 26 ژانویه، میزان گاز دریافتی پکن از ترکمنستان 9/25‌میلیارد مترمکعب بوده است که این میزان کمتر از رقم 30‌میلیارد مترمکعبی است که میان دو شرکت دولتی ترکمن گاز و شرکت ملی نفت چین به امضا رسیده است. این در حالی است که دو شرکت مذکور اخیرا توافق کرده‌اند که حجم واردات گاز طبیعی چین از ترکمنستان به سالانه 40‌میلیارد مترمکعب در سال 2015 افزایش یابد. در چارچوب همکاری‌های کشورهای آسیای میانه و چین در حوزه انرژی، عشق‌آباد اخیرا میزبان نشست کمیته‌های همکاری خط لوله ترکمنستان-‌ قزاقستان-‌ ازبکستان-‌ چین بوده است. شرکت‌کنندگان در این نشست به بحث و تبادل نظر در ارتباط با مسائل و موضوعات مربوط به صادرات گاز طبیعی پرداخته و احتمال عملیاتی شدن خط لوله انتقال گاز ترکمنستان-‌ چین را در سال 2016/2015 بررسی کردند.

خط لوله انتقال گاز ترکمنستان به چین از شهر مرزی Gedaim واقع در مرز این کشور با ازبکستان آغاز شده و با گذر از مرکز ازبکستان و جنوب قزاقستان به منطقه خودمختار اویغور در چین می‌رسد. این خط لوله شامل سه شاخه هر یک به طول 1830 کیلومتر می‌شود. ساخت شاخه‌های A و B این خط لوله در سال 2008 میلادی آغاز شده است. شاخه A این خط لوله در سال 2009 به مرحله بهره‌برداری رسید و شاخه B این پروژه در اکتبر سال 2010 میلادی راه‌اندازی شد که ظرفیت انتقال گاز این دو شاخه تا انتهای سال 2011 میلادی به سالانه 30‌میلیارد مترمکعب رسید. گفتنی است فرآیند احداث خط سوم یا شاخه C این خط لوله در سال 2012 و با ظرفیت انتقال سالانه 25‌میلیون متر مکعب گاز آغاز شد که در نهایت مراحل ساخت و احداث آن در سال 2013 میلادی به پایان رسید.

در تاریخ 31 مه ‌2014 و همزمان با آغاز به کار خط لوله انتقال گاز در ازبکستان، ارزش گاز در بازارهای جهانی افزایش یافت و این موضوع سبب شد تا حجم بیشتری از گاز ترکمنستان از طریق شاخه C این خط لوله به چین انتقال یابد. افزایش صادرات گاز ترکمنستان به چین به معنای عملیاتی شدن این خط لوله چند ملیتی که توسط شرکت ملی نفت چین و شرکت‌های دیگر ساخته شده‌است. در سپتامبر سال 2013، چین با امضای موافقت‌نامه با کشورهای ازبکستان، تاجیکستان و قرقیزستان به منظور احداث شاخه D از خط لوله مذکور را به امضا رساند تا از این طریق حجم گاز طبیعی وارداتی خود از کشورهای آسیای میانه را به 85‌میلیارد مترمکعب برساند.

در ادامه حضور پر‌رنگ چین در بازار گاز آسیای میانه، خط لوله انتقال گاز از ترکمنستان به چین با ظرفیت انتقال 30‌میلیارد مترمکعب گاز طبیعی از سال آینده میلادی آغاز خواهد شد.

منبع: مجله گازی اروپا