کاهش یک میلیون بشکه نفت خام اوپک در ابتدای سال 2017 / نفت غیرمتعارف اوپک را تهدید می کند

ســـازمان کشــــورهای صادرکننده نفت (اوپک)82 درصد به تعهد خود در کاهش تولید نفت در ماه نخست از اجرای توافق پایبند بوده اند، به طوری که یک میلیون بشکه تولید خود را کاهش دادند. تحلیلگران بر این باورند که این تعهدات حداقل در سه ماه آینده نیز عملیاتی خواهد شد، اگرچه نفت غیرمتعارف مهم ترین عامل برای برهم زدن این توافق است.

خبرگزاری رویترز براساس تحقیقاتی که انجام داده، می نویسد: اعضای اوپک ۳۰نوامبر پارسال توافق کردند تولید نفت خود را در نیمه اول سال 2017 به میزان 1.2 میلیون بشکه در روز کاهش داده و در رقم 32.5 میلیون بشکه ثابت نگه دارند.

مهدی عسلی، مدیرکل امور اوپک و روابط با مجامع انرژی با بیان اینکه آمارها نشان می دهد 82درصد از کشورهای عضو اوپک به تعهدات شان در کاهش عرضه نفت خام در ماه نخست پایبند بوده اند، به «فرصت امروز» می گوید: عمل به تعهدات کشورهای عضو اوپک طی سال های گذشته در نهایت 65درصد بود، اما این بار عربستان تصمیم گرفت به تعهداتش عمل کند، از این رو شاهد آن بودیم که حدود یک میلیون بشکه نفت خام از تولید نفت خام کشورهای اوپک کاهش یافت. در این شرایط می توانیم اعلام کنیم که تصمیم اوپک و غیراوپک در کاهش تولید نفت خام از مرحله شکنندگی عبور کرده و به مرحله تثبیت رسیده است.

وی با بیان اینکه در کنار جدی بودن کشورهای اوپک، کشورهای غیر اوپک نیز تولیدات شان را کاهش داده اند، می افزاید: قیمت های 55 تا 60 دلار برای نفت خام، قیمت خوبی است اما در این میان مسئله ای مطرح می شود، اینکه احتمال دارد با بالا رفتن قیمت نفت، نفت های غیرمتعارف همچون شیل اویل ها به چرخه تولید بازگردند و این مجددا بازار را با انباشت عرضه روبرو خواهد کرد. البته وزیر انرژی عربستان از افزایش یافتن نیاز بازار به نفت خام سخن گفته است و از این رو این احتمال وجود دارد که توافق اوپک و غیراوپک برای کاهش تولید نفت تا شش ماه ادامه نداشته باشد.

این تحلیلگر بازار نفت بر این باور است که اوپک به جایگاه حقیقی خود در بازار نفت دست یافته است و توانسته نظم قبلی خود را به دست آورد اما نمی توان با صراحت اعلام کرد که اوپک در بازار نفت اثرگذار شده است زیرا نفتای غیرمتعارف در بازار وجود دارد که می تواند تصمیم اوپک و غیراوپک را تحت تأثیر قرار دهد.

محمدعلی خطیبی، نماینده اسبق ایران در اوپک با بیان اینکه اقدام اوپک برای کاهش تولید و عرضه نفت خام موفقیت آمیز بود به طوری که بیش از 80درصد این توافق عملیاتی شد، به «فرصت امروز» می گوید: این رکود خوبی است زیرا متوسط 30 سال اخیر در رعایت سهمیه بندی اوپک 65 درصد بوده اما رعایت تصمیم اخیر اوپک از این متوسط بهتر بوده است با این وجود باید مراقب باشیم در ماه های آینده این موضوع رعایت شود تا تصمیم اتخاذ شده پایدار شود.

بدون شک عواملی توافق اوپک را تهدید می کند؛ نخست اینکه رعایت توافق اخیر اوپک در ماه های بعدی کمرنگ شود، به طوری که انضباط درونی رعایت نشود از این رو لازم است کمیته وزارتی نظارت بر بازار اوپک هر ماه میزان تولید و عرضه نفت خام را رصد کند. دومین تهدید توقف کاهش عرضه نفت خام توسط غیر اوپک است که این موضوع نیز با برگزاری نشست های مشترک و منسجم اعضای اوپک و غیراوپک قابل حل است.

نماینده اسبق ایران در اوپک، افزایش تولید نفت غیرمتعارف مانند شیل اویل را تهدید جدی برای توافق اوپک با غیراوپک می داند و می گوید: اخباری مبنی بر از سرگیری و توسعه تولید نفت غیرمتعارف که پیش از این به دلیل کاهش قیمت،  متوقف شده بود شنیده می شود. برای این تهدید، اوپک و غیراوپک کاری نمی تواند انجام دهد و در صورت رونق یافتن مجدد نفتای غیرمتعارف مجددا قیمت نفت تحت فشار قرار خواهد گرفت.

کاهش درآمد کشورهای صادرکننده نفت با وجود افزایش تولید نفت موضوع مهمی بود که موجب شد تا کشورهای صادرکننده برای توافق جدی کنار هم جمع شوند. مرتضی بهروزی فر، کارشناس بین المللی بازار نفت با بیان اینکه اعضای اوپک و غیر اوپک با توجه به نیازشان به درآمد بالا از محل فروش نفت قطعاً توافق صورت گرفته را رعایت می کنند، به «فرصت امروز» می گوید : نه تنها در ماه دوم بلکه پیش بینی تا ماه چهارم این توافق اجرایی شود. در ماه نخست از اجرای این توافق شاهد آن بودیم که بیش از 80درصد از توافق عملیاتی شد و این موید این است که کشورهای صادرکننده نفت به این اتحاد نیاز داشتند.

وی با بیان اینکه در صورت افزایش درآمد تولیدکنندگان نفت خام، توافق اوپک در مدت زمان تعریف شده یعنی شش ماه اجرایی خواهد شد، می افزاید: اگرچه تولید نفت برای کشورهای صادرکننده کاهش یافته است، اما این بدین معنا نیست که درآمد این کشورها نیز کاهش یافته باشد زیرا افزایش چند دلاری نفت خام در تأمین منابع مالی مؤثر بوده است و در صورت ادامه یافتن افزایش قیمت نفت،  درآمد بیشتری عاید کشورها می شود.

این تحلیلگر بازار نفت بر این باور است که درآمدهای کشور با این سیاست در سال جاری از محل فروش نفت خام افزایش قابل ملاحظه ای خواهد داشت.

ارتباط با نویسنده: ebrahimi1941@gmail.com