نرخ سود بانکی با شیب ملایم کاهش می‌یابد

کاهش نرخ سود بانکی متناسب با کاهش تورم در حالی از ماه‌های پیش توسط برخی مسئولان و اقتصاددانان مطرح شده که رییس‌جمهور روز دوشنبه به شورای پول و اعتبار تکلیف کرده همگام شدن نرخ سود با کاهش تورم را آرام آرام انجام دهد. به گزارش تسنیم، چند ماه قبل که بانک‌های دولتی و خصوصی با مجوز بانک مرکزی نرخ سود بانکی را تغییر دادند استدلال‌شان این بود که نرخ سود باید متناسب با تورم باشد و همین شد که رسما اجازه گرفتند نرخ‌ها را تغییر دهند، هرچند که قبل از آن بی‌اجازه دستی در نرخ‌ها برده بودند. 

با همین استدلال نرخ سود سپرده‌های بانکی 22 درصد و سود تسهیلات غیرمشارکتی نیز حداکثر 22 درصد تعیین شد، اما بعد از گذشت چند ماه از این تغییر نرخ، روایت رسمی دستگاه‌های مربوطه از جمله بانک مرکزی و مرکز آمار حکایت از کاهش نرخ تورم داشت و دارد و همین باعث تشدید زمزمه تغییر دوباره نرخ سود شد.  این زمزمه‌ها البته با همان استدلالی مطرح شدند که پیش از آن از سیاست افزایش نرخ سود حمایت می‌کرد؛ بنابراین زمانی که نرخ تورم سیر نزولی را در پیش گرفت اقتصاددانان اعلام کردند که الان زمان تغییر نرخ سود بانکی است، چراکه تورم کم شده و طبق اعلام دولت کمتر هم می‌شود.  همین باعث شد تا مردان اول تصمیم‌گیر در حوزه پولی و بانکی هم در ردیف اقتصاددانان قرار گیرند و تاکید کنند که در زمان کاهش نرخ تورم باید نرخ سود تعدیل شود.

البته موضوع فقط به اظهار نظر ختم نشد، چراکه طبق اعلام ولی‌الله سیف، رییس کل بانک مرکزی تیمی مامور رسیدگی به این موضوع شده و گزارش‌هایی توسط بخش اقتصادی و کارشناسی بانک مرکزی در مورد نرخ سود تسهیلات در حال تهیه است که به شورای پول و اعتبار ارائه خواهد شد. 

البته بانک مرکزی تاکید کرده ملاک برای تعیین نرخ سود بانکی تورم 12ماهه شامل تورم میانگین، نقطه به نقطه و ماهانه است و با همین سیاست‌ هم ولی‌الله سیف کارگروه ویژه‌ای را مسئول رسیدگی به تعیین نرخ سود بانکی کرده است. 

این اظهارات در حالی بود که عبدالناصر همتی، رییس شورای هماهنگی بانک‌های دولتی چند ماه پیش در گفت‌وگو با تسنیم تاکید کرده بود: در تعیین نرخ سود باید تورم انتظاری ملاک قرار گیرد و برای ارزیابی تورم انتظاری هم باید چند ماهی صبر کرد. همتی البته در این گفت‌وگو تلویحا اشاره کرد که تغییر نرخ سود بانکی فعلا منتفی است و احتمالا یکی دو ماه آینده دراین‌باره تصمیم‌گیری جدی خواهد شد. 

اما قبل از همتی یکی از معاونان بانک مرکزی هم در سخنانی تامل‌برانگیز گفته بود که تغییر نرخ سود در حد حرف است و چیزی به شورای پول و اعتبار نرفته است. این اظهارات درحالی از سوی تهرانفر در ماه‌های اخیر مطرح شد که در همان مقطع مقامات ارشد پولی به‌دفعات از تغییر نرخ سود بانکی همزمان با کاهش نرخ تورم سخن می‌گفتند. 

معاون نظارتی بانک مرکزی در پاسخ به پرسشی مبنی بر «طی هفته‌های اخیر به‌دفعات از سوی رییس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد شاهد اظهاراتی مبنی بر تغییر نرخ سود بانکی در شورای پول و اعتبار هستیم، آیا بناست در هفته‌های آتی نرخ سود تغییر کند؟» گفته بود: سود سپرده‌ها به‌خاطر تورم نزولی باید دوباره بررسی شود اما الان تصمیمی نداریم و چیزی در دستور کار شورای پول و اعتبار ندیده‌ایم. 

وی افزود: اینکه روشی را برای تغییر نرخ سود به شورای پول و اعتبار ببریم مطرح نیست. هنوز چیزی در این خصوص روی کاغذ نیامده و آنچه گفته شده است در حد حرف است. تهرانفر در پاسخ به پرسش دیگری مبنی بر «نمی‌خواهید طرحی را برای تغییر نرخ سود به شورا ببرید؟» گفته بود: فعلا خیلی زود است که بخواهیم این کار را بکنیم، زیرا باید منتظر ادامه روند تورم باشیم. 

ولی‌الله سیف، رییس کل بانک مرکزی اواخر مهرماه در حاشیه جلسه هیات دولت در خصوص تجدید نظر در نرخ سود بانکی متناسب با کاهش تورم بیان کرد: این مسئله در دستور جلسه شورای پول و اعتبار است و حتما نرخ‌ها متاثر از واقعیت‌های تورم خواهد شد، طبیعی است که خود بازار این عکس‌العمل را نشان خواهد داد و البته خود بانک مرکزی به این موضوع جهت می‌دهد. شورای پول و اعتبار هم با گزارشی که در حال تهیه است به این مسئله به‌صورت تسهیل برای کاهش عمومی نرخ‌ها در نظام بانک جهت خواهد داد که البته نرخ‌ها نباید به‌صورت دستوری باشد و حتما بانک‌ها در این مسیر حرکت خواهند کرد. 

اظهار نظرها درباره نرخ سود بانکی در آذرماه هم ادامه داشت و اکبر ترکان، رییس مناطق آزاد در جایی بر کاهش نرخ سود بانکی تصریح کرده بود و سیف رییس کل بانک مرکزی هم در نشست اخیر خود با بانکی‌ها از رقابت آنها بر سر نرخ سود گله کرده بود؛ هرچند کمیجانی، قائم مقام بانک مرکزی به‌تازگی اظهار کرده بود که معلوم نیست نرخ سود بانکی تا پایان سال تغییر کند.  

در تازه‌ترین اظهارات، روز دوشنبه رییس‌جمهور در جمع مدیران بانک مرکزی و بانک‌ها با بیان اینکه اگر مردم به دولت و سیاست‌های پولی اطمینان داشته باشند، در رونق تاثیرگذار خواهد بود، خواستار متناسب شدن نرخ بهره همگام با کاهش نرخ تورم شد و گفت: پرداخت تسهیلات با این نرخ سود به بخش تولید کشور نادرست است و معقول نیست و شورای پول و اعتبار و دستگاه‌های دیگر باید در این زمینه اصلاحات لازم را آرام آرام انجام دهند.