در شرایطی که معدنیها با مشکلات عدیدهای دست و پنجه نرم میکنند، مطالبات آنها از شرکتها و کارخانجات خریدار مواد معدنی خود به مشکلی جدی و قابل تامل تبدیل شده است متاسفانه سرآغاز برخی از این مطالبات به بدهیهای دولت به پیمانکاران برمیگردد و مابقی نیز به شرایط حاکم بر اقتصاد و صنایع مختلف ارتباط دارد که رکودی زنجیروار بر تمام فرآیندهای تولید سایه افکنده است.
در همین زمینه بهرام شکوری، رئیس کمیسیون معادن اتاق ایران در گفتوگو با «فرصت امروز» درباره مطالبات معدنیها از کارخانهها و شرکتهای تابع گفت: هنگامی که تقاضا برای محصولات کارخانههای فولادی، ذوبآهن و سنگ آهن و... کاهش مییابد و محصولات آنها در انبارها باقی میماند، به دلیل نبود تقاضا برای محصولات آنها، بدهیهای خود را به کارخانههای گندلهسازی، کنسانتره و... پرداخت نمیکنند و به همین صورت این مشکلات زنجیروار به معادن ما میرسد و نتیجه آن، مطالبات میلیاردی معدنداران میشود.
وی افزود: دولت باید در بسته خروج از رکود برای رونق برخی صنایع مثل ساختمانسازی، تدابیری اتخاذ میکرد تا با رونق صنایع بالادستی، صنایع قبل و بعد از آن هم رونق بگیرد، بهعنوان مثال با تحرک در صنعت ساختمانسازی بسیاری از صنایع مرتبط با آن با رونق جدی مواجه خواهند شد اما متاسفانه دولت تنها خودروسازی را صنعت میداند و به رونق آن توجه جدی نشان میدهد.
شکوری در ادامه تصریح کرد: از نظر من بزرگی دولت مشکل اصلی در این خصوص است، زیرا مطالبات دولت به پیمانکاران به دلیل طرحهای عمرانی خود یکی از معضلات جدی اقتصاد کشور است. نایب رئیس انجمن تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ آهن ایران در ادامه با بیان اینکه دولت معوقات سنگینی دارد، افزود: متاسفانه در حال حاضر دولت منابع مالی زیادی ندارد، در عین حال روز به روز بزرگتر میشود که این موضوع در شرایط فعلی اصلا خوب نیست و از نظر من دولت باید تصدیگری خود را از فعالیتهای اقتصادی حذف کرده و جای خود را به بخشخصوصی بدهد.
شکوری، عضو هیاتمدیره خانه معدنی ایران با بیان اینکه صادرات هم در این زمینه مشکلی را حل نمیکند، گفت: با توجه به اینکه قیمت تمامشده محصولات ما به دلیل عدم استفاده از تکنولوژی روز دنیا و بالا بودن هزینههای نیروی انسانی، نسبت به دنیا بالا است، صادرات هم نمیتواند مشکلی را حل کند و عملا قیمت تمامشده محصول ما در کشور نسبت به محصولات خارجی بسیار بالا است.
بدهیهزار میلیاردی فولادیها
رضا خیام، مدیرعامل شرکت خیام سپنتا در گفتوگو با «فرصت امروز» درباره این موضوع گفت: یکی از مشکلات ما در حال حاضر، مطالباتی است که از کارخانجات فولاد داریم، زیرا شرکتهای خریدار محصولات معدنی با قولهای سه ماهه از ما خرید میکنند اما متاسفانه بعد از سه ماه که مطالبات خود را وصول نمیکنند هیچ، بلکه بعد از سه ماه هیچگونه تعهدی در قبال بدهی خود ندارند.
وی افزود: وضع شرکتهای سنگ آهنی به مراتب بدتر از فولادیها است، زیرا اغلب آنها قصد تهاتر بدهی خود با میلگرد و... دارند که اصلا برای ما قابل قبول نیست. خیام در ادامه گفت: متاسفانه فولادیها حدود هزارانمیلیارد ریال معوق دارند که نسبت به بازپرداخت آن با مشکلات جدی مواجه هستند.
رقابتی شدن شرایط، با نقش کمرنگ دولت
بهادر احرامیان، عضو هیات نمایندگان اتاق تهران در گفتوگو با «فرصت امروز» در خصوص مطالبات معدنیها از شرکتها و کارخانههای تابعه گفت: باید بازنگری در روش همکاری تولیدکنندگان مواد معدنی و فولادیها صورت گیرد زیرا اگر میان مراودات و معاملات نقدی و مدتدار آنها تغییری ایجاد شود میتوان تا حدود زیادی از ضرر و زیان دو طرف جلوگیری کرد. وی افزود: از نظر من یکی از راهحلهای اساسی در این خصوص آزادسازی تجارت از سوی دولت است زیرا در این صورت معدنکاران میتوانند محصولات خود را به خارج صادر کنند و شرکتها هم میتوانند گزینه واردات محصولات مورد نیاز خود از خارج از کشور را داشته باشند و اگر دو طرف با مشکلی مواجه شدند راههای جایگزین داشته باشند.
عضو هیات نمایندگان اتاق تهران در پایان اظهار کرد: هرچه نقش دولت در این مسیر کمرنگتر باشد به رقابتی شدن شرایط بیشتر کمک خواهد کرد و نتیجه بهتری نیز خواهیم داشت.
برهمین اساس، هنگامی که معادن از مشکلات قوانین، حقوق دولتی و مالیات از سویی و مشکلات معادن در سطح جهان رنج میبرند، مطالبات آنها از شرکتها وکارخانجات مواد معدنی خود به مشکلی بزرگ برای آنها تبدیل شده، زیرا در شرایطی که اغلب صنایع وابسته به معادن با رکودی جدی مواجه هستند، مشکلات مالی و بدهی کارخانجات فولادی و سنگ آهن و... به چالشی جدی برای آنها تبدیل شده است.