گفت‌ و گوی «فرصت امروز» با مدیر بخش مسابقه مواد تبلیغاتی جشنواره فیلم فجر / مسابقه‌ ای که تبلیغات سینمایی را حرفه‌ ای‌ تر می‌ کند

چند روز پیش، بخش مسابقه مواد تبلیغاتی سینمای ایران در جشنواره فیلم فجر به منظور تجلیل از آثار برگزیده این حوزه برگزار شد. در این بخش به تمامی ابزارها و رسانه‌هایی که در تبلیغات سینمایی کاربرد دارند و دست‌اندرکاران سینمای کشورمان برای رساندن پیام تبلیغاتی‌شان از آنها بهره‌برداری می‌کنند، پرداخته شده است. این بخش برای سینمای ایران به دلیل اینکه وظیفه مهم جذب مشتری را به عهده دارد، از اهمیت زیادی برخوردار است. در واقع فعالان تبلیغات سینمایی اگر به وظیفه خود درست عمل کنند به راحتی می‌توانند مخاطبان بسیاری را جذب تماشای یک فیلم کنند.تبلیغات سینمایی در کشورمان از اصول و قاعده منظم و علمی پیروی نمی‌کند و برگزاری چنین مسابقاتی می‌تواند روند حرکتی درستی را برای فعالان این حوزه مشخص کند.

«فرصت امروز» برای بررسی این بخش از جشنواره فیلم فجر سراغ امیر عابدی «مدیر بخش مسابقه مواد تبلیغاتی سینمای ایران در جشنواره فیلم فجر» رفته است. عابدی علاوه بر تشریح این بخش از جشنواره، درباره مشکلات پیش روی تبلیغات سینمای ایران نیز به نکاتی اشاره کرده است که در ادامه می‌خوانید.

درباره ماهیت و عملکرد این بخش از جشنواره فیلم فجر توضیح بفرمایید؟

نام این بخش «مسابقه مواد تبلیغاتی سینمای ایران» است. همان‌طور که از نام آن مشخص است، در این بخش قرار است مهم‌ترین آثاری که از طریق ابزارهای تبلیغات سینمایی یعنی عکس، پوستر، آنونس، تیزر و... منتشر می‌شوند، مورد ارزیابی قرار بگیرند. در این بخش از جشنواره برای گردآوری نمونه‌های این ابزارهای سینمایی فراخوانی داده ‌شده و بعد مورد داوری قرار گرفته‌ و به بهترین‌های آنها سیمرغ بلورین اهدا شده ‌است.

آثار ارسالی به این بخش از جشنواره چگونه مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند؟

داوران هر بخش از متخصصان بنام این حوزه هستند و هر کدام برحسب دانش خود آثار را مورد ارزیابی قرار داده‌‌اند. البته مطمئنا سلیقه شخصی داوران در انتخاب آثار برگزیده بی‌تاثیر نیست ولی در نهایت برای ارزیابی این آثار نمی‌توان متر و معیاری مشخص کرد و برحسب آن نظر داد، به هرحال این آثار هنری هستند و با آنها مانند آثار هنری برخورد می‌شود.

چقدر به این موضوع دقت شده که داورانی برای این بخش از جشنواره انتخاب شوند که خود فعال عرصه تبلیغات باشند و در این راستا آثاری از خود ارائه داده‌ باشند؟

داوران توسط مدیر این بخش از جشنواره پیشنهاد و برحسب سوابق فعالیت‌ آنها در حوزه تبلیغات سینمایی انتخاب شده‌اند. در واقع سعی‌مان بر این بوده که کسانی به‌عنوان داور انتخاب شوند که خود مدتی در حوزه تبلیغات سینمایی کار کرده و به آن حوزه مسلط هستند. «غوغا بیات»، «علی وزیریان»، «رضا حداد»، «مصطفی خرقه‌پوش» و «بهرام عظیمی» از داوران این بخش هستند که هر کدام در حوزه فعالیت خود حرفه‌ای و به خوبی با تبلیغات سینمایی آشنا هستند.

در نظر داشته باشید وقتی کسی عکس از فیلم سینمایی تهیه می‌کند به جنبه تبلیغاتی آن نیز دقت زیادی می‌کند. درواقع همان عکس باید به فروش بیشتر فیلم نیز کمک کند. در نتیجه کسانی که فعال در این حوزه هستند فقط نگاه هنری به کاری که انجام می‌دهند، ندارند و جنبه تبلیغاتی عملکرد خود را نیز در نظر می‌گیرند. با این حال، نگاه هنری در این آثار مشهودتر است. البته امکان دارد، برخی داوران نام‌شان در عرصه تبلیغات بیشتر شنیده شود و مابقی بیشتر به‌عنوان افراد هنری شناخته شوند ولی همه افرادی که برای این بخش انتخاب شده‌اند، در کارنامه کاری خود آثار ارزشمندی در حوزه تبلیغات سینمایی دارند.

بهتر است در این باره به نکته‌ مهمی نیز اشاره کنم؛ متاسفانه در عرصه داوری دائم یکسری از اسامی تکرار می‌شوند که به نظرم این موضوع بدترین اتفاقی است که در عرصه داوری مسابقات می‌افتد. در این زمینه خود داورها نیز دچار مشکل خواهند شد و بهتر است مدتی داوطلبانه از این حوزه کناره‌گیری کنند تا افراد جدیدتری به عرصه داوری مسابقات وارد شوند. چون اگر داوران تکرار شوند، برندگان مسابقه نیز به نوعی تکرار خواهند شد.

کدام بُعد از آثار تبلیغات سینمایی ارسالی برای انتخاب آنها اولویت داشته‌اند، آیا جنبه تبلیغاتی آثار مهم بودند یا جنبه هنری آنها؟

بخش تبلیغات سینمایی در کشور ما با مشکلات مختلفی روبه‌رو است. هنوز نحوه فعالیت در حوزه پخش و تهیه‌کنندگی تبلیغات سینمایی به سبک و سیاق گذشته است و در این باره فعالان سنتی عمل می‌کنند، برای مثال بارها پیش آمده که چندین گرافیست برای یک فیلم اقدام به طراحی پوستر کرده‌اند و طرح‌های مختلفی در این راستا به دفتر پخش فیلم ارسال شده است. این شیوه عملکرد اشتباه است، طراحی پوستر فیلم یک فعالیت هنری و تبلیغاتی است و باید برای آن وقت و زمانی کافی اختصاص پیدا کند.

پوستر باید به‌گونه‌ای طراحی شود که مخاطب را برای دیدن فیلم جذب کند. این درحالی است که باید سیستم حرفه‌ای اجرا شود و افراد متخصصی در این باره برای طراحی پوستر تبلیغاتی به خدمت گرفته شوند. بارها پیش آمده که گرافیست‌ها بدون هیچ شناختی از موضوع تبلیغات سینمایی و فقط براساس یک عکس شروع به طراحی می‌کنند. همین عامل باعث شده بود که سال‌های قبل برای هر فیلمی نزدیک به ده‌ها پوستر به بخش مسابقه معرفی می‌شدند؛ اتفاق عجیبی که داوری را نیز سخت می‌کرد. سینمای ایران براساس همین اشکالات بزرگ اقدام به تولید مواد تبلیغاتی می‌کند.

به همین دلیل انتخاب آثار تبلیغاتی راه یافته به مسابقه مواد تبلیغاتی را براساس یکسری قواعد و اصول انجام داده‌ایم؛ قواعدی که رعایت آنها به نوعی باعث تغییر نگاه به تبلیغات سینمایی نیز خواهد شد، برای مثال تنها آثار تبلیغاتی به این مسابقه راه یافت که برای ارائه آنها از چاپ افست استفاده شده بود. علاوه براین یکسری از داوران آثار را از جنبه‌های هنری و تبلیغاتی مورد ارزیابی قرار داده و بعد به بخش مسابقه‌ معرفی کردند.

بخش «مسابقه مواد تبلیغاتی سینمای ایران» جشنواره فجر امسال با سال‌های گذشته چه تفاوتی داشته است؟

این بخش از جشنواره امسال با سال‌های قبل تفاوت‌های زیادی داشته است. یکی از تفاوت‌ها همان نکته‌ای بود که در سوال قبل به آن پاسخ دادم. علاوه بر آن، در سال‌های قبل برای آثار ارسالی به این بخش نمایشگاه برگزار نمی‌شد ولی امسال در پردیس ملت این نمایشگاه برگزار شده و آثار در معرض دید عموم قرار گرفته است. همچنین برای این بخش از جشنواره، نخستین بار است که کاتالوگی مجزا از کاتالوگ اصلی جشنواره فیلم فجر طراحی و ارائه شده‌است.

هر سال بخشی از کاتالوگ جشنواره به این بخش اختصاص پیدا می‌کرد، بخشی که فقط امکان ارائه قسمت کمی از آثار بود ولی امسال تلاش کردیم آثار را با پوشش بهتری معرفی کنیم و به همین منظور کاتالوگی جداگانه ارائه داده‌ایم. از تفاوت‌های دیگر بخش مسابقه مواد تبلیغاتی امسال این است که تمامی آثار در فضاهای مجازی و شبکه‌های اجتماعی نیز منتشر شدند. امکان دارد بسیاری از افراد علاقه‌مند به این حوزه در تهران ساکن نباشند ولی متمایل به دیدن آثار باشند، برای کمک به این افراد آثار را در فضای مجازی منتشر کردیم تا آنها نیز از این بخش استفاده کنند.

به نوعی نمایشگاه را به‌صورت مجازی نیز برگزار کردیم. علاوه بر این موارد، در بخش مسابقه امسال فیلم‌های انیمیشن، مستند سینمایی و داستانی نیز مورد ارزیابی قرار گرفت که این عامل باعث شده فعالان حوزه مستند از این بخش حمایت خوبی کنند و مورد استقبال آنها قرار بگیرد. نکته آخر اینکه قرار شد از سال آینده طی برنامه‌ریزی مشخصی آثار برگزیده در مراسم اختتامیه معرفی شوند و به مانند امسال و سال‌های قبل در مراسم افتتاحیه این کار انجام نشود.

این کار به دلیل هماهنگی عنوان بخش‌های مختلف مسابقه‌ با فیلم‌های اکران شده در جشنواره فیلم فجر است. چون آثار برگزیده به دلیل اینکه در افتتاحیه معرفی می‌شدند، آثار ارسالی از تبلیغات فیلم‌های اکران شده در جشنواره فجر آن سال را پوشش نمی‌دادند و آثار تازه‌ تا سال آینده باید منتظر راه‌یابی به بخش مسابقه‌ می‌ماندند.

درباره جوایز و آثار برگزیده برایمان بگویید؟

در بخش عکس از جلال حمیدی بابت فیلم «ارغوان»، تقدیر و به محمد بدرلو بابت فیلم «اعترافات ذهن خطرناک من» سیمرغ بلورین اهدا شد. در بخش پوستر از طاها ذاکر بابت فیلم «خواب تلخ» تقدیر و به علی باقری بابت فیلم «من می‌خوام شاه بشم» سیمرغ بلورین داده شد. در بخش آنونس و تیزر از معین کریم‌الدینی بابت فیلم «آتلان» تقدیر و به محسن امیر یوسفی بابت فیلم «خواب تلخ» سیمرغ بلورین داده شد.

برای اجرای این بخش از جشنواره چقدر از بخش تبلیغات جشنواره‌های بین‌المللی مانند کن و... الگوبرداری کرده‌اید؟

در این باره الگوبرداری نشده است و سعی‌مان براین بوده که کار خودمان را با توجه به سلایق داخلی‌مان انجام دهیم. هر چند که بسیاری از جشنواره‌های بین‌المللی این بخش را ندارند که بتوان از آنها الهام گرفت.روند اجرا شده براساس ایده خودمان بوده و همواره نیز درصدد هستیم که اشکالات را برطرف و این بخش را حرفه‌ای برگزار کنیم.

ارتباط با نویسنده: nargesfaraji1389@yahoo.com