پس از اینکه وزارت خزانهداری آمریکا مجوز مشروط فروش هواپیما به ایران را صادر کرد، مقامات وزارت راه و شهرسازی از برنامه سفر نمایندگان بویینگ به ایران خبر دادند و گویا مذاکرات با این شرکت هواپیماساز آمریکایی وارد مراحل جدیتر شده است.
بلافاصله پس از اجرای برجام و لغو تحریمها، ایرباس فرانسه پیشنویس قرارداد فروش 118 فروند هواپیمای نو را با شرکت هواپیمایی ملی ایران ایر منعقد کرد و همچنین قرارداد فروش 40 فروند هواپیمای ATR فرانسوی- ایتالیایی هم با ایران ایر بسته شد و ایرلاین ایران ایر که یکی از سه غول شرکت هواپیمایی ایران است کار نوسازی ناوگان خود را با قرارداد 10.5میلیارد دلاری با ایرباس و یک میلیارد یورویی با ATR شروع کرد.
بازار هوایی ایران به دلیل محدودیتهای خرید هواپیما مدت 37 سال تحریمها فرصت خوبی برای شرکتهای فروشنده هواپیما به حساب میآید، حال بویینگ که به دلیل سخت گیریهای دولت کشورش از این بازار چندین میلیارد دلاری عقب مانده بود، اخیرا تلاش کرده، مذاکرات با ایرلاینهای ایرانی را جدیتر کند و وزارت خزانهداری آمریکا هم چند روز گذشته مجوز فروش هواپیما به ایران را صادر کرد.
بررسی مورد به مورد قراردادهای بویینگ
از اخبار مهم نوروزی صنعت هوایی این بود که وزارت خزانهداری آمریکا با صدور یک مجوز عمومی اجازه عقد قرارداد مشروط اتباع و شرکتهای آمریکایی را برای فروش هواپیمای مسافربری و قطعات مربوط به ایران صادر کرد.
این نهاد سندی را منتشر کرد که گفته میشود هدف از آن بررسی کارآمدتر درخواستها برای انجام معاملات مربوط به هواپیماهای مسافربری با ایران توسط شرکتها و اتباع آمریکا است و در این مجوز عنوان شده که اتباع و شرکتهای آمریکایی میتوانند با طرف ایرانی برای صادرات و ارائه خدمات و قطعات هواپیماهای مسافربری قرارداد امضا کنند، منوط بر اینکه این قراردادها بهصورت مشروط امضا شوند.
مقصود اسعدی سامانی، دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی در گفت وگو با «فرصت امروز» درباره مجوز مشروط وزارت خزانهداری آمریکا برای فروش هواپیما به ایران گفت: در این مجوز آمده که هر قرارداد با ایرلاینهای ایرانی باید مورد بهمورد بررسی شود و هر کدام از قرارداد یک مجوز جداگانه از دولت بگیرند. وی افزود: از دیگر شروط این است که وزارت خزانهداری آمریکا به طور مستقیم قرارداد فروش را در مرحله آخر تایید کند.
دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی با بیان اینکه آمریکا نمیتواند از بازار 80 میلیارددلاری صنعت هوایی ایران بگذرد، ادامه داد: هر چند که دولت آمریکا مجوز مشروط فروش هواپیما به ایران را صادر کرده اما به طور قطع تمام مذاکرات در چهار چوب منافع دو طرف انجام میشود.
اسعدی سامانی با تاکید بر اینکه بویینگ به دنبال بازار ایران است، ادامه داد: صنعت هوایی ایران به دلیل تحریمهای نزدیک به چهار دهه گذشته به بازارهای جهانی نیاز دارد که شرکتهای متعددی علاقهمند به انعقاد قراردادها برای تامین این نیاز هستند و بویینگ هم از شرکتهایی است که بازار ایران سود خوبی برای آن دارد اما قطعا این قرارداد یک قرارداد و تعامل تجاری نیست و چنین همکاری تجاری با آمریکا به عوامل متعددی بستگی دارد.
بویینگ به تهران میآید
به گفته قائم مقام وزیر راه و شهرسازی قرار است، نمایندگان شرکت هواپیماساز بویینگ به تهران بیایند تا مذاکرات برای خرید هواپیما وارد مراحل جدیتر شود.
اصغر فخریه کاشان در گفت وگو با «فرصت امروز» با بیان اینکه صنعت هوایی ایران تا سال 1404 نیاز به 500 هواپیمای نو و جدید دارد، گفت: بخشی از نیاز از دو شرکت ایرباس و ATRتامین شده و قرارداد با ایرباس حداکثر تا دو ماه دیگر نهایی خواهد شد. وی افزود: با شروع مذاکرات هستهای از آذر ماه سال 92، مذاکره با بویینگ هم شروع شد و تاکنون روند مذاکرات با این شرکت هواپیماساز هم متوقف نشده و این شرکت با جدیت به دنبال ورود به بازار بکر ایران است.
فخریه کاشان با بیان اینکه بویینگ پیشنهاد مذاکره را به ایران داد، افزود: به طور قطع در مذاکره با این شرکت هم خرید هواپیما به طور اجاره به شرط تملیک و استفاده از فاینانس خواهد بود و معمولا عرف این است که شرکت هواپیماساز موسسهای را برای فاینانس به خریدار معرفی میکنذ.
قائم مقام وزارت راه و شهرسازی در پاسخ به این سوال که کدام تایپ هواپیماهای بویینگ برای شرکتهای هواپیمایی ایرانی مناسب است، گفت: هر ایرلاینی میتواند به طورت مستقیم وارد مذاکره با شرکتهای هواپیماسازی شوند و هیچ اجباری برای خرید مدل خاصی از هواپیما تعریف نشده اما معتقدم هواپیماهای 737 بهترین انتخاب برای خطوط هوایی ایران است.
وی با بیان اینکه هنوز زمان دقیق سفر نمایندگان بویینگ به ایران مشخص نیست، ادامه داد: به طور قطع ادامه مذاکره با بویینگ منوط به حفظ منافع کشورمان خواهد بود و اگر اراده بویینگ جدی باشد میتواند در نوسازی ناوگان هوایی ایران سهمی داشته باشد.
* ارتباط با کارشناس: nazila.mahdiani@gmail.com