مذاکره ایران و هند بر سر احداث خط لوله انتقال گاز بر بستر دریا

تهران و دهلی نو مذاکرات خود را به منظور انتقال گاز ایران از طریق احداث خط لوله در کف دریا از سر خواهند گرفت. براساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، خط لوله مذکور که ارزش مالی آن به 4 میلیارد و 500 میلیون دلار می‌رسد قرار است موضوع مذاکرات مقامات انرژی هند و ایران در ماه مارس جاری باشد. خط لوله مورد مذاکره ایران و هند، در صورت تحقق قرار است روزانه 31/5 میلیون مترمکعب گاز طبیعی به منطقه گجرات هند منتقل کند. گفتنی است براساس تخمین‌های صورت گرفته، پروژه مذکور قرار است دو سال بعد از آغاز عملیات احداث آن به بهره‌برداری برسد. 

در این راستا چندی پیش یکی از مقامات بلندپایه بخش انرژی ایران اعلام کرد که پروسه احداث خط لوله انتقال گاز ایران به هند پس از رد پیشنهاد مشارکت در خط لوله صلح از سوی دهلی نو متوقف شده بود. لازم به یادآوری است خط لوله صلح قرار بود گاز ایران را به پاکستان و هند انتقال دهد، اما به‌رغم احداث خط لوله مورد نیاز در خاک ایران، طرف پاکستانی هنوز اقدامی در رابطه با احداث خط لوله مورد نیاز در خاک خود نکرده و تحت فشارهای بین‌المللی از مشارکت در این پروژه سر باز زده است.

در همین رابطه «علیرضا کاملی» مدیر بخش صادرات شرکت ملی گاز ایران در اجلاس جهانی سیاست انرژی که در هند برگزار می‌شد اعلام کرد که مذاکرات ایران و هند بر سر احداث خط لوله انتقال گاز از بستر دریا با جدیت کامل تحت بررسی و تبادل نظر قرار گرفته است. مذاکرات دو طرف بر سر احداث خط لوله انتقال گاز در حالی ادامه می‌یابد که منبع گاز صادراتی ایران به هند هنوز مشخص نشده است و به همین دلیل، هندی‌ها به دنبال توسعه یک میدان گازی بزرگ در خلیج فارس بوده تا از این طریق منبع گاز مورد نیاز خود را تامین کنند. 

در همین راستا شرکت هندی «‌ ONGC Videsh » ماه سپتامبر سال گذشته میلادی، پیشنهادی 10 میلیارد دلاری برای توسعه میدان گازی « Farzad B » و تامین گاز صادراتی به هند با استفاده از منابع موجود در آن را به مقامات ایران ارائه کرد. ارائه پیشنهاد مذکور به ایران از سوی هند در حالی صورت می‌پذیرد که منابع گاز طبیعی موجود در میدان گازی فرزاد B حجمی معادل 12/5 تریلیون مترمکعب تخمین زده می‌شود. گفتنی است شرکت «‌ONGC Videsh» در سال 2008 و در جریان عملیات اکتشافی بلوک گازی «فارسی» به ایران کمک کرده و میدان گازی عظیم « Farzad B » در جریان عملیات اکتشافی مذکور کشف شد.

لازم به ذکر است که به‌رغم علاقه طرف هندی به مشارکت در توسعه میدان‌گازی «Farzad B»، این موضوع به دلیل وضع تحریم‌های بین‌المللی علیه صنعت انرژی ایران امکان‌پذیر نبود. در همین ارتباط و پس از رفع تحریم‌های وضع شده علیه ایران در پی توافق جامع هسته‌ای میان ایران و قدرت‌های عمده جهانی، تهران میدان گازی « Farzad B» را با توجه به تاخیر طرف هندی در توسعه آن، با قیمت پایه 5 میلیارد دلار به مزایده گذاشت. 

در آوریل سال 2015 میلادی، تیمی از مقامات وزارت نفت هند با همتایان ایرانی خود دیدار کرده و تلاش کردند تا مقامات ایران را به واگذار کردن پروژه توسعه میدان گازی «Farzad B» به شرکت هندی «‌ONGC Videsh» متقاعد کنند. گفتنی است براساس برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، فاز اول میدان گازی مذکور قرار است روزانه 31/5 میلیون مترمکعب گاز تولید کرده و فازهای دوم و سوم این میدان گازی بزرگ در زمان بهره‌برداری نیز به ترتیب 46 و 34 میلیون مترمکعب گاز تولید خواهند کرد.

* منبع: مجله گاز طبیعی اروپا