ایجــــاد یک طرح سرمایهگذاری قابل دوام یکی از مهمترین گامهای ســــرمایهگذاری است. در سالهای اخیر توجه به بعد علمی سرمایهگذاری بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. نیازهای کسبوکار امروزی ایجاب میکند قبل از شروع هر سرمایهگذاری درک مشخصی از آنچه میخواهید به آن دست یابید داشته باشید. داشتن تعریف مشخص از چگونگی دستیابی به اهداف سرمایهگذاری این امکان را به شما میدهد که موقعیتهای خطر احتمالی پیش رو را ارزیابی کنید. خبر خوب این است که برای شروع یک کسبوکار هدفمند هرگز دیر نیست. اما نکته مهم این است که به فرض داشتن یک طرح سرمایهگذاری دقیق و هدفمند تا چه میزان احتمال شکست شما در کار کاهش خواهد یافت.
یک طرح سرمایهگذاری عموما ابعاد گوناگونی از فرصتهای سرمایهگذاری را پیشروی یک یا مجموعهای از سرمایهگذاران قرار میدهد؛ طرحی مشخص از آیندهای قابل تصور که دارای ساختاری منظم و تا حد ممکن انعطافپذیر است، اما مهمترین نکته در یک طرح سرمایهگذاری مناسب قابلیت برنامهریزی استراتژیک و پویاست. رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده در کوتاه، میان و بلندمدت نیازمند داشتن همه این ویژگیها در طرح سرمایهگذاری شماست.
سرمایهگذاری در بخشهای مختلف اهداف متفاوتی را دنبال میکند اما یک هدف مشترک در تمام طرحهای سرمایهگذاری موفق و ناموفق به چشم میخورد. تمام طرحهای سرمایهگذاری با هدف کسب سود شکل میگیرند البته هدف کسب سود ممکن است همواره مربوط به جنبههای اقتصادی موضوع نباشد یا در کوتاهمدت از این هدف چشمپوشی شود اما اقتصاد بهتر، سود و منفعت بیشتر هدف همه جوامع است. اما دانستن آنچه شما میخواهید برای به انجام رساندن آن تلاش کنید طرح یک سرمایهگذاری را مشخص خواهد کرد.
انتخاب درست در گرههای تصمیمگیری
طرح سرمایهگذاری یک کلونی به هم پیوسته از ملزومات سرمایهگذاری است که از فرآیند شکلگیری ایده تا مرحله نهایی کار که به کسب سود بیشتر منجر خواهد شد در آن ترسیم شده است؛ یک شبکه مسلسل و به هم پیوسته از گرههای تصمیمگیری که در نهایت سود و زیان شما در کار را رقم خواهد زد. بنابراین انتخاب یک تصمیم درست در بزنگاههای اقتصادی چه در سطح خرد و چه در سطح کلان مهمترین عامل صعود یا سقوط ارزش مجموع سرمایهگذاریهای شماست. شنـــاخت بازارهای مختلف و زمانبندی درست برای به حرکت درآوردن سرمایه در بازار مورد نظر تمام آن چیزی است که شما باید از آن به نحو درستی استفاده کنید. شناخت ماهیت بازارهای گوناگون، خطرات پیشروی سرمایهگذاری در هر بازار و توجه به عوامل تاثیرگذار در هر بازار سه عامل مهم برای تصمیمگیری در مسیر سرمایهگذاری است که مجموعا طرح مشخص شما از سرمایهگذاری را میسازد.
علامتدهندههای بازار
آنچه علامتدهندههای هر بازار برای شما ترسیم میکند فرآیند برنامهریزی پویا در طرح سرمایهگذاری شما را شکل میدهد، علاوهبراین علامتدهندههای بازار این مزیت را به شما میدهد که با شناخت منطقی و زودتر از موعد خطر بازار را رها سازید و سرمایه خود را به یک منطقه امن منتقل کنید. افراد مختلف جامعه با هر سطح سرمایهای که در اختیار دارند همواره به دنبال آن هستند که اطلاعاتی را از وضعیت آینده بازار مسکن، طلا، ارز، بورس، صنعت، کشاورزی، محصولات غذایی و غیره به دست آورند. این حس کنجکاوی حتی در غیرسرمایهگذاران هم به چشم میخورد. جالب است بدانید این رفتار غیرارادی در زندگی روزمره مردم هم جریان دارد مثلا افراد تمایل دارند بدانند در ماههای آینده چه چیزهایی گران میشود یا چه کالاهایی با کاهش قیمت مواجه خواهند شد. بنابراین علامتدهندههای بازار گراف تصمیمگیری شما در فرآیند سرمایهگذاری را میسازد .
اشتباهی که همه سرمایهگذاران مرتکب میشوند
یکی از اشتباهاتی که معمولا سرمایهگذاران در جریان سرمایهگذاری گرفتار آن میشوند باقی ماندن در بازار به انگیزه سود بیشتر یا زیان کمتر است. خوشبینی بیش از حد در جریان رونق یک بازار یا امید به آینده بهتر در فرآیند سقوط بازار باعث میشود تا سرمایهگذاران تمایل به ادامه حضور در بازار داشته باشند و همین امر سود افراد را در بلندمدت کاهش میدهد. یک مثال بارز در این زمینه سرمایهگذاری در بازار سهام است. عموم افراد در شرایط رونق بازار و صعود یک سهم به طمع سود بیشتر تمایل به حفظ سهام خود در بازار دارند و با کاهش ارزش یک سهم زیانی متوجه سرمایهگذاران میشود که در نتیجه تصمیمگیری اشتباه برای ادامه حضور در بازار یا باقی ماندن در سهم خاص اتفاق افتاده است، در مورد سایر بازارها وضعیت به همین ترتیب است .
روی دیگر سکه محافظهکاری بیش از حد در جریان سرمایهگذاری است، هرچند خطر این موضوع به اندازه مورد اول نیست اما به هر حال افرادی که به دنبال ریسک کمتر هستند و همواره محتاط عمل میکنند فرصتهای سودآوری در بازار را از دست خواهند داد یا لااقل به سودهای کمتری دست خواهند یافت. شــــــانـــسهای ســرمایهگــذاری در بازارهای با ریسک بالاتر وجود دارد چون همانطورکه ریسک سرمایهگذاری در این بازارها بالاتر میرود احتمال سودآوری غیرقابل انتظار هم وجود دارد و همواره این تعادل بین ریسک و بازه وجود دارد.
چند توصیه مهم
نکته مهم این است که حتی بهترین طرح سرمایهگذاری ممکن است با توجه به روند افزایشی سرعت تحولات در اقتصاد ایران نیاز به تغییراتی در جریان کار داشته باشد. از سوی دیگر همیشه این احتمال وجود دارد که تغییری در شرایط شخصی شما به وجود آید که طرح سرمایهگذاری شما را تغییر خواهد داد بنابراین در طرح سرمایهگذاری مهمترین موضوع حفظ پویایی و قابلیت انعطافپذیری مدل است. کسانی که تغییرشرایط را بهعنوان فرصتهایی برای تجدید نظر در استراتژیهای از پیش تعیین شده خود در نظر میگیرند برندگان واقعی بازارند، این در حالی است که این افراد هنوز حفظ اهداف بلندمدت را در اولویت خود برای کسب بالاترین سود قرار دادهاند.
در مقاطعی از زمان نیاز دارید که طرح سرمایهگذاری خود را بازبینی کنید، عموما در شرایطی که تغییرات به قدری زیاد باشد که ساختار کلی طرح سرمایهگذاری شما را دچار مشکل کند باید این تغییرات اعمال شوند. بررسی روند سپری شده و مقایسه اهداف و عملکرد کاری شما این امکان را فراهم میکند تا میزان انحراف از برنامهها را مورد ارزیابی قرار دهید و تصمیمات درستی بگیرید.
در مجموع باید توجه داشته باشید که طرح سرمایهگذاری investment plan متفاوت از طرح کسبوکاری business plan است ازاینرو طرح سرمایهگذاری شما ممکن است شامل سرمایهگذاری در بازارهای مختلف یا حتی چند طرح و ایده کسبوکار شود. آنچه اهمیت دارد این است که شما مسیر درست در سرمایهگذاری را بشناسید. اولویت شما در کسب سود بیشتر در بلندمدت است لذا تفاوتی ندارد که این سود در کدام بازار وجود دارد؛ بازار مسکن، طلا، سکه یا هر بازار دیگر. در فرصتهای بعدی بهطور مفصل به تفاوتهای این دو خواهیم پرداخت.