اخذ مالیات از مردم توسط دولت، سالهاست در اغلب نقاط دنیا به یک موضوع عادی و بهنجار تبدیل شده است. گرچه از سوی دیگر فرارهای مالیاتی و دور زدن قوانین مالیات، بهعنوان راهکارهایی پیشروی متخلفان مالیاتی است، مالیات و عوارضی که صاحبان املاک موظف به پرداخت آن هستند، برای شهروندان، از ملموسترین انواع مالیات است. این معادله که ساکنان یک خانه موظف به پرداخت مبلغی بهعنوان مالیات هستند عادی است، اما اگر خانهای خالی از سکنه باشد چه باید کرد؟ آیا صاحبان هر نوع ملک، اعم از خانههای خالی و غیرخالی باید مالیات پرداخت کنند؟ پاسخ این سوال مثبت است. تقریبا در تمامی کشورها، پرداخت مالیات شامل املاک و مستغلات خالی از سکنه هم میشود. اما نوع قوانین و تبصرههای دریافت مالیات در کشورهای مختلف متفاوت است.
ثروتمندان لندنی و خانههایی که خالی ماندهاند
لندن بهعنوان یکی از مشهورترین و زیباترین شهرهای دنیا شناخته میشود، اما این شهر زیبا اخیرا به لحاظ نرخ بالای خانههای خالی از سکنه مورد توجه مطبوعات قرار گرفته است. به گزارش گاردین، خیابانهای اشرافی در شمال و غرب لندن، مملو از خانههای باشکوهی هستند که به ثروتمندان لندنی تعلق دارند. اما نکته اینجاست که این خانهها در طول ماهها یا حتی سالها خالی میمانند. این در حالیاست که بخشهای دیگری از لندن که به طبقه متوسط و پایینتر از متوسط جامعه تعلق دارند، در پیدا کردن آپارتمانهای خالی چندان کامیاب نیستند. قوانین مالیاتی انگلستان شامل خانههای اشرافی و خالی هم میشود.
در واقع صاحبان املاک اشرافی، موظف هستند برای خانههای بدون استفاده خود مبالغی را پرداخت کنند که این مالیات شامل تخفیفهایی هم میشود، برای مثال خانههای خالی از سکنه که بدون اسباب و اثاثیه باشند نرخ کمتری پرداخت میکنند و خانههای در دست بازسازی که تا 12 ماه به کار بازسازی پایان دهند، تا 50درصد تخفیف میگیرند. اما گویا نرخ مالیات خانههای اشرافی از دید احزاب طبقه متوسط چندان منصفانه نبوده است. چرا که در ژانویه سال جاری، صدها عضو حزب کارگران انگلستان با تظاهرات در مقابل دفتر شهردار لندن «بوریس جانسون» خواستار افزایش نرخ مالیات خانههای اشرافی شدند.
مورد عجیب خانههای استرالیا
وجود خانههای خالی متعدد در استرالیا و قوانین مالیاتی، موضوعی است که مایکل جاندا، خبرنگار بخش کسبوکار «ان بیسی نیوز» بررسی کرده است. طبق این گزارش، در بسیاری از شهرستانهای استرالیا، خانههای خالی متعددی وجود دارند. برای مثال بسیاری از افراد که در شهرهایی مثل ملبورن و سیدنی زندگی میکنند، در شهرستانهای حومه، خانههایی خریداری کردهاند که فقط برای تعطیلات استفاده میشوند و حتی تا سالها خالی میمانند. شناسایی خانههای خالی در استرالیا چندان کار سختی نیست، بهویژه در شهرستانهای محلی که این وظیفه به عهده ماموران محلی است، ضمن آنکه شهروندانی که از وجود خانههای خالی در محل زندگی خود اطلاع دارند، میتوانند به مقامات اطلاع دهند. اما جالب است اگر بدانیم شهری مثل ملبورن هم خانههای خالی دارد که کم تعداد هم نیستند. عدهای از تحلیلگران اقتصادی، پایین بودن نرخ مالیات خانههای خالی را عاملی مخرب میدانند که باعث شده بسیاری از افراد با خرید ملک و حفظ آن به شکل خالی از سکنه باعث ایجاد تورم در بازار مسکن و افزایش اجاره بها شوند.
تقابل مدرنیته و مالیات در ژاپن
روزنامه ژاپن تایمز در گزارشی به بررسی وضعیت ملک در شهرهای ژاپن پرداخته است. براساس این گزارش، تا چند دهه پیش، خانههای بزرگ و پرجمعیت در ژاپن طرفداران زیادی داشتند؛ خانههایی که مصالح اصلی آنها چوبی بود. اما از دورانی که ژاپن سیر صنعتی شدن، کاهش جمعیت و رشد اقتصادی را طی کرد، طرفداران خانههای باستانی کم شدند و اغلب مردم به سمت خانههای کوچک با معماریهای غربی تمایل پیدا کردند. بنابراین، خانههای قدیمی که به شکل موروثی حفظ شدهاند، اغلب خالی از سکنه و بدون مصرف ماندهاند، مشکلی که اخیرا در بخش مالیات در ژاپن رخ داده، به همین مسائل مرتبط است. با توجه به عدم استقبال از زندگی در خانههای کهن و بزرگ، قیمت این خانهها در دام رکود اقتصادی قرار گرفته و حتی بهراحتی فروش هم نمیروند. تعیین مالیاتهای قابل توجهی که دولت برای صاحبان خانههای خالی در نظر گرفته، مزید بر علت شده که اغلب صاحبان خانههای قدیمی، به سیستم پرداخت مالیات دولتی معترض باشند و تمایلی برای پرداخت مالیات از خود نشان ندهند، اگرچه دولت تسهیلاتی برای بازسازی خانههای قدیمی خالی از سکنه و اختصاص دادن آنها به حوزه گردشگری تعیین کرده است اما با توجه به افزایش نرخ مالیات منازل فعال در جذب گردشگر، این تاکتیک دولت ژاپن هم چندان موفق نبوده و باید دید بحث بین دولت و ملت بر سر مالیات حانههای قدیمی در ژاپن به نفع کدام طرف خاتمه پیدا میکند.