حقوقی‌ها در شرایط نزولی خریدار بودند / فرار سرمایه‌های کوچک از بازار سهام

شاخص کل بورس اوراق بهادار در جریان معاملات روز یکشنبه بازار سهام با ۲۷ واحد افت به ارتفاع ۶۵ هزار و ۹۷۳ واحدی عقب‌نشینی کرد. این در حالی است که تا دو ساعت و نیم ابتدایی معاملات، شاخص کل در کانال 66 هزار و 10 واحد قرار گرفته بود اما به یکباره و در یک ساعت پایانی معاملات با افتی حدود 40 واحدی بار دیگر به کانال 65 هزار واحد سقوط کرد. بازار سهام با توجه به افت قیمت‌ها شاهد معاملات کم‌‌حجم است که این مهم، سبب بی‌رونقی و خلوتی تالار حافظ بیش از گذشته شده است. چنان‌که در بازار روز گذشته اتفاق خاصی رخ نداد و همچنان روند بازار سهام غیر‌منطقی است. بورس تهران این روزها به‌خوبی نشان‌دهنده خروج اغلب صاحبان نقدینگی خرد از بازار سهام است.

معاملات محدود توام با نوسان‌گیری

آنچه این روزها بر تابلوی بورس تهران درج می‌شود معاملات محدود و توأم با نوسان‌گیری است که از سوی معامله‌گران حرفه‌ای یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری در حجم بسیار محدودی انجام می‌شود. از سوی دیگر انتشار خبر نرخ خوراک 13 سنتی برای پتروشیمی‌ها در‌حالی به تداوم رکود معاملات در گروه پتروشیمی‌های بورس انجامیده که هنوز مشخص نیست با توجه به پیش‌بینی‌های برآوردی این شرکت‌ها در بودجه سالانه براساس نرخ خوراک 8 سنت، چگونه تعدیل‌های منفی سود به بازار اعلام خواهد شد. از سوی دیگر شاید بتوان از علل اصلی افت قیمت‌ها به انتشار اوراق مشارکت ۲۵‌درصدی بدون ریسک و روزشمار تعدادی از پروژه‌های شهرداری و … اشاره کرد.

در صورت رتبه‌بندی ارزش معاملات به‌راحتی می‌توان حجم و ارزش بالای معاملات این اوراق را در بازار روزهای اخیر مشاهده کرد که طبق آمار چیزی در حدود ۴۰‌درصد ارزش معاملات روز اخیر بازار بورس را به خود اختصاص داده‌اند. بانک مرکزی در راستای کاهش سود این اوراق و همچنین نرخ سود سپرده بانکی اقدامات لازم را صورت نداده که این مسئله موجب جذب سرمایه‌ها به بخش بانک شده است.

بررسی عملکرد گروه‌های سرمایه‌گذاری

طبق آمار منتشر شده بررسی عملکرد گروه‌های سرمایه‌گذاری نشان می‌دهد که از ابتدای سال 1394 تاکنون، سرمایه‌گذاران حقوقی 41‌درصد و سرمایه‌گذاران حقیقی 59‌درصد ارزش خرید بازار را در اختیار داشته‌اند. به علاوه، در این دوره سهم حقوقی‌ها و حقیقی‌ها از فروش به ترتیب 45‌درصد و 55‌درصد بوده است. نکته بااهمیت آن است که قبل از اعلام توافق ایران و گروه 1+5 در 23 تیرماه، سرمایه‌گذاران حقوقی‌ به دلیل حجم بالای تقاضای خرید سرمایه‌گذاران حقیقی، عرضه‌کننده سهام بودند و پس از اعلام توافق هسته‌ای و کاهش حجم خرید توسط سرمایه‌گذاران حقیقی، به‌عنوان خریدار در بازار عمل کرده‌اند، به‌طوری‌که در دوره‌ قبل از توافق و صعود بازار سرمایه‌گذاران حقوقی 33‌درصد از کل خرید و 49‌درصد از کل فروش را در اختیار داشتند. پس از اعلام توافق که با روند کاهنده‌ بازار همراه شد، سرمایه‌گذاران حقوقی 43‌درصد از کل خرید و بیش از 41‌درصد از کل فروش را به خود اختصاص داده‌اند. 

به بیان دیگر خالص خرید سرمایه‌گذاران حقوقی پس از اعلام توافق مثبت و پیش از آن منفی بوده‌ است. این موضوع نشان می‌دهد سرمایه‌گذاران حقوقی در شرایط صعودی اقدام به فروش و هنگام نزول اقدام به خرید کرده‌اند و از شدت نوسانات بازار کاسته‌اند. توجه به این نکته مهم ضروری است که حقوقی‌ها در حالی حدودا 40‌درصد از معاملات بازار را در اختیار دارند که سهم آنها از کل ارزش دارایی‌های بازار 80‌درصد است. این عدد به این مفهوم است که سهامداران حقیقی که 20‌درصد ارزش دارایی‌ بازار را در اختیار دارند حدودا 60‌درصد خریدوفروش‌ها را در بازار انجام می‌دهند. این نسبت فعالیت کم سهامداران حقوقی نشان از نقدینگی پایین سهامداران حقوقی دارد.

افزایش شاخص آیفکس
در پایان معاملات

18 مرداد‌ماه 1394 بازار فرابورس، 154 میلیون و 550 هزار ورقه بهادار به ارزش 669 میلیارد و 990 میلیون ریال در 15 هزار و 123 نوبت دست به دست شد. بیشترین حجم و ارزش معاملات روز گذشته به خریدوفروش 73 میلیون و 40 هزار سهم ذوب‌آهن اصفهان با رقم 161 میلیارد و 420 میلیون ریال بود. درحالی‌که آیفکس به 772.72 واحد افزایش یافت، بیشترین ارتقای قیمت به سهام شرکت‌های ذوب‌آهن اصفهان، حق‌تقدم سرمایه‌گذاری مسکن شمال‌غرب و سهام سرمایه‌گذاری مسکن شمال‌غرب اختصاص یافت و سهام شرکت‌ پتروشیمی مارون و ذوب‌آهن اصفهان بیشترین تأثیر مثبت را در شاخص کل فرابورس داشت. از سوی دیگر، حق تقدم سرمایه‌گذاری مسکن زاینده‌رود و سهام مرجان‌کار و شمال شرق شاهرود با بیشترین افت قیمت مواجه شدند و اوراق تسهیلات مسکن در محدوده 720 تا 730 هزار ریال معامله شد.