شمارش معکوس برای ورود ایرباس‌های جدید

امضای پیش‌قرارداد برای خرید 118 فروند هواپیمای ایرباس یکی از مهم‌ترین دســـتاوردهای سـفرهای رئیس جمهوری به همراه کابینه به اروپا در ماه‌های آخر سال گذشته بود. حال در شرایطی که عده‌ای موانعی را از جمله مشکلات بانکی و محدودیت انتقال اعتبار برای انعقاد بزرگ‌ترین قرارداد خرید در بخش حمل‌و‌نقل مطرح می‌کنند، قائم مقام وزیر راه و شهرسازی می‌گوید در پروسه مذاکرات نهایی برای انعقاد این قرارداد مشکلات مالی و بانکی جدی نیست و موضوعیتی ندارد.

چند روز گذشته مدیر فروش ایرباس درباره قرارداد فروش هواپیما به ایران ایر ابزار نگرانی کرد و گفت: بانک‌ها می‌ترسند خرید 118 هواپیمای ایران را تأمین مالی کنند و اگر ایران فکری برای بندهای مالی قرارداد خود نکند، فروش هواپیما لغو خواهد شد. گفته‌های این مقام مسئول ایرباس در حالی است که ایرباس رقیب قدری همچون بویینگ را برای تصاحب بازار ایران پیش روی خود دارد و هر یک از این شرکت‌ها به دنبال بازار ایران هستند و گفته می‌شود اظهارات مدیر فروش ایرباس، شو و نمایشی است برای تحت فشار گذاشتن دولت‌ها تا روند پروسه عقد قرارداد سریع‌تر انجام شود.

قرارداد ایرباس تحت تأثیر مشکلات بانکی نیست

هر چند مذاکرات جدی با ایرباس پس از توافق هسته‌ای و لغو تحریم‌ها رسانه‌ای شد اما وزارت راه و شهرسازی و در رأس آن عباس آخوندی مذاکرات برای خرید هواپیما را از همان توافق مقدماتی ژنو در سال 92 کلید زده بود و بلافاصله پس از لغو تحریم‌ها، مذاکرات به پیش قرارداد رسید، حال اینکه وقفه به وجود آمده برای انعقاد قرارداد و تحویل هواپیما نه به مشکلات بانکی، بلکه به مجوز اوفک مربوط است.

اصغر فخریه کاشان، قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در امور بین‌الملل و تأمین مالی در گفت‌وگو با «فرصت امروز» در این باره گفت: هیچ یک از این موضوعاتی که امروز گفته می‌شود مبنی بر امکان لغو پیش قرارداد خرید هواپیما از ایرباس به دلیل مشکلات نقل و انتقالات مالی و بانکی، درست نیست.

وی افزود: در حال حاضر انعقاد قرارداد تحویل 118 فروند هواپیمای ایرباس منتظر صدور مجوز از سوی اوفک است، هر چند در مذاکرات صحبت‌هایی از پرداخت هزینه قرارداد شده اما مشکلات بانکی در این مذاکرات به‌عنوان مانع مطرح نیست و مشکل جدی برای ما محسوب نمی‌شود.

فخریه کاشان با بیان اینکه بخشی از سهام شرکت هواپیما‌سازی ایرباس متعلق به آمریکا است، گفت: ایرباس برای فروش هواپیما به ایران باید اجازه اوفک را که یکی از زیرمجموعه‌های وزارت خزانه‌داری آمریکا است بگیرد و نمی‌تواند بدون تصمیم اوفک اقدام به تحویل هواپیما کند، اما تمام مذاکرات در این باره در جریان است و پیش‌بینی می‌کنیم کمتر از یک ماه دیگر، اوفک مجوز فروش هواپیما به ایرباس را بدهد.

قائم مقام وزیر راه و شهرسازی در امور بین‌الملل و تأمین مالی با بیان اینکه قرار نیست هزینه این قرارداد از ایران پرداخت شود که موضوع مشکلات بانکی مانع این قرارداد باشد، تأکید کرد: بارها اعلام شده که هزینه خرید 118 فروند هواپیمای ایرباس قرار است از طریق فاینانس خارجی تأمین و اقساط آن هم از محل فروش بلیت همین هواپیماها پرداخت شود، بنابراین در این قرارداد، مشکلات بانکی نمی‌توانند مانع محسوب شوند.

رقابت سنگین ایرباس و بویینگ برای ورود به ایران

باوجود اینکه عده‌ای دلیل وقفه ایجاد شده در امضای قرارداد نهایی با ایرباس را مشکلات بانکی و تحریم‌های سوییفت می‌دانند و نسبت به لغو پیش قرارداد با ایرباس اظهار نگرانی می‌کنند، عده‌ای هم معتقد هستند که دلیل این وقفه رقابت دو غول هواپیماساز بویینگ و ایرباس برسر بازار 80 میلیارد دلاری صنعت هوانوردی ایران است.

تحلیل برخی کارشناسان این است که تا زمانی‌که مشکل بویینگ برای ورود به بازار ایران حل نشود و تحریم‌های خزانه‌داری آمریکا از میان برداشته نشود، اوفک که زیر نظر این وزارتخانه است به ایرباس اجازه فروش هواپیما به ایران را نمی‌دهد.

به‌طور قطع بازار ایران در طول بیش از سه دهه تحریم نیاز مبرم به هواپیما و تجهیزات هوانوردی دارد که این می‌تواند محل درآمد بسیار خوبی برای شرکت‌های هواپیماساز باشد و از آنجایی که سابقه همکاری با ایرباس و بویینگ در کشورمان وجود داشته و در حال حاضر اغلب ناوگان هوایی کشورمان از مدل‌های بویینگ و ایرباس هستند، بنابراین تمایل بیشتری برای ورود این برندها به آسمان ایران وجود دارد تا شرکت‌های برزیلی و کانادایی. حال اینکه همین رقابت برای به دست آوردن بازار ایران مانعی برای قرارداد ایرباس شده است.

هر چند هنوز هم آمریکا مواضع سختگیرانه‌ای نسبت به معامله با ایران دارد اما از آنجایی که صنعت هوانوردی صنعتی است که سوددهی بالایی ندارد، معامله با ایران می‌تواند به این صنعت آمریکایی رونق ببخشد. از سوی دیگر مشکلاتی مانند ممنوعیت معامله با دلار هم قابل رفع است و چند روز گذشته هم بویینگ با ابراز تمایل همکاری با ایرلاین‌های ایران اعلام کرد که می‌تواند تحریم‌های موجود را برای فروش هواپیما به ایران دور بزند.

ارتباط با نویسنده : nazila.mahdiani@gmail.com