عملکرد شرکت بازرگانی پتروشیمی شفاف نیست اما شواهد بیانگر به گل نشستن این شرکت در عرصه صادرات محصولات پتروشیمی است زیرا کمتر شرکت پتروشیمی محصول خود را برای صادرات به این شرکت بازرگانی می دهد با این وجود مدیرعامل شرکت بازرگانی پتروشیمی همچنان امیدوار است که با اتخاذ تصمیماتی جان دوباره به این شرکت دمیده شود.
مرضیه شاهدایی، معاون وزیر نفت در امور پتروشیمی درباره شرکت بازرگانی پتروشیمی، اعلام کرده است که این شرکت برای فروش محصول در منطقه سیاست گذاری می کرد و در بهترین زمان محصول را می فروخت، چنان که ما آن زمان از سابیک جلوتر بودیم، اما الان عقب افتاده ایم و رتبه خودمان را از دست داده ایم. این انتقاد معاون وزیر بیانگر این است که این شرکت کارایی و کارآمدی خود را از دست داده است. شرکتی که پیش از واگذاری آن به بخش خصوصی، تمامی محصولات تولید شده در مجتمع های پتروشیمی را صادر می کرد اما در شرایط بحرانی قرار دارد.
مهدی شریفی نیک نفس، مدیرعامل شرکت بازرگانی پتروشیمی درباره وضعیت کنونی این شرکت با بیان اینکه تمامی بازیگران بزرگ در تجارت ائتلاف می کنند اما متاسفانه ما افتراق را پیشه کار خود کرده ایم، به «فرصت امروز» می گوید: در بازارهای جهانی صادرات محصولات با تناژ بالا قدرت چانه زنی را افزایش می دهد و می تواند در کنار سیاست گذاری، تعیین کننده قیمت نیز شود اما جای تاسف دارد که محصولات پتروشیمی در کشور ما به صورت پراکنده و توسط واسطه ها به بازارهای دنیا می رود از این رو مزیت چانه زنی و تاثیرگذاری را از دست داده ایم.
وی به رقابت منفی صادرکنندگان محصولات پتروشیمی در کشور نیز اشاره می کند و می گوید: این رقابت های منفی قیمت ها را تنزل می دهد. اینکه پنج شرکت پتروشیمی همزمان به دنبال اجاره یک کشتی هستند به خودی خود هزینه لجستیک را افزایش می دهد و همه این اقدامات به زیان شرکت های پتروشیمی است که خروجی آن کاهش قدرت منطقه ای برای کشور است.
وی در پاسخ به اینکه آیا شرایط کنونی به دلیل ضعف شرکت بازرگانی پتروشیمی است، می گوید: این مسائل ارتباطی به این شرکت ندارد زیرا بازرگانی وقتی واگذار شد قرار شد تا 10 سال تمامی محصولات پتروشیمی ها توسط این شرکت به فروش برسد اما این موضوع عملیاتی نشد. البته این شرکت همچنان فعال است و مانند تمامی شرکت های دنیا سود خود را دارد ولی وقتی با دید منافع ملی به مسئله نگاه می کنیم متوجه می شویم که از ظرفیت و پتانسیل های موجود به خوبی استفاده نمی شود و زیان آن متوجه دولت می شود.
مدیرعامل شرکت بازرگانی پتروشیمی در ارائه راهکار خود برای استفاده از ظرفیت های این شرکت نیز می گوید: 70 درصد از پتروشیمی ها کشور در اختیار چهار وزارتخانه است از این رو می توان به راحتی مسئله را مدیریت کرد به طوری شرکت مدیریت صادرات ملی تشکیل شود یا اینکه شرکت بازرگانی پتروشیمی تقویت شود زیرا این شرکت برندی در دنیا است.
بدون شک باید تمامی محصولات پتروشیمی از یک کانال واحد صادر شود تا برای کشور ایجاد قدرت کند، در حال حاضر حدود 50 میلیون تن تولید محصولات پتروشیمی داریم که این ظرفیت در چند سال آینده بعد از اتمام طرح های توسعه و برنامه ششم توسعه به 130 میلیون تن افزایش می یابد. البته باید به این نکته مهم نیز توجه کنیم که بازار در چند سال آینده از محصولات پتروشیمی اشباع خواهد شد و لازم است از هم اکنون بازاریابی ایجاد شود همچنین دراین میان باید ایران کشور تعیین کننده قیمت و بازار پتروشیمی باشد.
آمار دقیقی از اینکه شرکت بازرگانی در چند سال گذشته چه میزان محصول صادر کرده است وجود ندارد اما در سال 2015 این شرکت 15 میلیون تن ظرفیت صادرات محصولات پتروشیمی را داشت. حال این سوال مطرح می شود که آیا چنین شرکتی که می تواند ظرفیت های موجود در کشور را به یک قدرت برتر در منطقه تبدیل کند، باید منحل شود؟ یا با برنامه ریزی منسجم تلاش شود تا احیا شود؟
امیرحسین بحرینی، مدیرعامل پتروشیمی آریاساسول در پاسخ به این پرسش با بیان اینکه نباید شرکت بازرگانی پتروشیمی منحل شود و باید تلاش کنیم تا این شرکت مجددا احیا شود زیرا ظرفیت لازم را برای تبدیل آن به مرکز فروش محصولات پتروشیمی دارد، به «فرصت امروز» می گوید: شرکت آریاساسول محصولات تولیدی خود را توسط سهامداران به فروش می رساند و صادر می کند و تاکنون همکاری با شرکت بازرگانی پتروشیمی نداشته است. محصولات ما توسط شرکت های تخصصی صادر می شود.
وی درباره چرایی از دست رفتن قدرت شرکت بازرگانی پتروشیمی می افزاید: متاسفانه زمانی که شرکت های پتروشیمی خصوصی سازی می شد، شرکت بازرگانی خصوصی نشد و بعد از واگذاری آن به بخش خصوصی الزامی برای عرضه محصولات به این شرکت تعیین نشد از این رو سیاست گذاری لازم صورت نگرفت.
اما احمد مهدوی ابهری، دبیرکل انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پتروشیمی درباره شرکت بازرگانی پتروشیمی به «فرصت امروز» می گوید: فلسفه واگذاری شرکت بازرگانی پتروشیمی اشتباه بود، این شرکت باید به تمامی شرکت های پتروشیمی واگذار می شد تا تمامی پتروشیمی ها سهامدار می شدند اما امروز شاهد هستیم که تنها چند مجتمع پتروشیمی با این شرکت همکاری دارد.
وی می افزاید: جای تاسف دارد هلدینگ خلیج فارس که سهامدار عمده این شرکت است، محصولات خود را به این شرکت واگذار نمی کنند. وضعیت این شرکت در شرایط بحرانی قرار دارد.
ارتباط با نویسنده: ebrahimi1941@gmail.com