با قرار گرفتن در آستانه نوروز پیشبینی وضعیت بازارها و کسبوکارهای مختلف در سال آینده توسط کارشناسان اهل فن رواج پیدا میکند، اما این در حالی است که با توجه به شرایط اقتصادی کشورمان و عدم شفاف بودن عوامل تاثیرگذار در آن احتمال درست از آب درآمدن پیشبینی بازاری آنهم به وسعت بازار مسکن که وابستگی زیادی به شرایط منطقهای دارد برای شش یا هفت ماه آینده زیاد نیست و نمیتوان گفت در شش ماه آینده به اقتصاد کشورمان چه عواملی وارد و چه عواملی دفع میشوند، اما میتوان عواملی را که به خروج از رکود در بازارها منجر میشود، ارزیابی کرد، به این معنا که چه اقداماتی بر بازار مسکن تاثیرگذار خواهد بود و این عوامل و اقدامات چگونه میتواند بازار را تغییر دهد.
این روزها عدهای از مسئولان و متولیان حوزه شهرسازی اعلام کردهاند که تغییرات بازار مسکن در سال آینده را میتوان از ظهور علائم در اردیبهشتماه 94 پیشبینی کرد، اما بعید میدانم شروع اتفاقات از این ماه باشد چراکه هیچکدام از سیاستهای مسکنی تا اردیبهشت ماه اجرایی نمیشود که بتواند تغییراتی ایجاد کند. معتقدم اگر در شش ماه آینده هیچ اقدامی از سوی دولت در جهت رونق بازار مسکن ایجاد نشد، تنها عاملی که میتواند تکانی به بازار دهد، فشاری است که جهت تقاضای مسکن روی متقاضیان موثر بازار بوده است و قطعا کسانی که به مسکن نیاز دارند، پس از یک سال انتظار تقاضای خود را وارد بازار میکنند.
معتقدم دو عامل باعث وقوع رکود در بازار مسکن شد، یکی رشد تورمی که در چند سال گذشته رخ داد و قیمتها بهطور نجومی افزایش یافت و با رشد تورم رکود هم عمیقتر شد و دولت برای اتمام این دوره خاموشی باید برنامههای خروج غیرتورمی از رکود را هر چه زودتر به اجرا برساند و دومین عامل، کاهش قدرت خرید مردم بود و فاکتور بسیار مهمی که میتواند مسکن را از رکود خارج کند این است که قدرت خرید مردم افزایش یابد و مردم برای خرید توانمند شوند که برای تحقق این اقدام اولا باید منابع مالی خرید تا حدودی برای مردم تامین شود و دوما باید قیمت مسکن تعدیل شود.
هرچند کاهش قیمت مسکن از راهکارهای بعید به نظر میرسد اما غیرممکن نیست. اگر دولت بخواهد از سازندگان حمایت کند، قیمت تمام شده ساخت هم کاهش مییابد. ارائه تسهیلات ارزانقیمت و ارائه زمینهای ارزان یا فروش اقساطی زمین به سازندگان که بعد به خریداران منتقل میشود، از راهکارهای کاهش قیمت تمام شده واحدهای مسکونی هستند. البته ابزارهای دیگری هم برای کاهش قیمت مسکن مانند کاهش نرخ مالیاتها یا معافیتهای مالیاتی وجود دارد. قطعا اگر دولت، روال امسال را در سال آینده تکرار کند و برنامهای برای سال آینده نداشته باشد با معضلات بسیار جدیتری مواجه خواهد شد، اما اگر شرایط خروج از رکود فراهم شد شروع رونق از واحدهای کوچک و ارزانقیمت خواهد بود.
* رییس انجمن صنفی انبوه سازان