سیاست‌ وزارت نفت مانع اصلی توسعه جایگاه‌های سوخت

جایگاه‌داران سوخت از وضعیت درآمدی‌شان رضایت ندارند و پایین بودن سود را مانع اصلی توسعه جایگاه‌های سوخت عنوان می‌کنند و معتقدند با سیاست‌های کنونی وزارت نفت نه تنها سرمایه گذاران داخلی بلکه سرمایه‌گذاران خارجی نیز انگیزه‌ای برای ورود به این کسب و کار ندارند زیرا جایگاه‌داری سوخت در ایران کسب و کاری به گل نشسته است. قرار بود با تغییر نظام جایگاه‌داری از کارمزد به حق‌العمل‌کاری و فراهم شدن زمینه سودآوری، مشکل کمبود جایگاه عرضه سوخت در کشور از طریق جذب شرکت‌های صاحب صلاحیت و معتبر مرتفع شود اما این مسئله تاکنون عملی نشده است و موجب شده به دلیل پایین بودن کارمزد فروش بنزین، امکان ایجاد برند یا ارتقای سطح کمی و کیفی جایگاه‌های سوخت وجود نداشته باشد. این مسئله موجب شده کمتر سرمایه‌گذاری برای حضور در این بخش تمایل داشته باشد در حالی که باتوسعه شهرها و افزایش خودروها کمبود جایگاه‌های سوخت افزایش یافته است.

بیژن حاج محمدرضا، رئیس انجمن جایگاه‌داران سوخت کشور که بارها از مشکلات جایگاه‌داران سوخت و کمبود جایگاه‌‌ها سخن گفته بود این بار از صدور مجوز ۱۰۰ جایگاه جدید سوخت برای هر یک از شرکت‌های توتال فرانسه و شل انگلیس در تهران و سایر نقاط کشور خبر داد، اما این خبر توسط سیدناصر سجادی، مدیرعامل شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی، تکذیب و اعلام شد تاکنون هیچ درخواستی از طرف شل و توتال برای ساخت پمپ بنزین مطرح نشده و مذاکراتی نیز انجام نشده است.

انتشار این خبر بهانه‌ای بود تا بار دیگر مشکلات جایگاه‌داران سوخت مطرح شود و بررسی شود چرا با وجود نیاز کشور به سرمایه‌گذاری در این زمینه، کمتر سرمایه‌ای جذب آن می‌شود. ناصر رئیسی فرد، رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی کارفرمایی صاحبان جایگاه‌های اختصاصی استان تهران، به «فرصت امروز» می‌گوید: «این موضوع حتی به صحبت هم نرسیده است و تصور هم نمی‌کنم که اجرایی شود، زیرا سرمایه‌گذار خارجی به دنبال سود است و متأسفانه امروز امنیت سرمایه‌گذاری در این حوزه وجود ندارد تا حتی سرمایه‌گذاران داخلی به سرمایه‌گذاری در این بخش راغب باشند.»

وی با اشاره به اینکه در واکنش به انتشار این خبر بسیاری از جایگاه‌داران اعلام کردند حاضرند جایگاه خود را به شرکت‌های خارجی بفروشند، ‌می‌افزاید: «هر سرمایه‌گذاری بخواهد جایگاه سوخت ایجاد کند، بدون شک به گل می‌نشیند. شرکت‌های توتال و شل نیز اگر قصد ورود به این حوزه را داشته باشند، پیش از اعلام آمادگی از وضعیت سرمایه‌گذاری و بازگشت سرمایه در ساخت جایگاه‌های سوخت در ایران اطلاع کسب خواهند کرد و با توجه به وضعیت موجود بعید می‌دانم این مسئله رخ بدهد.»

به گفته رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی کارفرمایی صاحبان جایگاه‌های اختصاصی استان تهران، وزیر نفت به‌دنبال برندسازی است اما در حال حاضر ساختار آن مشخص نیست از این رو نمی‌توان به فکر جوینت شدن با شرکت‌های خارجی بود البته امیدواریم روزی این اتفاق بیفتد.

سود پایین مانع اصلی سرمایه‌گذاری

اما اسحاق حمیدیان، عضو هیأت مدیره انجمن صنفی کارفرمایی جایگاه‌‌داران سوخت استان مازندران با اشاره به اینکه سرمایه‌گذاری شل و توتال در ایجاد جایگاه‌های سوخت بیشتر شایعه می‌تواند باشد تا حقیقت، به «فرصت امروز» می‌گوید: «با توجه به شرایط کنونی و نرخ سود پایین در ایجاد جایگاه‌داری نه تنها بخش خصوصی داخلی بلکه هیچ شرکت خارجی برای سرمایه‌گذاری در این بخش رغبت نخواهد داشت.»

وی با اشاره به اینکه خبرهایی از تمایل برخی برند‌ها برای سرمایه‌گذاری در ایجاد جایگاه‌های سوخت منتشر شده است، می‌افزاید: «به شخصه در وضعیت کنونی با سرمایه‌گذاری برند‌ها در این زمینه مخالف هستم اما اگر این موضوع صحت داشته باشد باید وزارت نفت چارچوب‌ها و ضوابط شفافی را ارائه دهد تا جایگاه‌داران داخلی تکلیف خود را بدانند. اگر برند‌ها به کشور بیایند ساخت جایگاه‌های تک تلمبه‌ای توسعه می‌یابد و این موضوع مجددا برای جایگاه‌داران کنونی مشکل‌ساز خواهد شد.»

ناتوانی جایگاه‌داران در کسب درآمد

اما رسول دلشاد، نایب‌رئیس هیأت مدیره انجمن صنفی استان تهران با بیان اینکه مادامی که شرکت پالایش و پخش، سیاست خود را تغییر ندهد، مشکلات جایگاه‌داران سوخت حل نخواهد شد، به «فرصت‌امروز» می‌گوید‌: «هیچ سرمایه‌گذاری حاضر نیست در وضعیت کنونی سرمایه خود را در ایجاد جایگاه‌ هزینه کند، بدون شک سرمایه‌گذار خارجی نیز حاضر نیست با سود اندک پای کار بیاید.»

وی با اشاره به اینکه بعد از سال‌ها تلاش موفق شدیم کارمزد را به حق‌العمل تبدیل کنیم، ‌می‌افزاید: «اگر دولت به فکر توسعه جایگاه‌های سوخت است باید فکر اساسی کند تا بتواند سرمایه‌گذار جلب کند. اخیراً شهرداری تهران برای سرمایه‌گذاری در این بخش اظهار علاقه کرده است اما عملاً کاری انجام نمی‌شود زیرا پس از بررسی سوددهی انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذار باقی نمی‌ماند.»

وی با بیان اینکه از هرگونه سرمایه‌‌گذار خارجی استقبال می‌کنیم می‌گوید: «شرکت ملی نفت با زور و تهدید جایگاه‌داران کنونی توانسته ما را حذف کند، بدون شک در چنین فضایی تعداد جایگاه‌های سوخت در کشور افزایش نخواهد نیافت. مشکلات‌مان را با مجلس، شورای اقتصاد، ‌سازمان بهینه‌سازی مصرف انرژی و سازمان راهبردی ریاست جمهوری در میان گذاشتیم و اعلام کردیم در شرایط کنونی کاری از پیش نمی‌رود و هیچ بخش خصوصی حاضر به سرمایه‌گذاری نیست اما تاکنون هیچ نهادی برای حل مشکلات ما گام برنداشته است.»

به گفته دلشاد بسیاری از جایگاه‌داران سوخت حتی قادر نیستند هزینه جاری خود را تأمین کنند، جایگاه‌های ممتاز به سختی می‌توانند کسب درآمد کنند بدون شک جایگا‌ه‌داران درجه دوم و سوم و شهرستان‌ها مشکلات بیشتری دارند.