شرکت پتروشیمی کارون نخستین تولید کننده ایزوسیانات ها در خاورمیانه است که در اسفندماه 1387 افتتاح شد و حالا فاز دوم این پتروشیمی در آستانه بهره برداری است. سهامدار اولیه این پتروشیمی در سال ۱۳۸۱ شرکت کماتور سوئد و هانزاشیمی آلمان بود که بعدها در سال 1389 سهام این دو شرکت به پتروشیمی بندرامام واگذار شد تا کار نیمه تمام شرکت های خارجی به سرانجام برسد.
این پتروشیمی از مجموع پتروشیمی های با خوارک مایع است که بنا به گفته علیرضا صدیقی زاده، مدیرعامل و نایب رئیس هیات مدیره پتروشیمی کارون سودده است. سود ده بودن در پتروشیمی های با خوراک مایع نکته مثبتی است و به همین دلیل گفت وگویی با مدیرعامل این پتروشیمی صورت گرفت.
اخبارهای خوبی در خصوص توسعه پتروشیمی کارون شنیده می شود. اینکه نخستین و تنها تولید کننده MDI در خاورمیانه هستید، در این خصوص توضیح دهید؟
بله ما نخستین تولید کننده ایزوسیانات ها در خاورمیانه هستیم که علاوه بر تامین نیاز کشور، نیاز منطقه و حتی سایر کشورها را در دنیا تامین می کنیم. ماده اولیه اسفنج های صنعتی و غیرصنعتی که در صنعت مبل و لوزام خانگی کاربرد دارد توسط ماتولید می شود. در مجموع فاز یک پتروشیمی کارون 8 سال پیش راه اندازی شد و به تولید رسیده است.
در سال 95 نیز شرایطی ایجاد شد که با تمام ظرفیت به تولید 40 هزار تن در سال دست یابد. فاز دوم واحد MDI است که از سال 84 ساخت آن شروع شد اما به دلیل مشکل با سهامدار خارجی تا سال 89 متوقف شد.
از سال 90 بندر امام متولی تکمیل شد و در پایان سال گذشته مراحل تکمیل پروژه و راه اندازی واحدها آغاز شد و در حال حاضر در حال پایدار سازی محصول تولیدی هستیم. محصولات تولید شده و تولیدات آزمایشی بوده و کنترل کیفیت محصولات نیز انجام شده است.
ساخت این دو فاز چقدر هزینه داشته است؟
از ابتدای کار تاکنون برای ساخت فازهای یک و دو، 350 میلیون یورو هزینه شده است. ما از تکنولوژی اروپایی مختص کشور سوئد استفاده کرده ایم. متاسفانه هر میزان افتتاح به تاخیر بیفتد هزینه ها افزایش می یابد.
بازارهای هدف شما مشخص است؟
اولویت ما در وهله اول تامین نیاز کشورهای منطقه خاورمیانه است که در این میان عراق برای ما جذابیت بیشتری دارد، اما در مجموع محصولات ما به افغانستان، ترکیه، پاکستان، آذربایجان، امارات متحده عربی و عمان در آسیا، یونان، ایتالیا و آلمان در اروپا صادرمی شود، البته صادراتی به کشورهای پرو، نیجریه و کنیا نیز داریم. تاکنون به شرق آسیا صادراتی نداشتیم اما در صورت وجود بازارهای مورد نیاز، قطعا صادرات خواهیم داشت.
آیا همچنان به دنبال توسعه پتروشیمی کارون هستید؟
هر برنامه توسعه ای برای افزایش تولید باید با کیفیت مناسب همراه شود تا به مرحله پایدار برسد. در پتروشیمی کارون ما در گام نخست هستیم و باید در وهله اول قیمت تمام شده محصولات را کاهش دهیم تا به پایداری تولید برسیم. با این رویه چند سال کار داریم، به طوری که تا سال 98 برای این اقدامات زمان نیاز است تا دو فاز پتروشیمی را به حداکثر ظرفیت برسانیم.
در حال حاضر ظرفیت تولید چگونه است؟
به صورت ناپایدار پتروشیمی کارون تا سال 94 زیر 60 درصد کار می کرد و در سال 94 بالاترین عدد تولیدی روی 70 درصد ظرفیت بود، اما در حاضر به 100 درصد ظرفیت تولید رسیده ایم.
با توجه به اینکه همواره پتروشیمی ها با خوراک مایع زیان ده هستند، ظرفیت 100 درصد چه میزان در افزایش سود سهامداران موثر بوده است.
به طورکلی نمی توان یک نسخه را برای تمامی پتروشیمی ها پیچید و براساس آن نمی توان گفت که تعدادی از پتروشیمی ها زیان ده و تعدادی سودده هستند، بلکه هر پتروشیمی ماهیت خود را دارد، برخی پتروشیمی ها در وضعیت زیان قرار دارند و برخی نیز سودده هستند. اینکه به طور کلی گفته شود پتروشیمی های خوراک مایع زیان ده هستند، حرف دقیق و کارشناسی نیست. هر پتروشیمی باتوجه به خوراک و محصولی که به بازار عرضه می کند می تواند در شرایط سوددهی قرارگیرد.
در خصوص پتروشیمی کارون به دلیل اینکه تاکنون با ظرفیت در فاز پایین کار می کرد طبیعتا زیان داشته است، پیش بینی ما این است با به ظرفیت رسیدن مشکلی از نظر زیان دهی نداشته باشیم و سود ده خواهیم بود و امیدواریم به سود برسیم.
رایزنی هایی برای کاهش نرخ خوراک مایع توسط انجمن کارفرمایی پتروشیمی ها در حال انجام است. امیدواری هایی نیز برای کاهش این نرخ وجود دارد. نظر شما در این باره چیست؟
فروش ما تابع نرخ جهانی است و بازارهای جهانی از قیمت نفت متاثر هستند و قیمت محصولات تمامی پتروشیمی ها براساس این موضوع قیمت گذاری می شود. انتظار داریم قیمت خوراک متغیر باشد. باید قیمت خوراک کاهش یابد، به گونه ای که حاشیه سودی برای پتروشیمی ها ایجاد شود، اما مشکل اینجاست که قیمت خوراک را ثابت می کند اما قیمت محصولات متغیر است طبیعتا وقتی قیمت محصولات پایین می آید حاشیه سود ما نیز کاهش می یابد. در حال حاضر تعدادی از پتروشیمی ها هستند که تا 95 درصد قیمت تمام شده محصول شان، قیمت خوراک است طبیعتا این تاثیر بسیار زیاد است، اما برخی از پتروشیمی ها این رویه 50 به 50 هستند.
قیمت تمام شده خوراک در پتروشیمی کارون به چه صورت است؟
قیمت تمام شده خوراک در پتروشیمی ما 50 تا 60 قیمت تمام شده محصول است با این وجود بهتر این است قیمت خوراک متغیر باشد. خواست عمومی کل پتروشیمی ها این است که قیمت محصولات با قیمت های جهانی نوسان و تناسب داشته باشد. در طول سال ممکن است قیمت ها پنج تا شش بار تغییر یابد ولی در کشور ما در اول سال قیمتی تعیین می شود. این رویه با بازار و خصوصی سازی مغایرت دارد.
برخی مدیران قیمت خوراک را مهمترین عامل در سودآورشدن پتروشیمی ها می دانند و درمقابل برخی توانایی مدیریت. شما طرفدار کدام فرضیه هستید؟
اعتقاد دارم هر سیاستی که وزارت نفت درباره قیمت گذاری انجام دهد باید ما خودمان را با آن شرایط هماهنگ کنیم. برای نمونه بخشی از قیمت تمام شده محصول مربوط به خوراک و بخشی نیز مربوط به بهره وری و راندمان است. مدیران نقش اصلی را در بالا بردن راندمان عملیاتی دارند، اما این را نیز قبول دارم که قیمت خوراک در بالابردن سود مهم است اما معتقدم راندمان عملیاتی نباید فراموش شود.
عرضه محصولات پتروشیمی در بورس به یکی از پرچالش ترین مسائل در پتروشیمی تبدیل شده است، به طوری که دو وزیر نفت و صنعت نیز نظرات مختلفی در این باره دارند. نظر شما چیست؟
معتقدم مسائل بازار را وزیری سیاه و وزیری سفید می بینید. اینکه برخی ها بر این باورند که بورسی وجود نداشته باشد صحیح نیست. بورس بازاری است که خریدار و فروشنده در آن حضور دارند تا به قیمت مناسب دست یابند. اصل وجود بورس مورد تایید است، همان گونه که تمام دنیا از آن استفاده می کنند، اما متاسفانه بورس ما واقعی نیست و زیرساخت های آن کامل نشده است. اگر واقعی بود سقف قیمت تعیین می کند. ما طرفدار تعیین قیمت شناور هستیم، روزهایی که جنس من خریدار ندارد باید ارزان باشد و روزی که خریدار دارد باید گران تر بفروشم.
این رویه نارضایتی بخش دیگری را موجب نمی شود؟
در تمام دنیا رویه این گونه است. اینکه برای محصولات سقف قیمتی تعیین می شود شرایط را به گونه ای ایجاد می کند که دلال فعال می شود و عده ای سودهای کلان به جیب می زنند اگر بورس تابع عرضه و تقاضا باشد دلال دیگر وجود نخواهدداشت. معتقدم باید بورس به معنای واقعی حضور داشته باشد و فضای ایجاد این بورس نیز همانند دنیا فراهم شود. بورس دستوری باید تبدیل به بورس جذاب شود تا من فروشنده ترجیح دهم تنها محصولاتم را در بورس عرضه کنم.
ارتباط با نویسنده: ebrahimi1941@gmail.com