تأثیرات آب‌ و هوا بر بهره‌ وری اقتصادی / سر در آسمان ، پول در جیب

سال 2012 چیزی نمانده بود که صاحبان چند هتل در بلژیک، به یک سایت نیمه رسمی هواشناسی محبوب حمله کنند. این سایت هواشناسی تابستانی بسیار بی‌رمق پیش‌بینی کرده بود در حالی که آن سال یکی از بهترین تابستان‌هایی بود که شهر ساحلی اوستنده به خود دیده بود.

یا اینکه کشاورزی را تصور کنید که محصول خود را در یک توفان تگرگ از دست می‌دهد و متحمل زیان و خسارت می‌شود یا بخش گردشگری فرانسه که پس از به راه افتادن سیل تحت تاثیر قرار گرفت. البته دستفروشان خیابانی یخ در بهشت در گرمای تابستان، مثالی از جنبه‌های مثبت تغییرات جوی است.

نتایج مطالعاتی در فرانسه نشان می‌دهد که «‌اقتصاد تا 70 درصد به شرایط جوی بستگی دارد». این خبر روز یکشنبه، 19 ژوئن منتشر شد.

سازمان رسمی هواشناسی فرانسه با همکاری NYSE Euronext  که یک شرکت چند ملیتی ارائه‌دهنده خدمات مالی است، مؤسسه متنکست(Metnext) را سال 2007 راه‌اندازی کرد. این مؤسسه به شرکت‌ها و سازمان‌ها کمک ‌‌می‌کند تا با بهینه‌سازی عملکردشان، فعالیت‌های خود را در برابر خطرات‌‌‌‌ احتمالی آب و هوایی یکپارچه کنند. اینکه اقتصاد فرانسه تا 70درصد به تغیرات جوی وابسته است از نتایج مطالعات همین مؤسسه برداشت می‌شود.

نیاز موسسات و شرکت‌ها به مشاوره با کارشناسان متنکست روزبه‌روز بیشتر می‌شود. هر روز تعداد متخصصان و کارشناسان متنکست که از سوی شرکت‌ها فراخوانده‌‌ می‌شوند، افزایش می‌یاید، چرا که در صورت بروز خطا در پیش‌بینی‌های فصلی، این متخصصان آب و هوایی هستند که شرکت را از بحران نجات می‌دهند.

دکتر ژان لوئی برتراند، دارای مدرک دکترای مدیریت از دانشگاه نانتر پاریس نتیجه پژوهش‌های خود را درباره تاثیر آب و هوا منتشر کرده است. او نوشته است: «بیش از 10 سال است که به شرکت‌هایی که آب و هوا به آنها خسارت مالی وارد کرده خدمات مشاوره‌ای ارائه می‌دهم. طی دو سال اخیر وضعیت کمی فرق کرده‌است.

سال 2015 و اوایل سال 2016 بسیاری از شرکت‌ها خود را در برابر تغییرات آب و هوایی و عواقب اغلب نا‌خوشایند آن بیمه کرده‌اند. سالیان سال است که آب و هوا و تغییرات جوی یکی از عواملی است که مدیریت خاصی را شرکت‌ها می‌طلبد. بسیاری از موسسات به اهمیت توجه به خطرات ناشی از تغییرات آب و هوا پی برده‌اند و در تلاش‌ هستند تا عواقب آن‌‌ را کاهش دهند.»

او می‌گوید هرچه که توجه شرکت‌ها و موسسات به عواقب و خطرات آب و هوایی بیشتر باشد و برای مقابله با آنها تدابیری اندیشیده باشند، خسارت و زیان کمتری از این بخش خواهند دید. دکتر ژان لویی برتراند طی 10 سال گذشته با بسیاری از مدیران ارشد شرکت‌ها در بخش‌های مختلف اجرایی و مالی برای درک بهتر آسیب‌پذیری عملکرد و بهره‌وری از تغییرات آب و هوا ملاقات داشته است.

در بسیاری از موارد فرض شد که آب و هوا به‌عنوان یک عامل مجزا از خریدوفروش، هزینه‌های تولید، بازده و قیمت عمل می‌کند، اما با بررسی و مطالعه نتایج مشخص شد که آب و هوا نقشی فعال در راندمان و بهره‌وری ایفا می‌کند. در واقع تجربه به او نشان داد که آب و هوا یکی از مواردی است که شرکت‌ها نباید آن را نادیده بگیرند و حتی باید بخش مدیریتی جداگانه‌ای به آن اختصاص دهند.

ژان لویی برتراند در همه شرکت‌ها و با زمینه‌های فعالیتی مختلف مانند کشاورزی، حمل‌و‌نقل، پردازش موادخام، گردشگری، معدن و غیره نتیجه‌ای یکسان دریافت کرده‌است. به عقیده او، شرکت‌ها سالیان سال است که با آب و هوا به حیات خود ادامه می‌دهند. البته شرایط در بخش انرژی متفاوت است. در شرکت‌های انرژی، مقامات نظارتی به منظور تامین انرژی که به طور مستقیم با عناصر آب و هوا مانند دما، وزش باد و غیره در ارتباط هستند، همیشه به اهمیت آن آگاه بودند.

واقعیت این است که تاکنون به ارتباط فعالیت‌های اقتصادی و آب و هوا چه به‌صورت تجربی و چه به‌صورت آکادمیک به طور جدی پرداخته نشده‌است. ژان لویی برتراند برای این موضوع دو استدلال دارد. از نظر او فقدان اطلاعات و عدم آگاهی از اهمیت آن تا به حال مانع انجام تحقیق و پژوهش در این مورد شده است.

کسب اطلاعات درباره آب و هوا بسیار هزینه بردار است. علاوه بر آن کمبود ایستگا‌های آب و هوایی و اینکه عملا اطلاعات راداری یا ماهواره‌ای دقیقی وجود ندارد، دستیابی به اطلاعات آب و هوایی و استفاده از آنها را برای درک رابطه فعالیت اقتصادی و فروش محصول براساس موقعیت جغرافیایی دشوار می‌کند.

همچنین اگر شرکت‌ها می‌دانستند که یک درجه دما یا یک میلیمتر باران چه تاثیری ‌روی فروش آنها می‌گذارد زودتر از اینها به فکر مدیریت آن می‌ا‌فتادند. ولی از آنجایی که اطلاعات دقیقی از تاثیر آب و هوا بر شاخص‌های مالی وجود ندارد یا دست‌کم خیلی قابل اعتماد نیستند، نمی‌توان به برآورد دقیقی از میزان خسارت آن رسید.

ژان لویی برتراند سال 2007، مطالعه کوچکی درباره مدیریت آب و هوا روی اطلاعات خزانه‌داری و امور مالی شرکت‌های بزرگ فرانسه، بلژیک و لوگزامبورک انجام داد. در آن زمان 67درصد شرکت‌ها تاثیر آب و هوا را روی راندمان کسب‌و‌کار خود پیش‌بینی کرده بودند و 21درصد هم تقریبا از آن مطمئن بودند و 5درصد هم به دنبال پیدا کردن راه حلی برای مقابله با این تاثیرات ناخوشایند بودند.

این محقق تحقیق مشابهی در سال 2014 انجام داد که نتیجه‌ای کاملا متفاوت داشت. 85درصد از شرکت‌ها می‌دانستند که فعالیت‌هایشان در مقابل تغییرات آب و هوایی حساس است. تقریبا نیمی از این 85درصد به رابطه میان آب و هوا و شاخص‌های اقتصادی پی برده بودند و بیشتر آنها برای پوشش دادن عواقب ناگوار آن برنامه‌ریزی کردند.

درآخر مطالعه، 90درصد از شرکت‌ها اعتراف کردند که چاره‌ای جز شناخت دقیق تاثیر آب و هوا بر فعالیت‌ها و راندمان کاری‌شان ندارند. 63 درصد آنها برای کم کردن خطرات و خسارت ناشی از تغییرات آب و هوا برنامه‌ریزی کردند.

از سال 2000 به این طرف، تنوع آب و هوایی در تمام نقاط جهان افزایش یافته است. به‌عنوان مثال، تأثیر پارامتر درجه حرارت دما، از سال 2000 در فرانسه و انگلستان دو برابر شده است به این معنی که اگر از 15 سال پیش درجه حرارت بر بهره‌وری شرکت تاثیرگذار بود، اکنون این تاثیر دو برابر شده است.

این محقق در وب‌سایت خود نوشته است: «هزینه آب وهوا در آمریکا هرسال نزدیک به 500میلیارد یورو و برای اقتصاد جهانی حدود 2000میلیارد یورو برآورد شده ‌است.» او مثالی از شرکت کوکاکولا می‌زند: «فقط برای شرکت کوکاکولا، خسارتی که آب و هوا وارد کرده است یک میلیون یورو است. البته این شرکت از آن دسته شرکت‌هایی است که مدیران بازاریابی و فروش باتجربه‌ای دارند.»

کشاورزی، از آن نوع فعالیت‌هایی است که به‌شدت به تغییرات جوی وابسته است. برای بسیاری از تولیدکنندگان مبلغی که در ازای برداشت یک ساله محصول دریافت می‌کنند، گواه حیات و گذران معیشت آنهاست، بنابراین این موضوع عجیبی نیست اگر خیلی از کشاورزان محصولات خود را در برابر خطرات ناشی از تغییرات جوی بیمه می‌کنند.

دنیای فعالیت‌های اقتصادی طی سال‌های اخیر تغییر کرده است. اکنون برای بسیاری از شرکت‌ها و موسسات اهمیت بیمه در برابر ناهنجاری‌های آب و هوایی مسلم شده‌است. شرکت‌ها با استفاده از نوآوری‌ها و توسعه راه‌حل‌های تکنولوژی، مالی و سازمانی سعی در انطباق بیشتر با شرایط آب و هوایی دارند. انعطاف‌پذیری در برابر تغییرات جوی، یکی از راه‌حل‌های مقابله با این تهدیدات است.

امروزه، دامنه نوسانات به‌گونه‌ای است که برخی از شرکت‌های بزرگ در بخش انرژی، با استفاده از شاخص‌های مصون‌سازی و محدود‌کننده نوسانات، اثرات احتمالی را محدود می‌کنند. در صنایع تولید لوازم یدکی اتومبیل، لاستیک، محصولات کشاورزی، گردشگری و بسیاری از صنایع حساس و وابسته به آب‌وهوا برنامه‌ریزی‌هایی در رابطه با کاهش خطرات و خسارات صورت گرفته‌ است. شرکت‌های پیشرو، فعالیت‌ها و بهره‌وری خود را در مقابل تهدیدات آب و هوایی یکپارچه کرده‌اند.