سرمایه‌ گذاری بخش خصوصی در صنعت آب و برق

نبود آب مهم‌ترین دلیل تخلیه سیستان‌وبلوچستان از جمعیت است. مدیران صنعت آب و برق این استان معتقدند تنها راه نجات سیستان‌وبلوچستان تصفیه آب‌های شور و لب شور برای تامین آب مورد نیاز مردم با مشارکت و سرمایه‌گذاری بخش خصوصی است. به گزارش «فرصت امروز»، احمد عاقبت‌بخیر مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان‌وبلوچستان در نشستی خبری که در این استان برگزار شد، آب مورد نیاز شرب و صنعت جنوب شرق ایران در افق 1420 را بالغ بر 457 میلیارد متر مکعب اعلام کرد.

این مقام مسئول افزود: در صورت ساخت سد برای مهار 1.1میلیارد متر مکعب آبی که از دسترس خارج شده و به دریا می‌ریزد، باز هم در افق 1420 با 228 میلیون متر مکعب کسری مواجه خواهیم بود.

وی با اشاره به اینکه سالانه 600 میلیارد مترمکعب اضافه برداشت از ذخایر آب زیرزمینی استان برداشت می‌شود، سهم سیستان‌وبلوچستان از 10 هزار میلیارد دلار بودجه اختصاص یافته از محل صندوق توسعه ملی برای حل بحران آب را 500 میلیون تومان اعلام کرد. عاقبت‌بخیر بیان کرد: چاره‌ای نداریم جز اینکه به سمت استفاده از آب‌های غیر‌متعارف برویم. نزدیکی استان به دریای عمان استفاده از این پتانسیل را با مشارکت بخش‌خصوصی امکان‌پذیر می‌کند.

روستاهای سیستان کمتر از سایر نقاط کشور به آب سالم دسترسی دارند

محمدرضا نارویی، مدیرعامل آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان هم با تاکید بر حضور بخش خصوصی برای سرمایه‌گذاری در زمینه شیرین‌سازی آب دریا و استفاده از کمک خیرین برای تامین نیاز شرب روستاها، گفت: سالانه 200 روستای جدید در سیستان‌وبلوچستان ایجاد می‌شود اما میانگین درصد بهره مندی از آب سالم در روستاهای سیستان 62.2درصد است که نسبت به میانگین کشوری (74 درصد) کمتر است.

وی در گفت‌وگو با «فرصت‌امروز» کل اعتبارات مورد نیاز برای تامین آب شرب سالم روستاییان را 2هزار و 500 میلیارد تومان اعلام کرد. نارویی افزود: اعتبارات آبرسانی روستایی تا سال 92 به طور متوسط 30 تا 35 میلیارد تومان بود اما در سال 93 به یکباره جهش یافت و به رقم 203 میلیارد تومان رسید. البته در این سال درصد تخصیص اعتبارات 133 میلیارد تومان بود. مدیرعامل آب و فاضلاب روستایی سیستان‌وبلوچستان تعداد روستاهای بالای20 خانوار غیر برخوردار از آب سالم را یک هزار و 115 روستا اعلام کرد.

به گفته وی، 981 روستا با تانکر آبرسانی می‌شوند. بخشی از این روستاها شبکه آبرسانی دارند اما به دلیل خشکسالی و نبود منابع آب این شبکه‌ها غیر‌قابل استفاده شده است. نارویی عنوان کرد: تامین آب 261 روستا وابسته به تکمیل خط زیردان است که به دلیل کمبود اعتبار برای خرید 14 کیلومتر لوله، این پروژه متوقف شده است.

مهاجرت 8 هزار خانوار به دلیل خشکسالی

عدم آبرسانی به مناطق مسکونی زمینه مهاجرت به شهرها را فراهم می‌کند. محمد اربابی، مدیرعامل شرکت توسعه منابع آب‌وخاک سیستان‌وبلوچستان از مهاجرت 8هزار خانوار در سال 93 به دلیل خشکسالی خبرداد. وی با اشاره به اینکه براساس پروتکل مشترک ایران و افغانستان 820 میلیارد متر مکعب حق‌آبه ایران در چاه نیمه‌ها ذخیره شده و آب مورد نیاز سیستان را تامین می‌کند از برنامه‌ریزی برای تغییر الگوی کشت در سیستان خبرداد. اربابی افزود: حق‌آبه هیرمند جوابگوی نیاز آبی 120 هزار هکتار زمین کشاورزی منطقه نیست. بنابراین با در نظر گرفتن. یک هکتار زمین برای هر خانوار، تلاش می‌کنیم آب مورد نیاز 46 هزار خانوار از طریق چاه نیمه‌ها تامین شود.

وی در گفت‌وگو با «فرصت‌امروز» بیان کرد: در اراضی که برای آنها تامین آب می‌شود انگور یاقوتی و علوفه کشت می‌شود. توسعه کشت گلخانه‌ای و آبزی‌پروری نیز در دستور کار است. مدیرعامل شرکت توسعه منابع آب و خاک میزان آب در نظر گرفته شده برای 46 هزار خانوار را 8هزار و 670 متر مکعب در سال اعلام کرد. به گفته وی، از محل کشت محصولات کشاورزی برای هر خانواده 20 میلیون تومان درآمد در سال کسب می‌شود.

توسعه تصفیه پساب

بازچرخانی آب در سیستان خشک مانند سایر استان‌های کشور هنوز کامل نیست. قاسمی معاون فنی شرکت آب و فاضلاب شهری سیستان‌وبلوچستان در گفت‌وگو با «فرصت امروز»، میزان انشعابات فاضلاب استان را رو به توسعه اعلام کرد. وی گفت: در سیستان‌وبلوچستان 300 هزار مشترک آب و 47 هزار مشترک فاضلاب داریم. در سال جاری 10‌هزار مشترک فاضلاب در زابل و زاهدان به سیستم بازچرخانی آب افزوده می‌شوند. در سال 95 نیز 10‌هزار مشترک در کنارک به شبکه فاضلاب می‌پیوندند.

قاسمی با اشاره به وجود سه تصفیه‌خانه فاضلاب فعال در سیستان‌وبلوچستان گفت: تصفیه‌خانه زابل 32 هزار متر مکعب آب تولید می‌کند که صرف تامین نیازهای بخش کشاورزی می‌شود. در زاهدان خروجی تصفیه‌خانه فاضلاب 90 هزار متر مکعب بوده که صرف تغذیه سفره آب‌های زیرزمینی و آبیاری فضای سبز می‌شود. 16 هزار متر مکعب فاضلاب تصفیه شده تصفیه‌خانه چابهار هم برای آبیاری فضای سبز مصرف می‌شود.

برج‌تر در نیروگاه نداریم

مصرف آب در تولید برق حرارتی بیش از برق تجدیدپذیر است. محبعلی قزاق جاهد، مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای سیستان‌وبلوچستان در گفت‌وگو با «فرصت امروز» گفت: برای کاهش مصرف آب در تولید برق، سیاست استان احداث نیروگاه با برج خشک است. از 1450 مگاوات ظرفیت نیروگاهی نصب شده در سیستان و. بلوچستان فقط یک نیروگاه بخار به ظرفیت 256 مگاوات با برج‌تر ساخته شده است. اگرچه به گفته وی پراکندگی جمعیت در سیستان‌وبلوچستان زیاد بوده و فاصله مشترکان چهار برابر متوسط کشوری است، این مسئله هم سبب شده هزینه ایجاد شبکه توزیع در استان افزایش یافته و استفاده از انرژی پاک مقرون‌به‌صرفه‌تر شود اما با این وجود اتکای استان برای تولید برق و صادرات آن، به نیروگاه‌های حرارتی وابسته است.

قزاق جاهد گفت: برای سه شرکت بخش خصوصی مجوز احداث دو نیروگاه 500 مگاواتی و یک نیروگاه 150 مگاواتی صادر شده است. وی افزود: در بخش انرژی تجدیدپذیر هم 4 هزار مگاوات موافقتنامه ایجاد نیروگاه بادی صادر شده است که 450 مگاوات آن با شرکت‌های خارجی به امضا رسیده است. برای 320 مگاوات نیروگاه بادی هم پروانه احداث و خرید تضمینی برق بادی منعقد شده است.

غلامعلی رخشانی مهر، مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق سیستان‌وبلوچستان هم از اقدامات این شرکت برای کاهش میزان برق بدون درآمد در راستای افزایش توان صادراتی برق استان خبرداد. وی افزود: در استان سیستان‌وبلوچستان از ترانس آمورف با کمترین تلفات استفاده می‌شود. این ترانس ساخت شرکت کره بوده و قرار است شرکت نوآوران برق آریا به‌عنوان جوینت ونچر ایرانی تکنولوژی ساخت این ترانس را به داخل منتقل کند.