ساخت‌وسازها باید مطابق با شرایط اقلیمی منطقه باشد

استفاده بیش ازحد از انرژی حرارتی درفصل زمستان، به آلودگی شدید هوا و بروز پدیده وارونگی دربیشتر ایام فصل سرما منجر می‌شود که این وارونگی شدید هوا برای سلامتی انسان‌ها بسیارخطرناک است. براساس آمار، بیشترین سهم مصرف انرژی در قسمت ساختمان مربوط به بخش تولید حرارت و گرماست، به همین دلیل درخصوص راهکارهای بهینه‌سازی مصرف انرژی و جلوگیری از هدررفت گرمای ساختمان با احمد توکلی مجری طرح‌های بهینه‌سازی مصرف انرژی سازمان بهره‌وری انرژی ایران (سابا)، به گفت‌وگو پرداختیم که به شرح زیر است.

***

به نظر شما کدام یک از حامل‌های انرژی بیشتر از سوی مشترکان استفاده می‌شود؟

یکی از حامل‌های انرژی که بیشتر مشترکان از آن استفاده می‌کنند، گاز طبیعی است، به طوری که با مشخص کردن سهم مصرف انرژی گاز در بخش‌های مختلف، بخش خانگی به‌تنهایی 45 درصد و بخش تجاری حدود شش درصد از مصرف گازطبیعی را به خود اختصاص داده‌اند، یعنی 46درصد از مصرف نهایی گازطبیعی را فقط بخش ساختمان‌ها شامل بخش مسکونی و تجاری عمومی استفاده می‌کنند. 

چند درصد از مصرف گاز طبیعی کشور به بخش ساختمان‌ها مربوط است؟

50 درصد از مصرف گاز طبیعی کشور به بخش ساختمان‌ها مربوط است،   سالانه به طورمتوسط صدهزارمیلیون مترمکعب گاز طبیعی درکشور مصرف می‌شود که از این میزان حدود 46 هزارمیلیون مترمکعب گازطبیعی در بخش خانگی و تجاری عمومی مصرف می‌شود. 

به نظر شما آیا مصرف انرژی گاز طبیعی در ساختمان‌ها ارزش افزوده‌ای دارد؟

ساختمان‌ها بخشی غیرمولد هستند و برای کشور هیچ‌گونه ارزش افزوده‌ای ندارند، بیشترین سهم مصرف انرژی درکشورهای توسعه‌یافته دربخش صنعت است، زیرا صنعت ارزش افزوده و سودآوری بسیارکلانی‌ به همراه دارد، اما در ایران بیشترین سهم مصرف انرژی در بخش گاز مربوط به ساختمان‌هاست. 

شما چه توصیه‌ای به سازندگان ساختمان‌های کشور دارید؟

سازندگان ساختمان باید در مراحل ساخت ساختمان بحث عایق‌کاری جداره‌های خارجی را کاملا و متناسب با اصل 19 مقررات ملی ساختمان انجام دهند، زیرا بیشترین تلفات انرژی حرارتی از طریق جداره‌های خارجی صورت می‌گیرد. اجرای کامل مبحث 19 مقررات ملی ساختمان شامل عایق‌کاری جداره‌های خارجی ساختمان، استفاده از پنجره‌های دوجداره با قاب UPVC استاندارد (که حدود 80درصد تلفات انرژی حرارتی از جداره‌های خارجی ساختمان را کاهش می‌دهد)، عایق‌کاری مطابق با مبحث 19مقرارت ملی در سقف و کف ساختمان (به‌ویژه واحدهایی که در پایین‌ترین و بالاترین طبقات ساختمان قرار گرفته‌اند که تلفات انرژی حراتی از طریق سقف ساختمان بسیار بالا است)، ازسوی سازندگان بسیار ضرورت دارد. 

عایق‌کاری لوله‌کشی‌های سرد و گرم ساختمان باید در چه مرحله‌ای انجام شود؟

عایق‌کاری لوله‌کشی‌های سرد و گرم ساختمان مطابق با مبحث 19 مقرارت ملی ساختمان باید در مرحله ساخت موردتوجه سازندگان قرارگیرد، چنانچه این موارد از سوی سازنده در زمان ساخت ساختمان اجرا نشود، بی‌شک برای مصرف‌کننده و بهره‌بردار عایق‌کاری جداره‌های خارجی و لوله‌کشی‌های سرد و گرم ساختمان بسیارمشکل خواهد بود. 

به نظر شما آیا استفاده از تجهیزات موتورخانه با راندمان بالا بر کاهش مصرف انرژی گاز اثرگذار است؟

استفاده از تجهیزات موتورخانه راندمان بالا در راستای کاهش 30 درصدی مصرف انرژی حرارتی ساختمان ضرورت دارد. سیستم تجهیزات گرمایشی موتورخانه در زمان ساخت نصب می‌شود. به همین دلیل، مصرف‌کننده مجبور است از این نوع سیستم تجهیزات گرمایشی در موتورخانه ساختمان استفاده کند، به همین دلیل دولت باید برنامه و تمهیداتی ایجاد کند که سازنده در زمان ساخت ساختمان از سیستم تجهیزات گرمایشی راندمان بالا استفاده کند. 

آیا ساخت ساختمان مطابق با شرایط اقلیمی منطقه اهمیت دارد؟

ساختمان‌ها باید مطابق با شرایط اقلیمی منطقه ساخته شود. متاسفانه در ایران سازندگان نقشه‌ای را آماده می‌کنند که این نقشه در تهران، شمال و   درجنوب کشور اجرا می‌شود، به طوری که سازندگان در زمان ساخت ساختمان به هیچ وجه به شرایط آب و هوایی معتدل یا گرم و خشک منطقه توجهی نمی‌کنند. اکنون در تکنولوژی‌های جدید و ساختمان‌سازی نوین، طراحی‌ها باید براساس شرایط اقلیمی منطقه انجام شود که این امر در راستای کاهش مصرف انرژی حرارتی بسیارتاثیرگذار است، به طوری که باید در طراحی ساختمان استفاده از انرژی خورشیدی، انرژی باد و نوع عایق‌کاری مطابق با شرایط آب و هوایی لحاظ شود. 

شما چه توصیه‌ای به مصرف‌کنندگان ساختمان‌های کشور دارید؟

اگر مصرف‌کنندگان نکات کم‌هزینه و بسیارساده را اجرا کنند، به طور متوسط می‌توانند 50 درصد از مصرف انرژی گاز و به همان نسبت هزینه استفاده از این حامل انرژی را کاهش دهند. 

آیا هزینه متناسب با مصرف تغییر می‌کند؟

هزینه متناسب با مصرف تغییر نمی‌کند به طوری که ممکن است مصرف انرژی گاز دوبرابر شده باشد، اما اگر هزینه قبوض چهار برابر شود، توجه به این نکته از سوی مصرف‌کنندگان بسیار ضرورت دارد. 

براساس استانداردهای جهانی دمای آسایش در فصل زمستان چند درجه است؟

براساس استانداردهای جهانی دمای آسایش درفصل زمستان 20 درجه سانتی‌گراد است. به طوری که کشورهای اروپایی درفصل زمستان دمای ساختمان را روی 18 درجه سانتی‌گراد تنظیم می‌کنند، اما دمای ساختمان‌های کشور درفصل زمستان 27- تا 28- درجه سانتی‌گراد است. 

به نظر شما به ازای افزایش هریک درجه دما در فصل زمستان مصرف انرژی حرارتی چه میزان تغییر می‌کند؟

به ازای افزایش هریک درجه دما در فصل زمستان، مصرف انرژی حرارتی به طور متوسط پنج درصد افزایش پیدا می‌کند. چنانچه دمای داخل ساختمان براساس دمای آسایش استانداردجهانی روی 20 درجه سانتی‌گراد تنظیم شود، به طورمتوسط 25درصد مصرف انرژی حرارتی کاهش پیدا می‌کند. 

آیا رادیاتورهای خانه هم در افزایش مصرف انرژی حرارتی تاثیر دارند؟

بله. به همین دلیل رادیاتورهای داخل خانه باید به شیرهای کنترل ترموستاتیک مجهز شوند، همچنین اگر ساختمان به پنجره‌های دوجداره مجهز نیست، تغییر پنجره‌های تک‌جداره با قاب فلزی با نوع دوجداره با قاب UPVC استاندارد ضرورت دارد.