رقم واقعي شاخص بورس چقدر است؟

رقم اعلامي شاخص بورس تهران اين روزها محل بحث و انتقادات زيادي است، زیرا فعالان بازار سهام معتقدند شاخص بورس تهران که اکنون منتشر مي‌شود واقعيت‌هاي بازار را پنهان کرده و نمي‌تواند ميزان درست و شفافي از روند افت بورس را به نمايش بگذارد. به گزارش ايسنا، شاخص بورس تهران متغير مهمي که وضعيت بازار سهام را مي‌سنجد. شاخص بورس يا دماسنج بازار سهام که اوضاع بورس را در ميان ساير بازارهاي سرمايه‌گذاري نشان مي‌دهد تا چه اندازه مي‌تواند تمام واقعيت‌هاي بازار سهام را به نمايش بگذارد؟

نگاهي به تاريخچه طراحي شاخص در بورس نشان مي‌دهد که بورس تهران از فروردين‌ماه سال 1369 اقدام به محاسبه و انتشار شاخص قيمت برمبناي عدد پايه 100 و با نام تپيکس (TEPIX) کرد. اين شاخص نماگر تغييرات قيمت کل بازار بود و به صورت ميانگين وزني محاسبه مي‌شد يعني در صورتي‌ که نماد شرکتي بسته بود يا براي مدتي معامله نمي‌شد، قيمت آخرين معامله آن در شاخص لحاظ شده که اين امر منجر به تاثير بيشتر شرکت‌هاي بزرگ در شاخص مي‌شد.

چرا محاسبه شاخص کل بورس تغيير کرد؟

شاخص کل قيمت به همراه شاخص قيمت و بازده نقدي و شاخص بازده نقدي از شاخص‌هايي بودند که سال‌ها در بورس تهران نمايش داده مي‌شدند ولي از سال 1387 و با راه‌اندازي نرم‌افزار جديد معاملاتي«جم»، شيوه محاسبه شاخص بورس تغيير کرد و شاخص بازده نقدي و قيمت جاي خود را به شاخص کل در بورس داد.

تفاوت شاخص قديم و جديد

اين تغيير که براي اولين بار در بورس تهران رخ مي‌داد، با انتقادات زيادي همراه شد. منتقدان معتقد بودند که شاخص قيمت که به عنوان شاخص قديم بورس مطرح است براساس تغييرات قيمت سهام بازار محاسبه و تغييرات تمام شرکت‌هاي بورسي در اين شاخص لحاظ مي‌شد. اما در محاسبه جديد، قيمت سهم پس از تقسيم سود نقدي کاهش پيدا مي‌کند و پايه شاخص به اندازه سود تقسيم شده تعديل مي‌شود تا تاثيري بر شاخص نگذارد.

به عنوان مثال، در محاسبه جديد درصورتي‌که قيمت سهام يک شرکت بورسي قبل از برگزاري مجمع عمومي عادي سالانه 1200 ريال باشد و اين شرکت 200 ريال سود در مجمع تقسيم کند، در روز گشايش نماد تغييرات قيمت نسبت به مبلغ 1000 انجام مي‌شود تا تاثيري در شاخص به وجود نيايد. اما درگذشته نحوه محاسبه شاخص به گونه ديگري بود به‌طوري‌که اگر سهام يک شرکت بورسي 1200 ريال بود و در مجمع 200 ريال سود تقسيم مي‌کرد، نماد با قيمت1100 ريال باز مي‌شد که اين امر شاخص را منفي مي‌کرد.

بنابراين در محاسبه جديد، تغييرات شاخص نسبت به مرز يک هزار ريال براي شرکت مذکور انجام مي‌شود تا تاثيري در شاخص ايجاد نشود.