رفع تحریمها چه تاثیری روی عملکرد بانکهای کشور خواهد داشت؟ شاید یکی از مهمترین دغدغههایی که در سالهای اخیر نظام بانکی کشور باآن رو به رو بوده موضوع تحریمهایی بوده است که کشورهای غربی در اقدامهایی غیرمنصفانه علیه بانکهای کشور وضع کردهاند. این تحریمها شامل بانکهای مختلفی میشود که البته با پیشرفت فضای مذاکرات، در مورد برخی از بانکها لغو شده است و انتظار میرود تا با حصول توافق نهایی در مذاکرات هستهای، تحریم تمام بانکهای کشور لغو شود.
بازگشت اعتماد جهانی به بانکهای ایرانی
دکتر محمدپور خانلر؛ کارشناس اقتصادی در این باره به «فرصت امروز» گفت: نظام بانکی، مجموعهای از خدمات را به مشتریان خود ارائه میکند که یکی از مهمترین این خدمات در بخشهای برون مرزی و خارجی است.به طور مثال هنگامی که یک بازرگان اقدام به تجارت خارجی میکند و قصد دارد کالایی را وارد یا صادر کند، به مجموعهای از اقدامات بانکی نظیر گشایش السی نیاز دارد. وضع تحریمهای بانکی موجب شده است که بانکهای کشور نتوانند این خدمات را به بازرگانان ما ارائه دهند و تجار ما مجبور شوند برای گشایش ال سی به کشورهای همجوار از قبیل امارات متکی باشند که طبعا چنین روشهایی هزینه عملیاتهای تجاری آنها را افزایش میدهد و در نهایت این هزینه روی کالاهای وارداتی سرشکن میشود.در این میان خود بانکها هم به دلیل محروم شدن از این گونه عملیاتها بخشی از درآمدهای خود را از دست دادهاند.
این کارشناس تاکید کرد: وضع اینگونه تحریمها روی عملیاتهای بین بانکی کشورهای ما با سایر کشورهای جهان هم تاثیر دارد و بانکها نمیتوانند حوزه فعالیتهای خود را در کشورهای دیگر گسترش دهند.
وی افزود: به نظر من نخستین تاثیری که لغو تحریمها در نظام بانکی کشور دارد این است که دادوستدها از طریق شبکه بانکی به وضعیت قبل از تحریمها باز میگردد که این موضوع در نهایت روی بهای تمام شده کالای وارداتی تاثیر خواهد داشت.همچنین تجاری که اقدام به صادرات اقلامی که ایران در صادرات آنها مزیت نسبی دارد مثل پسته، فرش، زعفران و... میتوانند با کاهش هزینههای بانکی و گشایش ال سی از طریق بانکهای وطنی در داخل یا کشورهای مقصد، اجناس خود را با هزینه کمتری به دست مشتریانشان در بازارهای جهانی برسانند.از سوی دیگر از نخستین روز تحریم بانکها که با بانک سپه آغاز شد، اعتبارات گشایش شده در حساب ذخیره ارزی دچار مشکل شد و هموطنانی هم که در خارج از ایران با بانکهای ما در ارتباط بودند فعالیتشان دچار دردسر شد که با رفع این تحریمها انتظار میرود. این بخشها مشکلاتشان برطرف شود. اعتماد جهانی به بانکهای کشور هم که در خلال این سالها آسیب دیده است دوباره احیا خواهد شد و بانکهای ما میتوانند جایگاه واقعی شان را در جهان بیابند.
ترمیم منابع مالی بانکها
حامد کاظمی کارشناس اقتصادی هم در این باره گفت: بانکهای کشور منابع مالی خود را از طریق مجموعهای از خدماتی که به مشتریان خود در داخل و خارج میدهند و در کنار آن از سرمایهگذاریهایی که انجام میدهند کسب میکنند. وضع تحریمها بانکها را در سالهای اخیر با شرایط دشواری روبهرو کرده است. بخشی از داراییهای بانکها بهخصوص بانک مرکزی در خارج از کشور با تهدید و تحدید روبهرو شده است.کشورهای غربی صرفا به مخاصمههایی که با ایران دارند به خود حق میدهند که بانکها و سایر بخشهای اقتصادی ما را با تحریم مواجه کنند.این تحریمها بخشهای موثری مانند نفت، خودروبانک و امثال آن را شامل میشود.
وی افزود: بانک در کالبد اقتصاد کشور مانند شبکهای از رگها و مویرگها عمل میکند که داراییها ونقدینگی لازم برای بخشهای مختلف این کالبد را به آنها میرساند و توزیع میکند. کشورهای غربی با هدف ضربه رساندن به کلیت اقتصاد کشور بانکها را با تحریم مواجه کردند که البته در بخشهایی این تحریمها آسیبهایی را هم با خود به همراه داشته است اما بانکها با این وجود توانستند تا سطح قابل قبولی کیفیت خدماتدهی خود راحفظ کنند. بنابراین برچیده شدن بساط تحریمها به مفهوم آسانسازی روند خـدمـاترسـانـی بانکها بهعنوان رگها و مویرگهای کالبد اقتصاد کشور است که نتیجه آن تمام بخشهایی را که از این ناحیه دچار دردسر شده بودند منتفع خواهد کرد.
این کارشناس تاکید کرد: یکی دیگر از آثار برچیده شدن تحریمها را باید در موضوع آزادسازی داراییهای بانک مرکزیی و سایر اموال و داراییهای کشور دانست.آزادسازی این داراییها به معنای تزریق این اموال به بانکهای مختلف کشور است.در موارد گذشته هنگامی که نخستین دور از داراییهای خارجی ایران آزاد شد، دیدیم که بورس کشور به این موضوع واکنش نشان داد و سهام برخی از بانکها در بازار سرمایه با افزایش قیمت مواجه شد که این ارزندگی سهمها نشاندهنده درک بازار از ماهیت تاثیر تزریق نقدینگی به بانکهای کشور است.
وی اظهار کرد: اما در مجموع من چون تاثیر تحریمها را بر بانکهای کشور مطلق نمیبینم انتظار مطلق بودن تاثیرات برداشته شدن تحریمها بر بانکها را هم ندارم.من بیش از هرچیز فکر میکنم که لغو تحریم به روانسازی عملیاتهای نظام بانکی منجر میشود و از آن پس بانکها میتوانند بدون هیچ دردسری، به مشتریان خود خدمات ارائه کنند.