راه و رسم میزبانی از یادمان رفته است

این دوره از مسابقات جام ملت‌های آسیا که در استرالیا تمام شود، ایران فرصت دارد تا فروردین سال آینده نظر فرستادگان کنفدراسیون فوتبال آسیا را برای میزبانی دوره بعد این مسابقات قاره‌ای جلب کند. میزبانی در یک رویداد ورزشی با این ابعاد می‌تواند یک جهش برای گردشگری ایران باشد، اما آیا این رؤیا در فروردین 94، بعد از چهار دهه که از آخرین میزبانی ایران در مسابقات فوتبال جام ملت‌های آسیا می‌گذرد، تعبیری خواهد داشت؟ 

در آخرین دوره میزبانی ایران در این مسابقات یعنی در سال 1976، از میان همه تیم‌های شرکت‌کننده شش تیم به مرحله پایانی می‌رسیدند اما جام ملت‌های آسیا 2019، که ایران برای میزبانی آن نامزده شده برای نخستین بار قرار است با حضور 24 تیم برگزار شود. پس تعداد بازی‌های جام از 32 به 52 بازی افزایش پیدا خواهد کرد و این یعنی به اندازه 20 بازی که هرکدام دو طرف دارد، تبلیغات بیشتر، حق پخش بیشتر، هتلینگ بیشتر، جذب سرمایه بیشتر و گردشگری بیشتر.

براساس اعلام موسسه گردشگری استرالیا، این مسابقات تعداد گردشگران خارجی و داخلی را افزایش داده و استرالیا را با 2.5 میلیارد بیننده تلویزیونی بار دیگر معرفی کرده است. در حالی که استرالیا سالانه حدود 9 میلیارد دلار از گردشگری درآمد دارد، دولت این کشور، از هدف‌گذاری برای کسب درآمد سالانه 20 میلیارد دلار از محل گردشگری در سال 2020 خبر داده است.  اگر تا پیش از این مسابقات، از اغلب ما می‌پرسیدند که شهرهای مهم استرالیا را نام ببرید، بیش از سیدنی و ملبورن و کانبرا چیزی به خاطرمان می‌آمد؟ آیا هرگز نام نیوکاسل و بریزبن استرالیا پیش از ژانویه 2015 و میزبانی فوتبال جام‌ملت‌های آسیا در این شهرها به گوش‌مان خورده بود؟ سودی که استرالیایی‌ها در میزبانی جام ملت‌های آسیا 2015‌ می‌برند، بیش از هر درآمدی، معرفی و اشباع فضای رسانه‌ای از نام این کشور است.  این‌ها همه با احتساب دوری استرالیا از بیشتر نقاط دنیا و قدمت نه چندان طولانی این کشور در خاطره جهانی روی خواهد داد. اکنون کشور ما با قرارگیری در قلب خاورمیانه و تنوع مقاصد گردشگری چه تدبیری در دست دارد؟ 

ایران هم برای میزبانی جام‌ملت‌های آسیا در سال 2019 نامزد شده و حالا با انصراف بیشتر کشورهایی که زیرساخت‌های میزبانی قوی‌تری از ایران دارند، در بهترین شرایط از نظر احتمال میزبانی قرار دارد و کافی است با همکاری نقد بین بخشی در سطح کلان، در جهت تقویت زیرساخت‌ها، فرستادگان کنفدراسیون فوتبال آسیا را متقاعد کند که بار دیگر می‌تواند چنین رویداد ورزشی را میزبانی کند و بر پیشنهاد میزبانی امارات عربی متحده غلبه یابد. همکاری نقد به این معناست که کنفدراسیون فوتبال آسیا باید عزم همگانی در بخش‌های دولتی و غیردولتی برای جذب این میزبانی را ببیند و بداند که آنچه اکنون هست می‌تواند در زمان باقیمانده تا سال 2019 به آنچه باید باشد تبدیل شود.

جام‌ملت‌های اروپا در سال 2016 برای نخستین‌بار با 24 تیم برگزار می‌شود و فرانسه به‌عنوان میزبان این رویداد، 10 ورزشگاه خود در 10 شهر را درگیر این رویداد خواهد کرد. از این 10 ورزشگاه، سه ورزشگاه تازه‌ساز هستند، پنج ورزشگاه بازسازی می‌شوند و دو ورزشگاه هم در وضعیت کنونی‌شان مناسب میزبانی یورو 2016‌هستند. ایران اما در پرونده پیشنهادی خود برای میزبانی جام‌ملت‌های آسیا 2019 چهار شهر را معرفی کرده، چهار شهری که هر سال موقع آمدن ارزیابان آسیایی برای تعیین سهمیه باشگاه‌های ایران، نفس‌ها در سینه حبس می‌شود تا مبادا به خاطر استاندارد نبودن، سهمیه ایران در جام قهرمانان باشگاه‌های آسیا کم شود.

از سوی دیگر قطر، که نوبت آسیا برای میزبانی جام‌جهانی را در سال 2022 نصیب خود کرد، چه برای میزبانی رشوه داده باشد، چه نداده باشد، می‌تواند هم در بخش ورزش، هم در بخش گردشگری و هم در مدیریت کلان چشم‌اندازی واقعی به دولتمردان ایرانی از میزبانی یک رویداد ورزشی با منافعی از جنس درآمد و معرفی ظرفیت‌های کشور بدهد؛ چشم‌اندازی که فقط تا فروردین فرصت دیدن آن و جنبیدن براساس آن وجود دارد.

* کارشناس ارشد حفاظت از آثار تاریخی و فرهنگی