در جریان معاملات نخستین روز کاری مردادماه، شاخص کل بازار بورس اوراق بهادار تهران کاهشی بیش از 600 واحد را تجربه کرده و به رقم 67036.3 واحد رسید. با گشایش بازار شاهد رشد اندکی در چهره شاخص کل بودیم و پس از گذشت 30 دقیقه، شاخص کل با عمومیت بازار همرنگ شد. اگر بازه زمانی گشایش تا بسته شدن بازار را به دو نیم تقسیم کنیم، نیمه نخست روز گذشته را میتوان به بازاری سراسر خرسی تشبیه کرد؛ در این نیمه اثر چندانی از تقاضا دیده نمیشد. در طرف مقابل، نیمه دوم بازار به کارزار عرضه و تقاضای کم جانی که ایجاد شده بود، تبدیل شد.
در این نیمه، روند معاملات سرعت بیشتری گرفته و ارزش میانگین هر معامله نیز رو به فزونی گذاشت. کاهش همزمان شاخص کل با این روند متضمن آن بود که این افزایشها از محل معاملات چند نمادی که صف خرید هستند، نیست. ارزش معاملات این بازار در پایان جلسه معاملاتی گذشته در رقم 101.6 میلیارد تومان و ارزش میانگین هر معامله در رقم 3.36 به ثبت رسید. بازار فرابورس ایران نیز در این جلسه به اصلاح شاخص کل خود پرداخت. کاهش 11.3 واحد از شاخص کل دستاورد معاملات این روز بازار فرابورس بود و بدین ترتیب این بازار به زیر 800 واحد رسید و در رقم 791.9 آرام گرفت. ارزش معاملات این بازار نیز در رقم 50.8 میلیارد تومان به ثبت رسید.
انفعال شدید معاملهگران حقیقی یکی از مهمترین دلایل کم رمق بودن بازار در این روزهاست. در جلسه گذشته، معاملهگران حقیقی بیش از 60 درصد فروشها را انجام دادند و خریدشان کمتر از 50 درصد از کل خریدها بود. ظاهر شدن معاملهگران حقوقی برای چندمین روز پیاپی در سمت خریدار میتواند نشانهای برای ادامهدار بودن اصلاح بازار باشد. تنها گروهی که در جلسه گذشته به کمک شاخص کل شتابید، «رایانه و فعالیتهای وابسته» بود و در واقع نماد «رانفور» بود. در طرف مقابل، «محصولات شیمیایی» با سردمداری «تاپیکو» بیشترین تأثیر منفی را در شاخص کل اعمال کردند.
با توجه به تمامی این موارد، انتظار میرود بازار در جلسه معاملاتی پیشرو با عرضه نسبی گشوده شود. این روند و رویه میتواند تا نیمههای بازار ادامه داشته باشد و شاخص کل را به سمت نخستین حمایت مطرح خود در 66825 واحد و حتی پایینتر از آن سوق دهد. اما پی بردن به وضعیت نیمه دوم بازار به بررسی بیشتری نیاز دارد. در جلسه معاملاتی پیشرو، نیمه نخست بازار میتواند با معاملات کم حجم و با مجموع ارزش پایین سپری شده یا عکس این اتفاق به وقوع بپیوندد.
با در نظر گرفتن روند معاملات و ملموس و خونسرد بودن حقوقی در خریدهای روزهای گذشته نمیتوان انتظار داشت در نیمه نخست روز جاری هیجان چندانی از سوی حقوقی به بازار تزریق شود. لذا از این رو رخداد سناریو منفی بودن بازار در تمام طول روز منطقی به نظر میرسد. با این حال بارها و بارها شاهد بودهایم که حقیقیهای بازار کنترل را با هیجان خاص خود در دست گرفتهاند و غیرممکنها را به عمل تبدیل کردهاند؛ لذا این چرخش بازار از عرضه به تقاضا و از نیمههای بازار سناریو دومی است که محتمل به وقوع است (با احتمالی بهمراتب پایینتر نسبت به سناریو نخست).
* کارشناس و تحلیلگر بازار سرمایه