دولت شریک بخش‌خصوصی شود

بخش‌خصوصی برای صادرات نفت‌خام پیشنهادها و طرح‌های متعددی به وزارت نفت ارائه کرده که دعوت به شراکت دولت با بخش‌خصوصی در تشکیل کنسرسیوم از جمله این موارد است. اگرچه پیش از این خرید این محموله با ارزش با شرکای خارجی مطرح شده بود. اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی امروز دیداری با معاونان و مسئولان وزارت نفت خواهند داشت تا درباره مشکلات و موانع موجود در اتحادیه گفت‌وگو کنند.

بدون شک در این جلسه یکی از موارد مهم، صادرات نفت‌خام خواهد بود و از آنجا که منصور معظمی معاون وزیر نفت رسما اعلام کرده بود که بخش‌خصوصی پیشنهادها و ایده‌هایشان را برای صادرات نفت‌خام ارائه دهد در این جلسه این ایده ها اعلام خواهد شد. اما اینکه دولت به چه میزان حاضر است با این بخش همکاری کند، جای تأمل دارد اما بدون شک به دلیل نگاه حاکمیتی به صادرات نفت‌خام، دولت برای ورود بخش‌خصوصی به این موضوع فرش قرمز پهن نخواهد کرد.

فرزان گلچین، رییس اتحادیه در این باره به «فرصت‌امروز» می‌گوید: «طرح‌های متعددی از سوی اتحادیه پیش از این اعلام شده اما از آنجا که نتیجه‌ای نداشته است، به دنبال طرح‌های جدید هستیم که این طرح‌ها به‌زودی نهایی و اعلام خواهد شد.‌»‌

در این مدت از سوی اعضای اتحادیه مواردی به‌عنوان پیشنهادات جدید مطرح شده که می‌توان به جوینت شدن با شرکت‌های بزرگ دنیا برای تأمین مالی و شناسایی بازارهای جدید و خرید نفت‌خام اشاره کرد، همچنین فرمولی در دست تهیه است تا منطبق بر سیاست فروش نفت برای کشور و اعضای اتحادیه سودآور باشد.

دعوت به حضور شرکت نیکو در کنسرسیوم نفت‌خام

مهدی شریفی نیک نفس عضو هیات‌مدیره اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفت، گاز و پتروشیمی در این زمینه به فرصت امروز می‌گوید: «تشکیل کنسرسیوم برای صادرات نفت‌خام از طرح‌های جدی ماست. البته پیش از این کنسرسیوم تشکیل شده اما قرار است این کنسرسیوم تغییر کند. از این رو پیشنهاد دادیم تا شرکت‌هایی که عضو این کنسرسیوم شده‌اند از نظر فنی، مالی و شناسایی بازارهایی جدید برای صادرات توانمندی لازم را کسب کنند. از سویی به‌دنبال بانکی برای جوینت شدن هستیم. همچنین به وزارت نفت نیز پیشنهاد کرده‌ایم درصدی از سهام کنسرسیوم صادرات نفت‌خام را توسط صندوق بازنشستگی وزارت نفت یا شرکت نیکو خریداری کند.»‌

وی در پاسخ به اینکه آیا بازار جدیدی برای صادرات نفت‌خام شناسایی شده است، می‌افزاید: ‌«منتظر پاسخ وزارت نفت به پیشنهادهای ارائه شده هستیم، اگر پاسخ مثبت داد جزییات شناسایی بازارهای جدید را نیز اعلام خواهیم کرد البته لازمه آن بازگشت سهم ایران از اوپک است. در دوران پساتحریم براساس استراتژی صادرات بازارهای جدید شناسایی می‌شود و با قراردادهای بلند‌مدت حفظ خواهد شد.‌»‌

نـمــــایـنـده اتـحادیه صادرکنندگان درباره قیمت پیشنهادی برای خرید و صادرات نفت‌خام نیز اعلام می‌کند: «وزارت با قیمت بین‌المللی نفت‌خام را به بخش‌خصوصی واگذار کند. ما به دنبال نفت ارزان‌تر نیستیم. اما بدون شک آنچه بخش‌خصوصی را به این سمت گرایش داده، سود حاصل از فعالیت در این بخش است و با راهکارهای موجود و استفاده از فرمول‌های خاصی که در فروش پتروشیمی به آن دست یافته‌ایم، در این زمینه موفق خواهد شد.‌»‌

نقدمحوری کلید صادرات نفت‌خام

مهدی اسپندیاری، دبیرکل اتحادیه صادرکنندگان فرآورده‌های نفتی و مسئول کنسرسیوم صادرات نفت‌خام با بیان اینکه کنسرسیوم تشکیل شده در چند سال گذشته برای صادرات نفت‌خام اعتبار محور بوده، به «فرصت امروز» می‌گوید: «وزیر نفت به دلیل مشکلات ایجاد شده در فروش اعتباری نفت‌خام، کنسرسیوم اعتبار محور بخش‌خصوصی را نپذیرفت و معتقد است که ما توان باز کردن ال سی را نداریم. از این رو معتقدم اگر این بخش توان خرید نقد نفت را داشته باشد، وزیر مخالفتی برای صادرات نفت‌خام توسط فعالان بخش‌خصوصی نخواهد داشت.‌»‌

وی با بیان اینکه اگر بخواهیم به‌صورت اعتبار‌محور در صادرات ورود کنیم، به دلیل وجود قوانین بانک مرکزی مانع خواهد شد، می‌افزاید: «باید به دولت و بانک اطمینان بدهیم که بخش‌خصوصی توان مالی یافته است، در غیراین‌صورت نمی‌توان به صادرات این کالای باارزش توسط بخش‌خصوصی امیدوار بود.‌»‌

بـــراســاس پیشنهــاد بخش‌خصوصی برای دعوت به حضور دولت و بانک‌ها در تشکیل کنسرسیوم نقدمحور می‌توان امیدوار بود که صادرات نفت‌خام توسط این بخش محقق خواهد شد اما با توجه به مسائل موجود در بدنه نفت و عدم فرمان‌پذیری عده‌ای خاص در مراحل پایین‌دستی صادرات نفت‌خام امکان تکرار نخستین تجربه صادرات توسط بخش‌خصوصی وجود دارد. اسپندیاری در این باره اطمینان می‌دهد که در صورت تأمین نقدینگی برای صادرات نفت‌خام، این مشکل تکرار نمی‌شود و هیچ‌کس مانع نخواهد شد. البته امیدواریم در کمتر از یک‌سال آینده مشکلات از سر راه صادرات نفت برداشته شود تا نخستین محموله به بازارهای شناسایی شده صادر شود. اما در این میان بخش‌خصوصی وفاداری به مشتریان قدیمی را نمی‌پذیرد زیرا آنچه تعیین‌کننده است تقاضای خرید این محموله است و باید از شعارزدگی برای صادرات نفت‌خام فاصله گرفت.