دریافت کارمزد از کارتخوان‌ها با فرمول جدید

در حالی که برخی خبرگزاری‌ها در چند روز گذشته اقدام به انتشار خبرهایی در مورد توقف طرح دریافت کارمزد از دستگاه‌های کارتخوان کرده بودند روز گذشته مدیرکل فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک مرکزی اعلام کرد که کارت‌های اعتباری با سازوکار جدید وارد بازار می‌شوند. براساس گفته‌های ناصر حکیمی هنوز رقم دقیقی برای دریافت کارمزد اعلام نشده اما دریافت این رقم قطعی است. به گفته وی به‌جای تعیین رقم، 12 فاکتور برای دریافت رقم کارمزد در نظر گرفته شده است که رقم مربوطه با توجه به این فاکتورها تعیین می‌شود. تعداد تراکنش‌ها، اهمیت فروشنده، نوع فروشنده، مبلغ هر تراکنش و... از جمله فاکتورهای اعلامی در این باره است که حکیمی آن را «الگویی پیچیده» می‌خواند.

وی تاکید می‌کند: به هر حال، کارمزد دریافتی در مقابل مبلغ، رقم ناچیزی خواهد بود و نه فروشنده و نه دارنده دستگاه کارتخوان هیچ نگرانی‌ای در این زمینه نداشته باشند، اما این رقم دریافتی می‌تواند به‌روز‌رسانی سیستم را ساماندهی کند.

این تصمیم بانک مرکزی در حالی اتخاذ شده است که پیش از این صنوف مربوطه نسبت به دریافت این رقم توسط سامانه‌های بانکی اعتراض داشته‌اند. محمد باقری، کارشناس اقتصادی در این باره به «فرصت امروز» گفت: اخذ کارمزد از کارتخوان‌ها برای ارتقای سامانه‌های بانکی شبیه گرفتن عوارض از جاده‌ها و اختصاص این عوارض به رشد و توسعه خود آن راه‌ها است و این شیوه معمولی در سایر بخش‌های غیر‌بانکی است و اعمال این روش در نظام بانکی چیز جدیدی نیست.

وی افزود: نکته مهم این است که به دلیل رایگان بودن این خدمات تاکنون، پذیرفتن این نکته از سوی فروشگاه‌ها و اصناف و دارندگان کارت‌های بانکی سخت است که اکنون بابت خدماتی که تاکنون رایگان بوده بهایی بپردازند. شاید این انتقاد به نظام بانکی وارد باشد که چرا از ابتدای ورود این سامانه‌ها به کشور اقدام به اخذ کارمزد نکردند و اکنون بعد از گذشت سال‌ها، به این فکر افتاده‌اند. این کارشناس تاکید کرد: مردم باید دقت داشته باشند که وضعیت سامانه‌های عابربانک شرایط خوبی ندارد. بسیاری از این دستگا‌ه‌ها فرسوده و کهنه شده‌اند.برخی از این دستگاه‌ها به دلیل شرایط نا‌مطلوب فرهنگ استفاده از آن به طور جدی آسیب دیده‌اند و برای راه‌اندازی آن نیاز به بودجه زیادی است که عاقلانه نیست منابع بانکی که باید صرف ارائه تسهیلات شود، به خرید دستگاه‌های جدید اختصاص یابد.

وی ادامه داد: از طرف دیگر سامانه‌های بانکی نیاز به گسترش و توسعه دارند، نظام پرداخت های یمانه‌های کارت‌های عابربانک در کشور نسبت به آنچه در جهان وجود دارد عقب‌افتادگی‌هایی دارد که برای جبران آن نیاز به منابعی است که بانک مرکزی می‌تواند آن را از محل کارمزد کارتخوان‌های فروشگاهی اخذ کند.

به گزارش «فرصت امروز»، مدیرکل فناوری اطلاعات و ارتباطات بانک مرکزی هم همزمان با اعلام اخذ کارمزد از کارتخوان‌ها از ارتقای سطح مکانیزم کارت‌های اعتباری در کشور خبر داد. وی در این باره اعلام کرد: این اقدام در پی نارضایتی‌هایی است که مردم نسبت به خدمات‌رسانی نظام بانکی داشتند مبنی بر اینکه بانک‌ها پول آنها را به‌صورت خرد می‌گیرند و به سرمایه‌گذاران بزرگی می‌دهند.

وی با اشاره به انجام آسیب‌شناسی توسط بانک مرکزی در این زمینه، تصریح کرد: براساس مدل پیشنهادی بانک مرکزی در این زمینه، سیستم بانکی به نقطه‌ای خواهد رسید که رضایتمندی اجتماعی در کنار پایداری را رقم خواهد زد. پیش از این قرار بود میزان کارت‌های اعتباری به 40 درصد برسد، یعنی 80 تا 100 میلیون کارت اعتباری در جامعه وجود داشته باشد اما متاسفانه این تعداد هم‌اکنون دو میلیون کارت است. در عین حال، در سال 86 دولت مصوبه‌ای داشت که براساس آن، نظام بانکی ملزم بود کارت‌های اعتباری را به میزان کافی گسترش دهد.

اما باوجود اظهارات این مقام بانک مرکزی اصناف به‌سادگی حاضر به پذیرفتن این فرمول نیستند. یکی از صاحبان فروشگاه‌ها که از کارتخوان‌های مختلفی هم برخوردار است در این باره به «فرصت امروز» گفت: وقتی که من می‌توانم در ازای پول نقد به مشتریان جنس بفروشم چه دلیلی دارد که با استفاده از کارتخوان‌ها کاری کنم که مبلغی از حساب من کسر شود. به‌نظر من بانک‌ها باید ممنون باشند که فروشگاه‌ها حجم زیادی از پول را در حساب آنها به گردش در‌می‌آورند، به‌طور مثال در فروشگاه من روزانه چند میلیون تومان پول رد و بدل می‌شود که اگر قرار باشد در قبال آن کارمزد بدهم، رقم واقعا درشتی می‌شود و من زیر بار آن نمی‌روم و مطمئنا بقیه صاحبان فروشگاه‌ها هم این موضوع را نخواهند پذیرفت.