بدون تردید با دیدن نام تاکسی، اتومبیلی با رنگ خاص به ذهن میآید. درحالی که امروزه براساس آمار موجود، تاکسیهای هوایی بهعنوان یکی از مهمترین صنایع درآمدزا در کشورهای مختلف مشغول به فعالیت هستند. کشورهایی مانند اسپانیا، ایالات متحده، استرالیا، اندونزی و کانادا در این صنعت یعنی تاکسیهای هوایی پیشتاز هستند و با استفاده از همین نوع حملونقل گردش مالی گستردهای را به اقتصادشان هدیه دادهاند. به صورتی که برآوردها بیانگر آن است که در صنعت حملونقل هوایی نزدیک به 100میلیارد دلار گردش مالی ایجاد شده که سهم ایرتاکسیها در این بین بسیار قابل توجه است.
بهعنوان مثال تنها در سال 2010میلادی روند رشد درآمد ایرتاکسیها در سراسر جهان تقریبا 104درصد برآورد شده است؛ رشدی که بسیاری را به این نتیجه رسانده که سرمایهگذاری در صنعت ایرتاکسی درآمد قابل توجهی به همراه دارد. اما آنچه صنعت ایرتاکسی را رونق داده تولید هواپیماهای سبک و فوقسبک است که اگر تولیدشان در ایران هم رونق بگیرد، میتواند موجی از اشتغال را روانه جامعه کند.
کاپیتان مهدی ایرانمنش، مدیرعامل یکی از شرکتهای تاکسی هوایی در این زمینه به «فرصت امروز» میگوید: سرمایهگذاری در بخشهای مختلف صنعت هوانوردی میتواند ارزش افزوده قابلتوجه و اشتغالزایی بالایی به کشور هدیه دهد، البته در صورتی که بتوانیم با استفاده از تجارب کارشناسان و همچنین پیشکسوتان برای هدایت این سرمایهها برنامهریزی کنیم، چون انباشت سرمایه در یک بخش یا حتی موازیکاری آفتی است که میتواند در نهایت تجربه نامناسبی برای سرمایهگذاران باشد.
ایرانمنش که خود در بخشهای مختلف این صنعت فعالیت اقتصادی داشته، میافزاید: بهطور کلی بازار صنعت حملونقل هوایی کشورمان بسیار بکر است و با توجه به گشایش ایجاد شده در پی رفع تحریمها میتوان به خوبی درباره توسعه و استفاده از شیوههای نوین سرمایهگذاری در این زمینه گام برداشت. وی درباره تعریف تاکسی هوایی میگوید: براساس استانداردها و تعاریف علمی و تخصصی میتوان هواپیماهای 2 تا 19نفره را بهعنوان تاکسی هوایی تعریف کرد که هر یک از این پرندهها باید متناسب با گستردگی مسیر پروازی و تواناییهای زمینی انتخاب و مورد استفاده قرار گیرند.
بهگفته این متخصص صنعت حملونقل هوایی با توجه به پرندههای موجود در ایران بیشتر پرندههای سبک و فوقسبک ایران در شرایط استاندارد میتوانند حداکثر سه ساعت در آسمان باشند و همین زمان در واقع تعیینکننده برد پروازی آنهاست، هرچند محدودیتهای ارتفاع و سرعت نیز در این نوع پرندهها متناسب با نوع و قدرتشان است.
رونق فرودگاهی در گرو حضور تاکسیها
ایرانمنش با اشاره به اخبار منتشر شده درباره کسادی بازار برخی فرودگاههای محلی کشورمان اضافه میکند: با در نظر گرفتن این موضوع مسئولان باید با استفاده از سیاستهای حمایتی از روند گسترش ایرتاکسیها خارج از هرگونه رانت، زندگی دوباره را به فرودگاههای یادشده بازگردانند. این فعال صنعت حملونقل هوایی در ادامه میافزاید: در بسیاری از مسیرها یا فاصله آنقدر کم است که اصلا استفاده از هواپیماهای تجاری قابل توجیه نیست یا اینکه محدودیتهای زمینی باعث شده تا موضوع نشست و برخاست منتفی شود که همین امر تاکیدی بر لزوم حضور ایرتاکسیهاست.
بهعنوان مثال در مسیرهای کوتاه 200 یا 300کیلومتری به هیچ عنوان پرواز هواپیماهای تجاری پهنپیکر قابل قبول نیست و باید به جای آنها از ایرتاکسیهای 19نفره استفاده کرد. این درحالی است که حتی گاهیاوقات هزینه اینگونه سفر کردن برای مسافران بسیار ارزانتر و بدون محدودیت زمانی خواهد بود به این دلیل که با حضور شرکتهای مختلف روند رقابت به کاهش قیمت منجر میشود.
وی تصریح میکند: همانطور که میدانید هر هواپیما به فضایی جهت نگهداری و انجام تعمیرات نیازمند است بنابراین افرادی که هواپیمای شخصی در اختیار دارند همواره باید از این اماکن نیز استفاده کنند که این روند برایشان هزینه خواهد داشت اما گروهی بهخصوص خارج از ایران و کشورهایی مثل آمریکا، کانادا یا اسپانیا برای تامین هزینههای ماهانه خود از جمله بیمه یا خدمات فرودگاهی و تعمیرات، هواپیمای خود را بهعنوان تاکسی طی عقد قراردادی در اختیار شرکتهای معتبر فعال قرار میدهند.
محلی برای فرود سرمایهها
ایرانمنش با اشاره به نیازهای یک فروند هواپیمای تفریحی یا تاکسی هوایی تصریح کرد: همانطور که قبلا نیز اشاره شد یک فروند هواپیمای شخصی یا تاکسی هوایی نیازمند برخی خدمات روی زمین است و گروهی باید فعالیت کنند تا یک پرنده از زمین بلند شود که همین امر میتواند فرصتی مناسب برای ایجاد اشتغال باشد.
این فعال صنعت حملونقل هوایی که سرمایهگذاری در این صنعت را صرفا در ساخت هواپیما نمیداند، میافزاید: حتی اگر از موضوع سرمایهگذاری در تاکسی هوایی نیز بگذریم با توجه به روند روبه رشد استفاده از هواپیماهای شخصی فرصتی برای سرمایهگذاری در فرودگاههای خصوصی در این بین وجود دارد، چون با توجه به تعداد پرندههای خصوصی موجود که بیش از 200فروند است، لازم است در زمینه فرودگاه و تجهیزات ناوبری هم سرمایهگذاریهایی شود.
ایرانمنش تاکید کرد: با در نظر گرفتن اینکه امروز اعلام شده برخی فرودگاههای کشورمان غیراقتصادی هستند میتوان با استفاده از این شیوه سرمایهگذاری نه تنها آنها را از انزوا خارج کرد بلکه رونقی قابل توجه چه دربخش تفریحی و آموزشی و چه در بخش تجاری برایشان ایجاد کرد. وی با اشاره به افقهای تازه ایجاد شده در اقتصاد کشورمان به واسطه اجرایی شدن برجام و ارتباط گسترده با کشورهای دیگر میگوید: براساس گزارش سازمان جهانی هوانوردی درآمد صنعت گردشگری هوایی و ایرتاكسیها بیش از 80میلیارد دلار بوده و اشتغالزایی 15میلیون نفری را رقم زده است.
اما با توجه به نوظهور بودن هواپیماهای خصوصی در ایران سهم کشورمان در این زمینه بسیار ناچیز است که با راهاندازی مراکز هوانوردی عمومی علاوه بر افزایش سهم درآمد ایران در این زمینه میتوان برای اشتغال نیروی متخصص از جمله خلبان فنی و بسیاری از نیروهای عادی در این مراکز برنامهریزی کرد.
***
هزینههای نگهداری
همانطور که میدانیم هواپیما با توجه به ذات حساس خود دارای هزینه نگهداری نسبتا بالایی است که این خاصیت باعث میشود موضوع تعمیرات دورهای و نگهداری از این وسیله یکی از مهمترین بخشهای خرید و استفاده از این وسیله پرنده باشد. از این رو همین روند باعث ایجاد فرصتهای شغلی قابل ملاحظهای شده که بد نیست کمی درباره آنها بدانیم. برای درک بهتر فرصتهای شغلی ایجاد شده بد نیست ابتدا از قیمت خرید این نوع وسیلهها آگاهی داشته باشیم و بعد به خدمات زمینی یا هوایی آنها توجه کنیم.
با توجه به انواع مختلف هواپیماهای موجود در بخش سبک و فوقسبک، هواپیماها بین 180میلیون تا 2میلیارد تومان در بازار خریدوفروش میشوند. اما از آنجایی که برخی علاقهمند هستند مثل اتومبیلهای گرانقیمت از پرندههای لوکس استفاده کنند بدون تردید امکانات اضافه برایشان هزینه بیشتری به ارمغان خواهد آورد.
حال که از محدوده قیمتی این پرندههای کوچک آهنی مطلع شدیم لازم است کمی از هزینههای نگهداری این سبکهای پرشتاب بگوییم. طول عمر هر یک از آنها براساس استانداردهای پروازی 6000ساعت یعنی معادل 25سال تعیین شده است. لازم به یادآوری است برخی از ارقام از جمله خدمات فرودگاهی کاملا به محل نگهداری هواپیما و شهرستان مورد نظر بستگی دارد و میتواند کمتر یا بیشتر باشد.