درآمد میلیاردی پرنده های غول پیکر

پرورش شترمرغ یكی از آن كسب‌و‌كارهایی است كه باید در آن تجربه و دانش زیادی داشته باشید تا بتوانید به‌‌صورت مستقل فعالیت كنید. فرض كنید كه دارای یك كارگاه پرورش شترمرغ هستید. چه كارهایی باید انجام دهید؟ چه اقداماتی برای پرورش بهتر این پرندگان بزرگ انجام دهید؟ آیا داشتن منابع مالی و چندین كارگر برای رسیدن به جوجه‌ها كافی است؟ پاسخ این سوالات و بسیاری سوالات دیگر را در این گزارش خواهید خواند. در ابتدا باید گفت که این شغل درآمد زیادی دارد و در صورت مدیریت صحیح به منظور كاهش تلفات و همچنین كاهش هزینه‌ها بیشترین سود را می‌توانید كسب كنید. برخی فعالان این حوزه كه تعدادشان هم زیاد نیست می‌گویند درآمدش بسیار خوب است، اما زحمتش هم زیاد است. به این دلیل كه اگر پرندگان بیمار شوند تلفات زیادی دارند و یکباره متحمل ضررهای هنگفتی می‌شوید.

انتخاب فضای مناسب

در مرحله اول ما نیاز به تاسیسات پرورشی داریم تا به كمك آنها جوجه‌ها را از زمان تولد تا دوماهگی نگهداری كند. براساس محاسبات انجام شده در یک مزرعه کوچک در هفته به‌طور متوسط 25 قطعه جوجه متولد می‌شود که فضای موردنیاز محاسبه شده با در نظر گرفتن پن‌‎های اضافی، اتاق تجهیزات، اتاق کارگری و راهروها شامل 120متر‌مربع فضای مسقف و نیز 185 متر‌مربع گردشگاه است. برای نگهداری جوجه‌ها باید تجهیزاتی مانند وسایل كنترل حرارت و زیرساخت مناسب را در نظر داشته باشید. فضای 77 متری حصاری دارای سقف برای جوجه‌ها گام اولی است كه باید بردارید. ارتفاع این حصار باید حدود یك متر باشد. برخی جوجه‌ها نسبت به سایر جوجه‌ها ضعیف‌تر هستند و به همین دلیل از بین می‌روند. به‌طور معمول 30 درصد جوجه‌هایی كه به دنیا می‌آیند قبل از سه‌ماهگی از بین می‌روند، اما شما به دلیل اینكه نمی‌دانید كدام جوجه می‌ماند و كدام از بین می‌رود باید به همه آنها به‌صورت یكسان خدمات بدهید. بنابراین فضای مسقف لازم 80مترمربع و گردشگاه لازم در حدود 189مترمربع است.

کار را پیچیده نکنید

مدیریت در چنینی شغلی حرف اول را می‌زند. هم از لحاظ مالی و هم از لحاظ زمانی و كیفیت محصولات. بعد از پرورش یافتن شترمرغ‌ها باید زمانی آنها را بفروشید كه بدانید بیشترین سود را عایدتان می‌كند. اغلب اوقات مزرعه‌داران جدید بدون برنامه مقدار زیادی پول برای فراهم کردن شیک‌‏ترین تجهیزات صرف می‌کنند. مزرعه‌هایی شبیه به هتل‌های کوچک و کاملا غیر‌قابل کاربرد مشاهده ‏شده‌اند که وقتی به مراحل مهمی می‌رسند و عملا باید محصولات‌شان را بازاریابی کنند، بودجه‌شان به پایان رسیده است؛ به این دلیل كه تولید به اندازه مورد انتظار نبوده است. توصیه این است که کار را ‏ساده آغاز کنید. از امکانات موجود استفاده کنید. از قفس‌هایی که دارید، ساختمان‌هایی را که قبلا ‏احداث شده‌اند استفاده کنید. آنچه ضروری است سرمایه‌گذاری در تهیه انکوباتور مناسب است. ‏یک انکوباتور خوب نتایج خوبی به همراه خواهد داشت که انکوباتور بد ندارد.
اطلاعات تخصصی

محمدرضا زارع، كارشناس دامپروری درخصوص چگونگی نگهداری از جوجه‌های شتر مرغ و همچنین راهكارهای مدیریتی این شغل می‌گوید: نخستین كاری كه مدیر یك مجموعه باید انجام دهد جمع‌آوری اطلاعات و افزایش آگاهی خود نسبت به كاری كه قصد دارد انجام دهد است. به ‌عنوان مثال بعضی از پرورش‌دهندگان، سنگریزه یا ماسه زبر و خشن را به‌طور آزاد در اختیار جوجه‌ها قرار ‌می‌دهند (شن و ماسه باید کاملا خشک باشد) و بعضی دیگر به‌ دلیل ترس از انباشتگی معده یا روده حیوان به طور جدی این روش را رد می‌كنند. آنها اضافه کردن این مواد را به جیره ترجیح می‌دهند. دو تا سه سنگریزه کوچک برای هر جوجه در روز کافی به‌‌نظر می‌رسد. وی ادامه داد: البته برخی منابع نیز سنگریزه را فقط بعد از سه‌هفتگی پیشنهاد می‌کنند. توجه داشته باشید که سنگ‌های صنعتی به‌دلیل امکان بروز یبوست نباید مورد استفاده قرار گیرند.

بهداشت فراموش نشود

وی افزود: بهداشت محیط بسیار دارای اهمیت است و مدیر مجموعه باید كاركنانی را استخدام كند كه بتوانند از پس این شرایط بربیایند. شترمرغ‌ها چه در فضای باز و چه در فضای بسته نگهداری شوند، باید نحوه آب و غذا خوردن آنها كنترل شود. بعد از آن باید به فكر عرضه محصولات باشید، اما فكر نكنید كه با ارسال گله دیگر كارتان تمام شده و می‌توانید استراحت داشته باشید. نخستین اقدام بعد از ارسال گله به کشتارگاه، تخلیه کود است. بعد ازخارج کردن کامل کود و جاروکشی، کلیه وسایل و تجهیزات غیر‌ثابت آشیانه باید بازشده و جهت شست‌وشو به خارج از آشیانه منتقل شوند.

سپس آشیانه و تجهیزات و ادوات ثابت آن به وسیله آب خیسانده شده و سپس شسته شوند. در این مرحله بهتر است از دستگاه‌ها یا پمپ‌هایی که آب را با فشار به بیرون می‌فرستند استفاده كرد. استفاده از مواد پاک‌کننده و شوینده نیز بسیار موثر است. در هنگام شست‌وشو باید دقت کرد که مراحل کار از بالا به پایین باشد؛ به این ترتیب که ابتدا سقف را شست‌وشو کرده و سپس دیواره‌ها و کف شسته شود. عمل شست‌وشو درکلیه نقاط، منافذ، زوایا، ورودی‌های هواکش‌ها و غیره باید به خوبی و با دقت وحوصله انجام گیرد.  زارع درباره دریافت مجوز اظهار کرد: «برای اینکه بدانید اخذ چه نوع مجوزهایی برای احداث مزرعه شترمرغ لازم است باید با مراکز مرتبط از ‏جمله معاونت امور دام وزارت جهاد کشاورزی، سازمان دامپزشکی یا معاونت‌های امور دام بخش ‏طیور غیر‌مرسوم و سازمان‌های مرتبط با پرورش شترمرغ منطقه مشورت کنید.»
این کارشناس در پایان تاکید کرد: «در برخی کشورها نظیر ‏آلمان باید دوره‌ای را در زمینه پرورش شترمرغ گذراند. خوشبختانه کشورهای دیگر تا این حد سخت‌گیر ‏نیستند و پرورش شترمرغ را همچون دیگر فعالیت‌های مزرعه‌ای تلقی می‌کنند. برای اینكه استارت كار خود را بزنید، باید به نكاتی مانند مجوز برای مالکیت پرندگان، مجوز برای حمل‌و‌نقل پرندگان، احداث چاه تلفات برای دفن پرنده‌های مرده، بازرسی‌های دامپزشکی و معیارهای امنیت زیستی (‏Bio Security‏) نظیر حوضچه ورودی وسایل نقلیه (که وسایل نقلیه هنگام ‏ورود به مزرعه از داخل مواد ضد عفونی عبور کنند) دقت داشته باشید.»