در سالهای گذشته معمولا روال افزایش قیمتها در کشور در دو مرحله یا فصل از سال اتفاق میافتاد و با گرانی بنزین شروع شده و با افزایش قیمت سایر کالاها به پایان میرسید. تا مرحله بعدی افزایش قیمتها نیز تمامی کالاها و خدمات براساس گرانی بنزین سنجیده میشد. در سالهای اخیر و با عمومی شدن بحران آب دیگر تمامی مسائل مربوط به افزایش قیمت کالا و خدمات از بنزین به سمت آب کشیده شده و بحران آب معیار سنجش و تعیین قیمت کالاها قرار گرفته است.
احمد مقدسی، رییس انجمن صنفی گاوداران که از وضعیت صنعت دامپروری کشور ابراز نگرانی میکند، افزایش قیمت علوفه را ناشی از کمآبی و خشکسالیهای حاکم میداند. وی در گفتوگو با «فرصت امروز» اظهار میکند: قیمت یونجه خشبی برای خوراک دام از کیلوگرمی 750 تومان در سال گذشته به 1370 تومان (علوفه انباری) و 1050 تومان علوفه نو رسیده و با افزایش 50 درصدی روبهرو بودهایم. همچنین قیمت کاه و کلش نیز از 270 در سال گذشته به 700 تومان در سال زراعی جدید (از مهرماه شروع میشود) رسیده است.
فروش محصولات دامی زیر قیمت تولید
وی ادامه میدهد: در سایر علوفههای دامی نیز از مهرماه گذشته تاکنون با روند افزایشی مواجه بودهایم بهگونهای که قیمت سیلو ذرت در سال زراعی 93 حدود 250 تومان بود و اکنون 330تومان است. با همه این تفاسیر بازار نهادهها از ابتدای سال 94 از ثبات نسبی مناسبی برخوردار بوده اما مشکلات بازار محصولات لبنی و دامی همچنان پابرجاست. در حالی که هماکنون قیمت تمام شده تولید شیرخام برای دامداران ۱۴۷۰ تومان و قیمت تمام شده تولید گوشت قرمز (گوشت گوساله) ۱۱ هزار و ۳۰۰ است اما در بهترین حالت گوشت گوساله (زنده) را از دامدار کیلوگرمی 1500تومان و شیر را 1250 تومان میخرند.
مشکلات اقتصادی در چند سال اخیر بهویژه پس از بحران جهانی اقتصاد و درپی آن اعمال تحریمهای اقتصادی غرب علیه ایران، تمامی بخشهای تولید کشور را با چالشهای بسیاری مواجه کرده است. در این میان اما تولیدکنندگان محصولات دامی و کشاورزی با چالشهای بیشتری دست به گریبان هستند زیرا بحران آب و خشکسالی و همچنین مسائل مدیریتی در بخش بازرگانی بر مشکلات بخش افزوده و تولیدکنندگان را در تنگنای بیشتری قرار داده است.
جو بازار نهادهها آرام است
پیمان ذوالفقاریان، دبیر انجمن تولیدکنندگان خوراک دام، طیور و آبزیان، در خصوص افزایش قیمت علوفه، به «فرصت امروز» میگوید: گرچه از ابتدای امسال قیمت علوفه و کنجاله دامی افزوده نشده و حتی در برخی موارد قیمتها نسبت به سال 93 کاهش داشته اما در سالهای پیش، دامداران فشارهای اقتصادی زیادی را متحمل شدهاند. این مشکلات رمقی برای دامداران نگذاشته است. وی ادامه میدهد: از دیدگاه صنعت دامپروری، امسال در بازار نهادهها و علوفه دامی شاهد ثبات قیمت بودهایم و در برخی اقلام نیز قیمتها رو به کاهش بوده است. برای نمونه قیمت هر کیلوگرم جو از ابتدای امسال بین 50 تا 70تومان کاهش داشته و در ذرت هم 50 تا 100تومان کاهش قیمت داشتهایم. این محصولات، دو کالای شاخص دامداری هستند.
بحران آب و احتمال افزایش نرخ علوفه
ذوالفقاریان تاکید میکند: افزایش نرخ نهادهها در سالهای گذشته اثرات بسیار منفی بر صنعت دامداری کشور گذاشته است. بنابراین نگرانی دامداران برای افزایش قیمتها و بیثبات شدن بازار نهادهها، بهجاست و تجربه سالها پیش نشان داده که این صنعت با چالشهایی روبهرو است. بحران کمبود آب و خشکسالیهای ناشی از آن به این نگرانیها دامن میزند و دامداران را نگرانتر میکند و احتمال افزایش نرخ نهادهها دور از انتظار نخواهد بود. وی ابراز امیدواری میکند: از ابتدای امسال نرخ علوفه از ثبات نسبی برخوردار بوده و امیدواریم این روند ادامه داشته باشد تا دستکم در بخش محصولات پروتئینی که غذای اصلی مردم است، مشکلات کمتر شود و دسترسی به این موادغذایی مهم بیشتر امکانپذیر باشد. ذوالفقاریان به صراحت میگوید: اگر این ثبات نسبی بهم بریزد و به سمت منفی برود، صنعت دامداری کشور دیگر تحمل فشار ندارد و رو به نابودی میرود. تولیدکنندگان زیر فشار هستند.
گاوداران یارانه نمیخواهند
مقدسی، رییس انجمن گاوداران صنعتی نیز تصریح میکند: اگر دولت به کمک دامداران نیاید و از صنعت دامپروری کشور حمایت نکند، در شرایط موجود به نمایندگی از دامداران، رسما ورشکستگی صنعت دامپروری را اعلام میکنم. کارخانههای لبنی نیز به دامداران ظلم میکنند و شیر را زیر قیمت مصوب میخرند و هر وقت بخواهند پول میدهند. مقدسی با ابراز گلایه از مسئولان مربوط، میگوید: هفته گذشته دامداران تجمعی مقابل پاستور انجام دادند و دولت نیز قول به حمایت و همکاری داد. این یارانهها هم دردسر دیگری برای دامداران شده و دولت با این یارانه گویا به دامداران صدقه میدهد. البته همین مقدار اندک یارانهها نیز به دامداران کامل پرداخت نمیشود و دولت به تعهداتش عمل نمیکند.
افزایش صددرصدی علوفه دامی
سعید سلطانی سروستانی، مدیرعامل اتحادیه مرکزی دامداران در گفتوگو با «فرصت امروز»، با تایید گفتههای مقدسی، اظهار میکند: قیمت مواد اولیه کنسانتره شامل ذرت دانهای، جو و کنجاله، از ابتدای سال 94 با کاهش روبهرو بوده اما نرخ علوفه خشبی پرحجم تا صددرصد افزایش داشته است. یونجه تا 50 درصد و سبوس نیز تا دو برابر افزایش قیمت را نشان میدهد. وی ادامه میدهد: از سوی دیگر دولت از ابتدای هر سال بر دستمزد کارگران نیز مبلغی میافزاید و در مجموع قیمت تمام شده محصولات تولید شده افزایش مییابد اما از سال 93 قیمت شیر خام زیر قیمت مصوب ستاد تنظیم بازار از دامداران خریداری میشود. کارخانههای لبنی نیز همچنان موضوع کشش نداشتن بازار مصرف را بهانه قرار میدهند تا شیر ارزان قیمت را از دست دامداران خارج کنند. سلطانی تصریح میکند: با این وضعیت، دامداران بهویژه گاوداران شیری، تنها قشر تولیدکنندهای هستند که در بنبست گرفتار شدهاند و چارهای ندارند جز اینکه به تولید با ضرر ادامه دهند. دامداران تمام سرمایهشان را در دامداریها گذاشتهاند و به بانکها بدهکارند. بنابراین باید به تولید ادامه دهند در حالی که کارخانهها از این موضوع به سود خود بهره میبرند. امیدواریم که دستکم دولت به تعهداتش در قبال دامداران عمل کند.