خصوصی ها از دولتی ها سبقت گرفتند

با پایان یافتن جنگ تحمیلی، بانکداری کشور هم وارد فصل نوینی شد. در این دوره بانک مرکزی ایران تصمیم گرفت تا مهر پایانی بگذارد بر بانکداری سنتی و گام‌های بلندی را در راستای بانکداری نوین و الکترونیک بردارد. اما کارشناسان بانکداری معتقدند که اقدامات انجام شده در این مورد اگرچه در خور توجه است اما با توجه به نیازهای یک اقتصاد توسعه‌مند، هنوز راهی طولانی را پیش روی داریم. در این‌باره با چند تن از کارشناسان به گفت‌وگو نشستیم.

برای مشتریان اعتماد‌سازی شود

جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در گفت‌وگو با ««فرصت امروز» درباره بانکداری الکترونیک گفت: تلاش‌ها و کوشش‌هایی در این زمینه شده است ولی در حد قابل قبولی نیست. باید بانکداری الکترونیک در سطح جامعه گسترش بیشتری یابد در این صورت هزینه‌ها کاهش پیدا می‌کند، کارها با سرعت و شتاب بیشتری انجام می‌شود.

قادری تاکید کرد: مقداری از مشکلات به اعتماد مردم، بانکداری الکترونیک و سازو‌کارهای آن بازمی‌گردد و بخشی از مشکل هم به نظام بانکی و نحوه اجرا و توسعه بانکداری الکترونیک. بانک‌ها برای استفاده از ملزومات بانکداری الکترونیک و پذیرفتن سازوکارهای آن به جای مراجعه حضوری به بانک‌ها باید در مردم ایجاد انگیزه کنند، در این رابطه مهم‌ترین کار این است که برای جلب اعتماد مردم، امنیت شبکه‌های الکترونیکی را افزایش دهند و در این زمینه تبلیغات کافی داشته باشند تا مردم بدانند که یک عملیات بانکی مطمئن نیازمند مراجعه حضوری، ایستادن در صف‌های طویل و درج عملیات بانکی در دفترچه‌های کاغذی نیست.

وی افزود: اگر مردم به درستی توجیه شوند که با استفاده از بانکداری الکترونیک هم در وقت آنها صرفه‌جویی و هم از بار ترافیکی، آلودگی هوا و غیره در جامعه کاسته می‌شود طبیعتا شیوه‌های بانکداری الکترونیک را به جای مراجعه حضوری به بانک ترجیح می‌دهند. با این روش مشتری دیگر به مراجعه حضوری به بانک‌ها با صف‌های طولانی نیاز ندارد و هزینه رفت‌و‌آمد و از این قبیل هم نخواهد داشت.

عضو کمیسیون مجلس ادامه داد: در حال حاضر در کشور ما خوشبختانه نیمی از مردم کارهای بانکی را از طریق شبکه‌های الکترونیکی انجام می‌دهند ولی این کافی نیست. مسئولان باید در این زمینه تلاش بیشتری کنند تا بانکداری الکترونیک گسترش بیشتری پیدا کند.

این نماینده مجلس اظهار کرد: گسترش بانکداری الکترونیک در روند تعاملات تجاری تجار، بازرگانان و تولیدکنندگان ما با سایر کشورها تاثیر زیادی دارد و موجب تسهیل مبادلات و ایجاد رغبت در سرمایه‌گذاران خارجی برای ورود به کشور می‌شود. این امر در بخش‌هایی مثل گردشگری هم تاثیر بسزایی دارد، مثلا وقتی جهانگردی وارد کشور می‌شود می‌تواند به راحتی به شبکه‌های الکترونیک ما وصل شود و نقل و انتقالات پولی کشور خود را با پایه پولی کشورما به‌راحتی انجام دهد. این موضوع از نگرانی جهانگردان نسبت به آوردن پول و حمل‌و‌نقل مطمئن نقدینگی در ایران می‌کاهد و موجب اطمینان بخشی می‌شود 

نقش بانکداری الکترونیک در تسهیل تجارت

مصطفی شریف، یک کارشناس دیگر اقتصادی هم در این‌باره در گفت‌وگو با ««فرصت امروز» گفت: بانکداری الکترونیک مهم‌ترین بخش تجارت الکترونیک است؛ خریدوفروش کالا از طریق شبکه الکترونیک کارآیی بالایی با هزینه کم دارد و موجب صرفه‌جویی در وقت، کاهش قیمت کالا و کاهش هزینه برای دست‌اندرکاران آن تجارت می‌شود.

وی افزود: از مزایای دیگر بانکداری الکترونیک این است که مصرف‌کننده امکان انتخاب دارد و بانک‌ها می‌توانند یکی از ارائه‌دهندگان خدمات الکترونیک باشند و از مزایای آن بهره‌مند شوند.

شریف تاکید کرد: برای گسترش بانکداری الکترونیک باید نوعی رقابت و مسابقه بین بانک‌های دولتی و بانک‌های خصوصی ایجاد شود، در واقع باید بانکداری الکترونیک به شاخص و ویژگی بانک‌های پیشرو بدل شود زیرا نزد جامعه آن بانک را متمایز می‌کند؛ با این کار قطعا بانک‌ها برای گسترش خدمات بانکداری الکترونیک از یکدیگر سبقت خواهند گرفت و این به نفع توسعه کشور است.

این کارشناس اقتصادی تاکید کرد: متاسفانه بانک‌های دولتی تقریبا سنتی عمل می‌کنند، اما با وجود بانک‌های خصوصی کمی تکان خورده اند، ولی کافی نیست. بانکداری الکترونیک ما در مقایسه با کشورهای پیشرفته هنوز خیلی عقب است و باید تلاش بیشتری شود.

وی در ادامه بیان کرد: ارتباط با شبکه بانکی الکترونیک به زیرساخت نیاز دارد. در زمینه نرم‌افزاری و سخت‌افزاری کمی موفقیت‌هایی کسب شده است ولی لازم و کافی نیست، اما در مورد نرم‌افزار باید توجه ویژه داشته باشیم؛ دقیق و درست رفتار کنیم. در برخی موارد شاهد این هستیم که برخی از افراد به‌راحتی به حساب و اطلاعات بانکی دسترسی دارند و اطلاعات بانکی فرد را به‌دست می‌آورند و این جزو مشکلاتی است که نتوانستیم درست و دقیق در این زمینه عمل کنیم؛ باید برنامه‌ای برای تنظیم این سیستم و ارتقای امنیت آن طراحی کنند.

این کارشناس اقتصادی در ادامه گفت: بانکداری الکترونیک در روند جهانی شدن بسیار موثر است و در تعاملات تجاری ما با سایر کشورها این عملیات را راحت‌تر و سریع‌تر انجام می‌دهد و چنانچه محدودیتی وجود داشته باشد با سرعت بیشتری برطرف می‌شود. علاوه بر این گسترش بانکداری الکترونیکی به نفع اقتصاد ایران است و آثار مثبتی دارد، به‌خصوص در بخش سرمایه و سرمایه‌گذاری خارجی. دراین مورد بحث‌های زیادی مطرح می‌شود: آزادی سرمایه‌گذاری، ورود و خروج آسان آن و مواردی از این دست، اما نباید فراموش کرد که یکی از اصلی‌ترین ملزومات تحقق این ایده‌ها وجود بسترهای مهمی مثل بانکداری الکترونیک پیشرفته است.

وی در پایان اظهار کرد: چنانچه بر روند بانکداری الکترونیکی نظارت و کنترل دقیق و کافی صورت گیرد بسیار مثمر ثمر خواهد بود و برای توریست‌های خارجی که به کشورمان سفر می‌کنند و همین‌طور ایرانیانی که به کشور دیگر سفر می‌کنند کارها به راحتی انجام می‌شود و دیگر احتیاجی به پول نقد نیست چون حمل‌و‌نقل پول دشوار است و این کار از امنیت کافی برخوردار نیست.