جولان لیزینگ‌های غیرمجاز

لیزینگی‌ها معتقدند که براساس قانون موسسه مالی و اعتباری هستند اما نمایندگان مجلس می‌گویند لیزینگ‌های غیر‌مجاز، محل سرکیسه کردن مردم است. واقعیت چیست؟
شاید تاکنون گذرتان به یک دفتر لیزینگ خودرو افتاده باشد. شرایط واگذاری خودرو توسط این لیزینگ‌ها به قدری وسوسه‌برانگیز است که هر عابری را قلقلک می‌دهد. اما آیا در پس این پیشنهادهای دلفریب، دامی پهن شده است؟ این دغدغه‌ای است که همه ما هنگام مواجه شدن با لیزینگ‌ها با آن مواجه می‌شویم. اما از کجا باید بدانیم که باید با یک لیزینگ قرارداد ببندیم یا نه؟

پاسخ اعتماد مردم کلاهبرداری نیست

حسین ثلاثه، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «فرصت امروز» در‌این‌باره گفت: متاسفانه بازار پولی و مالی ایران یک بازار پرخطر است و به دلیل ضعف نظارت‌های بانک مرکزی احتمال سوء‌استفاده و کلاهبرداری در آن توسط موسسات مالی و لیزینگ‌ها فراوان است. بیشتر مردم این‌گونه تصور می‌کنند که به صرف یک آگهی در روزنامه‌ای پرتیراژ، می‌توانند به لیزینگ‌ها اعتماد کنند. در مورد موسسات مالی و اعتباری غیر‌مجاز هم دیدیم که برخی از موسسات مالی و اعتباری غیر‌مجاز با تبلیغ در صدا و سیما تلاش داشتند کسب مشروعیت کنند و متاسفانه صدا‌و‌سیما هم به دلیل دغدغه‌ای که برای تامین هزینه‌هایش داشت این فرصت را در اختیار چنین موسساتی قرار می‌داد. وی افزود: متاسفانه نظارت کامل بر آگهی‌هایی که در روزنامه‌های کثیرالانتشار منتشر می‌شود، وجود ندارد. در برخی موارد شرکت‌های کلاهبرداری با آگهی‌های مطبوعاتی برای قربانیان خود دام پهن می‌کنند. البته مطبوعات و وزارت ارشاد نمی‌توانند نیت‌سنجی کنند و سره را از ناسره جدا کنند اما می‌توانند چاپ آگهی لیزینگ‌ها را منوط به اخذ مدارکی کنند. اگر شما اکنون به یک بانک یا هر موسسه دیگری بروید و تقاضا داشته باشید که خدماتی را در ازای مبلغی به شما ارائه دهند در نخستین قدم کارت شناسایی خود را باید ارائه دهید اما چگونه است که این شرکت‌ها بدون آنکه احراز هویت شوند و مجوزهای فعالیت آنها بازبینی شود، آگهی تبلیغات آنها منتشر می‌شود؟ البته مسلم است که اگر مطبوعات چنین سختگیری‌هایی انجام دهند تعداد مشتریان‌شان کاهش می‌یابد و مطبوعات یا صدا و سیما زیر بار این دستورالعمل نمی‌روند اما وزارت ارشاد باید آنها را مکلف به این امر کند، چرا که نباید این‌گونه باشد که برای درآمد جزیی مطبوعات از قبل آگهی‌های این شرکت‌ها یا موسسات متخلف، عده‌ای بیچاره شوند. بنابراین مردم باید آگاه باشند و فریب تبلیغات روزنامه‌ها یا تلویزیون را نخورند.

این کارشناس تاکید کرد: یکی از مواردی که موجب می‌شود مردم در دام لیزینگ‌های غیر‌قانونی بیفتند داشتن تابلو، دفتر شیک و مواردی از این قبیل است. یک فرض اشتباه در میان مردم وجود دارد که اگر این دفاتر غیر‌قانونی هستند پس چرا سال‌ها به فعالیت خود ادامه می‌دهند؟ تصور این است که درصورت غیر‌قانونی بودن فعالیت این شرکت‌های لیزینگ، حتما یک نهاد با آنها برخورد خواهد کرد اما متاسفانه بانک مرکزی که مسئول اصلی نظارت بر عملکرد لیزینگ‌ها است در این مورد پاسخ درستی به اعتماد مردم نداده است. بازار پولی و مالی ما پر است از موسسات و لیزینگ‌های غیر‌مجاز در صورتی که بتوانند برای مردم دام پهن می‌کنند که در برخی موارد به اعتراض و تجمع مالباختگان منجر شده است. بنابراین نخستین و مهم‌ترین گام این است که هنگام ورود به دادوستد با لیزینگ‌ها حتما از مجوزدار بودن آنها مطمئن شویم. برای این کار معتبرترین راه این است که به سایت بانک مرکزی مراجعه کنیم و نام لیزینگ مربوطه را در میان لیزینگ‌هایی که دارای مجوز اعلام شده‌اند، جست‌وجو کنیم و از این طریق ضریب امنیت عملیات مالی خود را افزایش دهیم.

نظارتی که نیست

کریم غلامی، کارشناس اقتصادی در گفت‌وگو با «فرصت امروز» در این باره گفت: با وجودی که لیزینگ‌ها از نظر قانونی موسسه مالی و اعتباری محسوب می‌شوند اما شرایط اخذ مجوز آنها به سختی و دشواری مجوز موسسات مالی و اعتباری نیست. لیزینگ‌ها می‌توانند با دارا بودن حداقل شرایط مجوز بگیرند اما به دلیل بسته شدن راه سوء‌استفاده تمایلی به گرفتن مجوز ندارند؛ اما نکته اینجاست که هیچ یک از دستگاه‌ها لیزینگ‌ها را برای کسب مجوز تحت فشار قرار نمی‌دهند و آنها بدون دغدغه به کارشان ادامه می‌دهند.

وی افزود: منطقی هم نیست که وقتی یک شرکت لیزینگ می‌تواند بدون حساب و کتاب پس دادن به مراجع مختلف به کار خود ادامه دهد خود را به دردسر نظارت بیندازد. این دستگاه‌های مرتبط از جمله بانک مرکزی هستند که باید لیزینگ‌ها را برای کسب مجوز تحت فشار بگذارند. این کارشناس تاکید کرد: در صورتی که لیزینگ‌های غیر‌مجاز به سادگی به کار خود ادامه می‌دهند می‌بینیم که دولت با انگشت گذاشتن روی بنگاه‌داری بانک‌ها به فعالیت برخی بانک‌ها در بازار لیزینگ که دارای مجوز هم هستند انتقاد می‌کند. این فشارهای نامتعارف اگر تاکنون به لیزینگ‌های غیر‌مجاز وارد می‌شد شاید تاکنون بازار لیزینگ به طور کامل ساماندهی می‌شد.