جای خالی بخش خصوصی در تامین پهنای باند

کمتر از دو سال از پایان انحصار خدمات 3G در کشور می‌گذرد و آمارها نشان می‌دهد در این مدت مشترکان تلفن‌همراه استقبال خوبی از اینترنت پرسرعت همراه کرده‌اند. براساس گفته‌های معاون وزیر ارتباطات میزان مصرف کاربران ایرانی از اینترنت موبایل در سال ۹۴ به ۳۸۷ ترابایت و اینترنت ثابت یک هزار و ۹۴۲ ترابایت رسیده‌است. علی اصغر عمیدیان درباره میانگین مصرف روزانه دیتا در کشور گفت: بیشترین رشد مصرف روزانه دیتا از سال ۹۳ تا ۹۴ بود که تا پایان سال گذشته میزان مصرف دیتا در تلفن سیار ۳۸۷ ترابایت و در اینترنت ثابت ۱ هزار و ۹۴۲ ترابایت رسید که تا پایان سال ۹۳ نیز میزان درآمد اپراتورها ۱۹۳ هزار میلیارد ریال بود و در کنار آن نیز سهم دولت از خدمات ارتباطی ۳۶۰۱ هزار میلیارد ریال برآورد شد.

درحالی افزایش مصرف اینترنت‌همراه در کشور روبه فزونی گذاشته که بسیاری از کارشناسان معتقدند قیمت پهنای باند برای مصرف‌کنندگان ایرانی بسیار بالاتر از میانگین جهانی است. موسسه نت ایندکس، در تحقیقاتی که از بین 62 کشور جهان انجام داده، رتبه 47 را از نظر قیمت پهنای باند به ایران اختصاص داده است. از سوی دیگر آمار‌های این موسسه تحقیقاتی نشان می‌دهد مشترکان ایرانی به اینترنت چندان با کیفیتی دسترسی ندارند و ایران با میانگین سرعت 5/61 مگابیت برثانیه، رتبه 147 را در سرعت ارائه اینترنت به کاربران خود دارد.

حسن شباهنگ، کارشناس فناوری اطلاعات درباره قیمت پهنای باند برای کاربران ایرانی به «فرصت امروز» گفت: قیمت اینترنت در کشور ما نسبت به میزان درآمد سرانه افراد، بالا است و همین امر موجب جلوگیری از گسترش این سرویس در ایران شده که بالطبع باعث شده در رابطه با میزان دسترسی به اینترنت، رتبه مناسبی در جهان نداشته باشیم.

وی افزود: مهم‌ترین دلیل قیمت بالای این سرویس در ایران را می‌توان گران‌بودن پهنای باند مورد نیاز شرکت‌های ارائه‌دهنده اینترنت دانست که از طریق شرکت‌های دولتی تامین می‌شود. در قیمت‌های خرده‌فروشی، هزینه پهنای باند تا بیش از 50 برابر قیمت جهانی است. البته نباید منکر هزینه‌های انتقال پهنای باند به داخل کشور و تقسیم آن در کل کشور شد، اما با توجه به قیمت‌های کشورهای دیگر، به نظر نمی‌رسد سطح هزینه‌ها در این حد بالا باشد.

این‌ کارشناس ادامه داد: مسئله مهم دیگری که در هزینه نهایی اینترنت برای کاربر نهایی تاثیرگذار است هزینه بالای پخش پهنای‌باند است. در حال حاضر، بیشتر از 40 درصد ‌هزینه اینترنت به جیب عاملان پخش می‌رود که رقم بسیار بالایی است. شباهنگ افزود: درحال حاضر یک خط اینترنت ۱۵۵ مگابیتی در مرز ایران قیمتی حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ دلار دارد، اما همین خط در تهران به شرکت‌های اینترنتی حدود 24 میلیون تومان به فروش می‏رسد.

خصوصی‌سازی؛ تنها راه ارزان شدن پهنای‌باند

فرهاد طبسی، مدیر یکی از شرکت‌ها ارائه‌دهنده اینترنت درباره راه‌های ارزان شدن پهنای باند در ایران به «فرصت امروز» گفت: متاسفانه انحصارگری در حوزه پهنای باند بزرگ‌ترین علت گران بودن اینترنت در ایران است و اگر این انحصار شکسته شود مطمئنا شاهد اینترنتی ارزان و باکیفیت خواهیم بود. وی افزود: متاسفانه از ابتدای ورود اینترنت به ایران، پهنای باند به‌طور ‌دولتی در اختیار شرکت‌ها قرار داده می‌شد که هم باعث دردسر‌هایی برای دولت شده و هم قیمت پهنای باند را بالا نگه داشته است.

طبسی درپاسخ به این سوال که چرا دولت حاضر نیست از تامین پهنای باند کل کشور منصرف شود و آن را به بخش خصوصی واگذار کند؟ گفت: به نظر می‌رسد دولت یازدهم در تلاش است تا انحصارطلبی در کشور را به حداقل برساند و بخش خصوصی را وارد میدان کند، اما این کار مشکلاتی را در پیش دارد که شاید اجرای پروژه را زمان‌بر کند. وی ادامه داد: علاوه بر این وارد کردن بخش خصوصی به بحث تامین پهنای‌باند کشور مشکلاتی مثل نظارت و امنیت را در بر دارد که باید با احتیاط زیادی انجام شود.

طبسی با اشاره به راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات گفت: این پروژه می‌تواند تاثیر زیادی بر سرعت داخلی شبکه کشور داشته باشد و از سوی دیگر قیمت پهنای‌باند داخلی را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. به گفته این مدیر شرکت اینترنتی شبکه ملی تاثیر زیادی بر امنیت انتقال اطلاعات در کل کشور به‌ویژه نهاد‌ها و سازمان‌ها خواهد داشت و کاربران می‌توانند برای دسترسی به اطلاعات داخلی با هزینه کمتر، شاهد پهنای‌باند پرسرعت‌تر و امن‌تری باشند.

وی در پاسخ به این سوال که آیا با راه‌اندازی شبکه ملی قیمت اینترنت افزایش خواهد داشت؟ گفت: به نظر می‌رسد هنوز تصمیمی برای این‌کار گرفته نشده اما فکر نمی‌کنم این اتفاق بیفتد و به نظر من بهتر است به جای افزایش قیمت اینترنت، هزینه استفاده از شبکه ملی را تاجایی که می‌توان برای کاربران پایین آورد تا مردم به استفاده از اطلاعات داخلی تشویق شوند.

ارتباط با نویسنده: anoosh.m1986@gmail.com