lancer به معنی نیزهانداز است.Freelancer به معنی کسی است که نیزهاش را آزادانه به کار میبرد. ریشه این کلمه را که امروز در دنیای کسبوکار به اندازه کافی جا افتاده است، میتوان در صدها سال گذشته جستوجو کرد؛ زمانی که در بریتانیا، برخی سربازان و جنگجویان، وابسته به سپاهی خاص نبودند و آمادگی داشتند تا در صورت درخواست، به خدمت سپاهی درآیند. امروز و به تبعیت از آن دوران، به متخصصانی که درحوزه تخصصی خود وابستگی کاری به مجموعهای خاص ندارند و آماده هستند توان و تخصص خود را در قالب تفاهمهای کوتاه یا بلندمدت در اختیار شخص یا مجموعهای قرار دهند، فریلنسر(freelancer) یا متخصص آزاد میگویند. آنچه مسلم است، در این مقاله قصدمان بررسی معنی لغوی کلمه فریلنسر نیست، بلکه آنچه خواندید فقط مقدمهای بود برای بررسی وضعیت کار بهعنوان متخصص آزاد در بازار ایران و نکات مثبت و منفی آن.
در اینکه وضعیت متخصصان آزاد در بازار کار ایران با آنچه همتایانشان در کشورهای توسعهیافته یا در حال توسعه تجربه میکنند زمین تا آسمان فرق دارد، نباید کوچکترین شکی کرد، اما باید پذیرفت که در بازار کار ایران نیز کمکم فضا برای فعالیت گسترده متخصصان آزاد بازتر میشود و چنین به نظر میآید که در برخی موارد مشخص، کارفرمایان رغبت بیشتری برای کار با فریلنسرها دارند. که دلایل آن را میتوان چنین بررسی کرد:
1- هزینه به خدمت گرفتن فریلنسرها در اغلب اوقات کمتر است. 2- به دلیل تعامل مستقیم کارفرما و مجری، نظارت بر کار فریلنسرها بیشتر و راحتتر است. 3- دسترسی کارفرما به فریلنسرها آسانتر و سریعتر است. 4- بروکراسی معمول که هر سازمانی به نوعی آن را تجربه میکند، درخصوص متخصصان آزاد وجود ندارد. 5- به دلیل تعامل نفر به نفر بین کارفرما و مجری، اعمالنظر و سلیقه کارفرما در اغلب موارد راحتتر است و همین موضوع مطلوب اغلب کارفرمایان است. 6- همواره نظارت یک سازمان به عملکرد یک فرد، از نظارت آن بر عملکرد یک سازمان آسانتر است. 7- سرعت حصول نتیجه در کار با فریلنسرها، در مقایسه با سازمانهای و شرکتهای مجری بیشتر است.
جامعه متخصصان آزاد، چالشی بزرگ تا گرمتر شدن بازار پیشروی خود دارد و آن اعتمادسازی عمومی میان کارفرمایان است. طبق آنچه پیشتر عنوان شد، کارفرمایان ایرانی اعتماد چندانی به فریلنسرها ندارد و این مسئولیت سنگین به دوش متخصصان آزادی است که امروزه در حال کار کردن با کارفرمایان مختلف هستند، زیرا اگر این گروه پیشرو، امروز در عمل به تعهدات خود تلاشی مضاعف نشان دهد، هم دیدگاه کارفرمایان به فریلنسرها بهبود خواهد یافت و هم در آینده افراد جدیدی که قصد ورود به دنیای فریلنسینگ را دارند، خود را در یک گروه متعالی از انسانهای حرفهای خواهند یافت. از اینرو ضروری است پایبندی به تعهدات در اولویت فریلنسرها قرار گیرد. از آنجایی که شیوههای مارکتینگ، مدیریت ارتباط با مشتریان، مدیریت پروژه و مدیریت امور مالی و قراردادها مقولههایی بسیار حساس و پر اهمیت در دنیای فریلنسینگ هستند، در آینده به تفصیل به آنها خواهم پرداخت.