ثبات کیفیت مواد اولیه مهم‌ترین نیاز تولیدکنندگان

شاید در نگاه اول سرمایه‌گذاری در صنعت تولید پلاستیک یکی از ساده‌ترین روش‌های سرمایه‌گذاری به نظر‌ آید اما نباید فراموش کرد هر صنعتی ریزه‌کاری‌های مخصوص به خود را داشته و برای موفقیت باید تمام زوایای تولید را در نظر داشته باشیم، چون همه می‌دانیم افزایش بهره‌وری در تولید می‌تواند عاملی در موفقیت سرمایه‌گذاران باشد به‌خصوص اگر زمینه سرمایه‌گذاری ارتباط مستقیمی با مصرف انرژی داشته باشد.

چم‌وخم سرمایه‌گذاری در این حوزه را در گفت‌وگو با حسین صلواتی، مدیرعامل شرکت نوین پک پلاستیک آریا بررسی کرده‌ایم که در زمینه نصب ماشین‌آلات و تجهیز کارخانجات تولیدکننده انواع مصنوعات پلاستیکی تخصص دارد وی حرف‌هایش را این‌گونه آغاز می‌کند: به‌طور کلی در صنعت تولید پلاستیک، نیازمندی تولیدکنندگان به خارج از مرزهای ایران تقریباً نزدیک به 30درصد است، چون هنوز در بخشی از مواد اولیه و تجهیزات به خارج از کشور مثل کشورهای ایتالیا، کره‌جنوبی، ژاپن و چین وابسته هستیم.

وی درباره شرایط فعلی صنعت یاد شده در کشورمان معتقد است با توجه به اینکه تاکنون سیاست دولت به نوعی حمایت از تولید نبوده، بسیاری از خطوط تولید نصب‌شده در این صنعت، از حرکت ایستاده و به قول معروف خاک می‌خورند، درحالی که همسایه شمال غربی ایران یعنی ترکیه با سرمایه‌گذاری بسیار مناسب و حمایت قابل توجه بانک‌های این کشور از صنعت تولید پلاستیک، به سرعت درحال رشد و توسعه بازارهای هدفش است و این نگرانی در میان تولیدکنندگان ایرانی وجود دارد که مبادا تولیدکنندگان ترکیه با استفاده از حمایت‌های قابل توجه دولت‌شان جایگاه اقتصادی تولیدکنندگان ایرانی را در بازارهای هدف‌شان بگیرند.
پتروشیمی‌ها به نفع رقبا کار می‌کنند

این فعال صنفی که در بخش مواد اولیه فعالیت می‌کند، معتقد است: برخی از مواد تشکیل‌دهنده پلاستیک به ناچار باید از خارج کشورمان وارد شود اما جالب اینجاست که بخش عمده‌ای هم که داخل کشورمان تولید می‌شود برای تولیدکنندگان ایرانی سودآور نیست، چون پتروشیمی‌ها و واسطه‌های ارز، مواد اولیه ارزان‌قیمت را در ایران به نفع خود مصادره کرده‌اند. به‌عنوان مثال مدتی پیش برای یک سفر تجاری به ترکیه سفر کرده بودم که در محوطه یک کارخانه محصولات پتروشیمی و مواد اولیه ایرانی را دیدم.

خوشحال از اینکه تولید ایران در این کشور پایه تولید شده، از مالک کارخانه درباره قیمت خرید مواد جویا شدم که دریافتم قیمت مواد اولیه حمل شده تا ترکیه و فروخته شده به تولیدکنندگان این کشور تقریباً کیلویی 500تومان ارزان‌تر از بازار کشورمان است. حال سوال این است چرا این حمایت از تولیدکنندگان خارجی صورت می‌گیرد و پتروشیمی‌ها به فکر ایجاد رقابت برای محصولات ایرانی در بازارهای بین‌المللی نیستند؟

به اعتقاد صلواتی، قیمت ثابت مواد اولیه و همچنین دسترسی همیشگی به مواد اولیه دارای کیفیت متعادل و یکنواخت یکی از رموز موفقیت تولیدکنندگان است که درحال حاضر این روند در ایران به‌رغم وجود پتروشیمی‌های فعال تقریباً غیرممکن شده و بسیاری از تولیدکنندگان برای اینکه بتوانند به مواد اولیه یکنواخت از نظر آنالیز کیفی دسترسی داشته باشند، به استفاده از مواد خارجی عمدتا کره‌ای رو آورده‌اند.

با یک گل بهار نمی‌شود

این فعال صنفی درباره قیمت خرید خطوط تولید محصولات پلاستیکی معتقد است: همانطور که انواع و اقسام محصولات پلاستیکی در بازار وجود دارد باید آماده دیدن دستگاه‌های متفاوت با ظرفیت‌های مختلفی باشیم اما اگر کسی به دنبال سرمایه‌گذاری اقتصادی با بازدهی مناسب است نباید فقط برای یک خط تولید برنامه‌‌ریزی داشته باشد، چون به قول معروف با یک گل بهار نمی‌شود، به این دلیل که امروز رقابت آنچنان بالاست که اگر کسی قصد ایستادگی در بازار فعلی را دارد باید سبد محصولاتش کامل‌تر باشد.

وی که تولید نایلکس و نایلون را جزو یکی از ساده‌ترین تولیدات صنعت پلاستیک می‌داند و می‌افزاید: برای خرید یک خط تولید ایرانی با ظرفیت تولید نزدیک 400 کیلو، حدود 40میلیون تومان سرمایه لازم است اما از آنجا که برخی ماشین‌آلات تولیدی با راندمان بسیار بالاتری را می‌توان از ایتالیا و چین در بازار یافت با هزینه کردن بیشتر برای راه‌اندازی خط تولید، می‌توان بهره‌وری بالاتری داشت. به‌عنوان مثال یک خط تولید ایتالیایی با راندمان دوبرابر تولید یک خط تولید ایرانی، نزدیک به 100میلیون تومان سرمایه اولیه ‌لازم دارد.

مدیر شرکت نوین پک پلاستیک آریا فضای مورد نیاز تولید را متناسب با ظرفیت تولید می‌داند و می‌گوید: به‌طور کلی در این نوع تولید فضای مورد نیاز برای محصولات، مواد اولیه و خط تولیدی بدون خطوط چاپ یا سایر خطوط تولید جانبی، حدود 500مترمربع است اما همین امروز برخی کارخانجات تولیدی داخل کشورمان که دارای خطوط تولید مختلف و همچنین بخش‌های تکمیلی مثل چاپ و بسته‌بندی هستند نزدیک به 2هکتار فضای کارخانه باز و سرپوشیده در اختیار دارند.

نوآوری شرط موفقیت است

صلواتی در ادامه با تأکید بر اهمیت نوآوری در صنعت تولید پلاستیک می‌افزاید: تولید پلاستیک و نایلکس از بخش‌های ساده صنعت پلاستیک است و اگر واقعاً کسی تصمیم به سرمایه‌گذاری در این حوزه دارد باید به دنبال نوآوری در این صنعت باشد. به‌عنوان مثال تولید پلاستیک‌های حباب‌دار، پلاستیک‌هایی با کیفیت‌های مناسب برای کشاورزی و... می‌تواند تضمینی برای آینده اقتصادی این سرمایه‌گذاری باشد، چون اکنون اگر به دنبال تولید متعارف باشیم آنقدر تولیدکننده در بازار وجود دارد که تازه‌واردان به ناچار باید بازار را ترک ‌کنند.

این فعال صنفی درباره اشتغا‌ل‌زایی این صنعت می‌گوید: شاید به دلیل مکانیزه بودن، صنعت تولید پلاستیک خیلی اشتغا‌ل‌زا به‌نظر نرسد اما اگر به روند تولید و توزیع توجه دقیق داشته باشیم می‌بینیم چرخه‌ای از نیروی انسانی در حال فعالیت هستند تا یک کیسه پلاستیکی در دست مشتری قرار بگیرد. پس نمی‌توان تولید پلاستیک را دارای اشتغا‌ل‌زایی پایین دانست درحالی که نباید فراموش کنیم امروزه یکی از مشکلات تولیدکنندگان کمبود کارگر ماهر است، چون با توجه به شرایط بازار کار کشورمان بسیاری از کارگران در نیمه‌راه، کارگاه‌های تولیدی را به امید درآمدهای بیشتر ترک می‌کنند که این روند برای صنعت پلاستیک خطرناک است و کارفرمایان علاقه‌مند هستند با کارگرانی کار کنند که از نظر فنی مهارت‌های لازم را داشته باشند.

وی در ادامه می‌افزاید: تغییر شغل کارگران ایرانی یا به اصطلاح خودمانی این شاخه و آن شاخه پریدن‌های کارگران ایرانی باعث شده تا برخی تولیدکنندگان به استفاده از کارگران مهاجر ترغیب شوند و در واقع آموزشگاهی رایگان برای‌شان ایجاد کنند و کارگران ایرانی این فرصت را از دست بدهند.