همزمان با صحبتهای حاتمیکیا در جشنواره مقاومت در ارتباط با صحبتهای شش ماه پیش کیارستمی و صحبتهای حاتمیکیا در برنامه هفت و کنایه به سینماگرانی که از جشنوارههای بینالمللی جوایز سینمایی دریافت میکنند و همزمان با صحبتهای وزیر ارشاد و رییس سازمان سینمایی در این باره، پایگاه اطلاعرسانی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام گزیدهای از صحبتهای آیتالله هاشمی رفسنجانی را در مورد سینما و هنرمندان ایران منتشر کرده است. این سخنان در سال 1382 بیان شده و به مسائل روز سینما و هنرمندان میپردازد. در این سخنرانی ایشان به مسئله هنرمندانی که از جشنوارههای جهانی جایزه میگیرند و در داخل کشور عدهای از این جوایز بهعنوان وسیلهای برای تخریب آنان استفاده میکنند نیز اشاره میکند. گوشههایی از این گفتهها در پی میآید:
برخیها علاقهمندند از تعابیر رهبری نتایج مطلوب مورد نظر خود را بگیرند و نظر خودشان را با نظر ایشان یکی بدانند. معلوم است که اینگونه نیست. با شناختی که من در این سالهای دیرین همراهی از رهبری دارم خوب میدانم که اگر ایشان موضوعی را میگویند یا هشداری میدهند صفر و صدی نمیگویند. اگر ایشان درباره جایزه گرفتن فیلمهای ایرانی از جشنوارههای خارجی تذکری میدهند قطعا آن را به تمام سینماگران و فیلمها تسری نمیدهند، چون اصولا مشی ایشان جذب حداکثری است، ولی متاسفانه برخی افراطیها و تندروها از کلام ایشان چماقی میسازند برای طرد تمام هنرمندانی که نظری غیر از اینها دارند.
من از سالهای دور با رهبری جلساتی داشتیم و برخی فیلمها را نقد میکردیم. خیلیها بر نگاه هنری رهبری وقوف کامل ندارند و متاسفانه افراطیها با استفاده ابزاری از سخنان ایشان همیشه سعی میکنند تصویری بسته از آن را ارائه کنند. هرگز اینطور نیست. شاید بزرگترین جفا به ایشان در همین مسائل هنری و سینمایی صورت گرفته باشد که تندروها همواره سعی میکنند از آن چماقی برای طرد بسازند. نگاه هنری رهبری بسیار معتدل و فراگیر است.
باید هوشیارانه عمل کنیم. نباید با سختگیریهای خود سینماگران موفق را به سوی آن سوی آبها سوق بدهیم. اگر در سینما یا هر هنر دیگری به برخوردهای حذفی و افراطی دلخوش کنیم آنگاه باید منتظر حضور گسترده ابتذال باشیم؛ چرا که در هر عرصهای از جمله سینما اگر از اعتدال دور شویم به ورطه ابتذال کشیده میشویم.
شاید فیلمی از ایران در خارج جایزه گرفته بود و من هم با افتخار از آن یاد کردم و شاید رهبری به خاطر یک فیلم دیگر چنین حرفی زده باشند. معلوم است وقتی من و آیتالله خامنهای حرفی میزنیم، هیچوقت نمیخواهیم ضد هم حرف بزنیم. برای من روشن است که ایشان هیچوقت برداشت نمیکنند که من میخواهم ضد حرفهای ایشان حرف بزنم. در فضایی که فیلم خوبی بوده و من هم داشتم از فیلم و فیلمساز تعریف میکردم و فیلمش هم موفق بود و به خارج هم رفت، گفتم این افتخار است. قاعدتا باید این باشد. این مسئله برای من روشن است. من معتقدم که نگاهم در اصل سیاست تشویق هنرمندان و دلگرم کردن آنها برای استفاده از هنرشان در رشد جامعه با نگاه رهبری به این حوزه تفاوتی ندارد.
هیچوقت نباید در همه مسائل بالاخص مسائل را صفر و صدی کرد یعنی بگوییم در تمام موارد اگر جشنوارههای خارجی به هنرمندان ما جایزهای میدهند حتما قصد سویی در کار است! اگر اینطور نگاه کنیم خیلی محدود و بسته میشویم. ما باید افتخار کنیم که در هر بخشی در دنیا ایرانیان جایزه میگیرند. اگر چنین تفکری داشته باشید که نباید از خارجیها جایزه بگیریم یعنی ما باید راه پیشرفت را ببندیم. برای اینکه آنها میخواهند این کار را انجام دهند! من قبول دارم به بعضی از فیلمها به خاطر انحراف جایزه میدهند یا وقتی میخواهند یک فیلمساز را بزرگ کنند، جایزه میدهند. ولی فیلمهایی هم هستند که ارزش هنری دارد و آنها بر این پایه قبول میکنند جایزه بدهند.
درست است که خارجیها، فیلمهای هنری اسلامی را به معنایی که ما میخواهیم یا در سر داریم نمیپذیرند، ولی ارزش هنریاش را میپذیرند و به آن نمره میدهند. ما هم که نباید اینها را در کشور خودمان سرکوب کنیم. باید اینها رشد کنند. اگر تکنیک نباشد، فیلمهای ما هیچوقت پیشرفت نمیکنند. من طرفدار این هستم که از تکنیکها و امتیازات غربیها استفاده کنیم، ولی اصولمان را فدا نکنیم.
ما نباید هنرمندان بزرگ کشورمان را طرد، لعن و نفرین کنیم و به آنها ناسزا بگوییم. اگر چنین شود رابطه ما با آنها قطع میشود و آنها را به دشمن تبدیل میکنیم. میتوانیم بهگونهای رفتار کنیم که دل آنها را به وطنشان مربوط کنیم. در یکی از جشنوارهها 20 ثانیه از فیلم آقای بیضایی سانسور شد. این باعث ناراحتی ایشان هم شد، ولی کارمان به طرد و لعن و ناسزا نکشید. بالاخره وزارت ارشاد چاقوی سانسور را بر زمین نگذاشت، ولی تمام سعی خود را کردیم تا قاطبه هنرمندان سینما را هم با خود داشته باشیم و به کمک آنها نیروهای موفقتری در همه بخشهای مهم تربیت کنیم.