سال 94 از جمله سالهای سرنوشت ساز در اقتصاد ایران بود. زیرا اقتصاد کشور بخشی از سال را در تحریمها و اما و اگرهای آن به سر میبرد و بخشی دیگر را در فضای لغو تحریمها و اجرای برجام بود. به اعتقاد برخی از کارشناسان، با توجه به موارد مذکور در سال 94 شرایط اقتصادی کشور به وضعیت رکود فرو رفت و بنگاههای تولیدی قادر به هیچ نوع برنامهریزی برای مدیریت تولید و عرضه نبودند. در واقع میتوان سال 94 را سال «برزخ واحدهای تولیدی کشور» نامید. برهمین اساس «فرصت امروز» به دنبال بررسی این موضوع از نگاه تولیدکنندگان است تا به تشریح وضعیت تولید بپردازد.
مهرداد شکوهی رازی، مدیرعامل شرکت استخراج و فرآوری مواد اولیه شیشه در گفتوگو با «فرصت امروز» درباره وضعیت تولید کشور در سال گذشته اظهار کرد: متاسفانه در سال 94 شرایط بهگونهای بود که قدرت خرید و تقاضا تحریک نشد و به دلیل نبود نقدینگی و رکود، تولید به درستی صورت نمیگرفت و به تبع پول هزینه شده هم بازگشت درستی نداشت. از سوی دیگر اقتصاد ما در سالهای اخیر دچار رکود تورمی بود که بدترین شرایط برای اقتصاد یک کشور است. زیرا نمیتوان به درستی هردوی این شرایط را هماهنگ و نسبت به کاهش آنها اقدام کرد.
او درباره پیشبینی خود از سال 95 گفت: ما سال 95 را به فال نیک میگیریم تا بتوانیم توسط دولت تولید را توسعه دهیم. از نظر من در سال 95 تغییر و جهش جدی نخواهیم داشت. اما اگر به دنبال تغییری در نیمه دوم سال هستیم باید زمینه آن را در 5، 6 ماه اول سال ایجاد کنیم. اما به دلیل اینکه امکان پر کردن ظرفیتهای خالی را به سرعت نداریم، تغییری واقعی و اساسی بسیار دور از ذهن است.
شکوهی ادامه داد: دولت باید با همراهی تولیدکنندگان کمبود منابع را از طریق کاهش فشار بر تولید جبران کند زیرا با دریافت مالیات از تولید و وضع عوارض بیش از حد باعث ضربه به تولید خواهد شد و اگر واحد تولیدی بخواهد در کنار پرداخت مالیاتهای سنگین، بیمه و. . . سودی کسب کند، بسیار سخت شده است.
تولید در سال 94 حال خوبی نداشت
افشین سلیمانی سالار، مدیر بازرگانی شرکت توسعه ساخت طباطبایی، فعال در زمینه تولید قطعات استراتژیک معدنی در گفتوگو با «فرصت امروز» درباره بررسی وضعیت تولید در سال 94 اظهار کرد: تولید در بخش صنعت از دو بخش کالاهای استراتژیک و خاص که از پایه و ساخت توسط کارگران و تولیدکنندگان داخلی صورت میگیرد، تشکیل میشود که با توجه به شرایط تحریمی در کشور، مهندسی معکوس در این زمینه صورت گرفت که با این اقدام در سال 93و 94 توانستیم به موفقیتهای قابل توجهی دست یابیم. بخش دیگر کالاهای مصرفی است که در سال گذشته تیراژ بالایی داشتند اما با توجه به اینکه مصرفکننده نهایی کارخانجات تولیدی بودند، میزان سفارش کمتر بود و از شرایط مناسبی برخوردار نبود.
او ادامه داد: بررسی خوب و بدی یک سال، باید براساس پیشنیاز و بازتاب تولید صورت گیرد. اگر صنعت و تولید کشور در سال 94 از این جهت مورد بررسی قرار گیرد، سال خوبی برای تولید و اقتصاد کشور نیست.
سلیمانی سالار درباره پیشبینی خود از سال 95 اظهار کرد: سال 95 در بخش صنایع مواد معدنی به دو صورت قابل پیشبینی است؛ در درجه اول باید تصمیم قاطع و شجاعانهای از طرف مدیران صنایع صورت گیرد و به تولیدکنندگان داخلی اعتماد بیشتری صورت گیرد. ما این امتحان را در دوران تحریم پس دادهایم، پس امکان استفاده از تکنولوژی سایر کشورها، بدون بازکردن ورودیهای کشور به روی محصولات آماده آنها را داریم تا از این طریق تولیدکنندگان داخلی را به استانداردهای جهانی برسانیم.
این تولیدکننده در ادامه افزود: نگاه دیگر سطحینگری برای جبران سالهای گذشته است که از نظر من نباید اینگونه باشد و باید براساس الگوی اقتصاد مقاومتی به صورت جایگزینی نیازمندیها نباشد که بخواهیم با فعالیت بیشتر گذشته را جایگزین کنیم زیرا باید با توجه به اقتصاد مقاومتی با جایگزینی سایر صنایع به جای نفت بتوانیم کاستیهای گذشته را جبران کنیم.
تولید یک سال 20 کارخانه روی زمین مانده
ابراهیم طاهرخانی کدخدایی، معاون شرکت صنایع سیمان زابل نیز در گفتوگو با «فرصتامروز» درباره بررسی خود از تولید در سال 94 اظهار کرد: در سال 94 حال عمومی تولید بهدلیل مواجه شدن با مشکل جدی رکود کم سابقه در کشور، خوب نبود و باید بگویم که تمام تولیدکنندگان ملی که در این شرایط موفق شدند گردش چرخهای تولید بنگاه خود را حفظ کنند در خور تقدیر و حمایت ویژه هستند.
او ادامه داد: صنعت سیمان هم مستثنا از این رکود نبود و به دلایلی چون رکود جدی مسکن، بدهی قابل توجه دولت به پیمانکاران و تضعیف ناگزیر پروژههای عمرانی، کاهش شدید تقاضا گریبان صنعت سیمان را گرفت و موجب رقابت منفی برخی شرکتهای سیمانی برای بقا شد. لذا در سال 94، صنعتی که چشمانداز توسعهای در سالهای گذشته را تجربه کرده بود به واسطه رکود جدی مصرف حتی با تعطیلی ناگزیر برخی کارخانجات، بهویژه در قسمتهایی از کشور که دسترسی سختتری به مرزهای صادراتی داشتند، شد و آنچه باید به جبران این رکود یاریگر حیات این صنعت میشد حمایتهای تسهیلکننده دولتی و اجتناب از نگاههای بخشی بود که در برخی حوزهها از جمله فضای حملونقل و پایانهها این انتظار برآورده نشد.
طاهرخانی افزود: امروز صنعت سیمان با رقمی بالغ بر 17 میلیون تن انباشت کلینکر مواجه شده است؛ یعنی تقریبا معادل تولید یک سال 20 کارخانه سیمان روی زمین مانده و امیدواریم با تمهید راهکارهای درست و منطقی حمایتی و با خروج هرچه سریعتر کشور از شرایط رکودی موجود، در سال 95، این مقدار کاهش محسوسی را داشته باشد و وضعیت صنعت سیمان بهعنوان ملات توسعه کشور بهبودی و بازگشت بر شرایط بهرهور و بهینه را تجربه کند.
* ارتباط با کارشناس: sanazkolahdooz@yahoo.com