کاهش قیمت نفتخام اوپک که از چند ماه گذشته آغاز شده، همچنان سیر نزولی خود را دارد، به زعم بسیاری از کارشناسان این کاهش در نهایت در عدد 90 دلار باید میایستاد، اما هفته گذشته کاهش قیمت نفت به زیر 85 دلار زنگ خطر بودجهای کشور را به صدا درآورده است؛ به طوری که به گفته کارشناسان در آینده نه چندان دور، این روند بار دیگر تورم جدیدی را برای اقتصاد کشور رقم خواهد زد.
سقوط آزاد قیمت جهانی نفت زنگ خطر كسری بودجه برای دولت است. با وجود اینکه مسئولان وزارت نفت خوشبینانه به توقف کاهش نفت توجه میکردند، اما روند کاهش قیمت نفت ادامه یافت، به طوری که در نهایت رییسجمهور طی دستوراتی به وزیر نفت خواستار اتخاذ مواضع فعالانه در قبال قیمتشكنیهای برخی كشورهای عضو اوپك شد.
هماکنون قیمت نفت خام اوپک به 86 دلار رسیده، در چهار ماه گذشته این روند نزولی ذره ذره به اقتصاد نفتی کشور آسیب رسانده، اما امیدها برای توقف بود، اما از آنجا که توقفی احساس نشده است، کارشناسان اقتصاد نگرانیهای خود را از این محل رسما اعلام میکنند.
محمد سعید انصاری، نایب رییس کمیسیون انرژی مجلس کاهش قیمت نفت خام در بازارهای جهانی را تلنگری برای مسئولان میداند و اعلام میکند: کاهش قیمت نفتخام بیش از آنکه ریشه در مسائل اقتصادی داشته باشد، سیاسی است. این حربه و دسیسه کشورهای امریکا و عربستان سعودی است که قیمت نفت را پایین آوردند و باید مسئولان آگاهانه وارد بازار شوند. مسئولان کشور به جای خام فروشی باید به سمت تولید فرآوردههای نفتی باکیفیت حرکت کنند.
قیمت پایه نفت در قانون بودجه سال 93 كل كشور 100 دلار برای هر بشكه در نظر گرفته شده است، با این وجود، در طول گذشته بهای جهانی نفت خام تا سطح بشكهای 85 دلار هم سقوط کرد و دور از انتظار نیست که به دلیل عرضه مازاد نفتخام این روند همچنان در چند ماه آینده نیز ادامه داشته باشد.
سکوت اوپک
پیش از این هر بار کشوری به هر دلیلی با ارائه مازاد نفت موجب کاهش قیمت نفت خام میشد، جلسه اضطراری برای حل بحران تشکیل میشد، اما تاکنون اقدامی برای بررسی این معضل در اوپک صورت نگرفته است.
نگرانیها از کاهش قیمت نفت و تاثیر بر بودجه کشور موجب شده تا نگرانیها برای افزایش تورم در کشور مطرح شود.
جمشید پژویان اقتصاددان در این زمینه به «فرصتامروز» میگوید: «به هر حال کاهش قیمت نفت بر اقتصاد کلان کشور تاثیرگذار است و موجب میشود تا فشارهای بیشتری به اقتصاد وارد شود. البته با توجه به اینکه بیشتر کشورهایی که فاقد سوخت نفتخام هستند، به دنبال بهرهمندی بیشتر از سوختهای نو هستند، در آینده نه چندان دور تقاضا برای خرید نفت خام کمترخواهد شد. این مسئله امروز با مازاد نفت خام و کاهش قیمت نفت خام خود را نشان داده است.»
ویمیافزاید: «دولت در کاهش نرخ تورم برنامه و سیاست خاصی را اجرایی نکرده و این کاهش نقطهای تورم براساس برخی شرایط ایجاد شده است، بدون شک با این فضا و تداوم فروش نفتخام با قیمت پایینتر دوباره کشور را با نرخ تورم مواجه میسازد. چرا که مشکل تورم، اقتصاد ساختاری است.»
امید به افزایش قیمت نفت
مهدی تقوی اقتصاددان نیز با تاکید بر اینکه کاهش تورم در کشور، به دلیل رکود است نه رونق اقتصادی به «فرصت امروز» میگوید: «نکته مهم اینجاست که کاهش قیمت نفت بر افزایش رکود تاثیر مستقیم خواهد داشت و بدون شک این مسئله موجب تورم خواهد شد. اما امیدوارم به دلیل آغاز فصل سرما دوباره قیمت نفتخام افزایش یابد و حداقل به قیمت مناسب ارتقا یابد.»
وی معتقد است که «این وضعیت به ضرر اقتصاد و مردم است و باید مسئولان برای این کاهش قیمت تدبیری بیندیشند تا بیش از این اقتصاد بیمار کشور بیمارتر نشود.» اما در همین ارتباط غـلامـحسین حسنتاش، رییس سابق موسسه مطالعات بینالمللی انرژی ایران بر این باور است که باید دولت در قانون بودجه سال جاری قیمت هر بشكه نفت را به جای 100 دلار، 85 دلار تعیین میکرد تا با ایجاد نوسانهای قیمتی، بودجه شكننده و متزلزل نمیشد. با این وجود، در شرایط موجود کاهش قیمت نفت همچنان روند نزولی خود را دارد و نگرانیها از این محل است که به گفته بسیاری از کارشناسان این وضعیت ادامه داشته باشد، در این شرایط قطعا اداره امور برای دولت تدبیر و امید سخت خواهد شد.