آلودگی بصری که ممکن است برخی به غلط آن را مختص کشور ما یا جوامعی مشابه ایران تصور کنند، زاده ذات شهرتطلب انسان است. تلاش برای دیدهشدن به هر نحو و به دور از هرگونه اصول، منجر به این شده که انسانها این اجازه را برای خود محفوظ بدانند که در هرجا و هر فرصتی، میتوانند در معرض دید قرار گیرند. این تلاش ساماننیافته و کنترل نشده، منجر به این شده که گونهای از نابسامانی در چهره محیط زندگی انسان دیده شود. این پدیده که اغلب در کلانشهرها و در محلهای پرتردد بیشتر نمود مییابد، آلودگی بصری نامیده میشود و تقریبا میتوان گفت پدیدهای فراگیر است و در تمامی کشورهای جهان چشمآزاری میکند. همانگونه که اشاره شد، اصلیترین ریشه آلودگیهای بصری را باید در تلاش انسانها برای رساندن پیام خود به گوش دیگران دانست. حال این پیام میتواند از سوی یک کسبوکار با هدف فروش صادر شود یا یک کاندیدا با هدف جهتدهی به افکار عمومی و جمعآوری آرا آن را ایجاد کند. اما در کل میتوان منابع زیر را بهعنوان اصلیترین تولیدکنندگان آلودگی بصری طبقهبندی کرد:
- رسانههای دائمی و موقت سطح شهر اعم از بیلبوردها، لمپستها و بنرهای نصبشده روی سازههای موقت، تلویزیونهای بزرگ شهری، تلاش ارگانهای دولتی برای فرهنگسازی، پیامهای عمومی در مناسبتهای مختلف که توسط ارگانها و نهادهای مختلف صادر و بهصورت بنر در سطح شهر دیده میشود، پیامهای تبریک و تسلیت که در سطح شهر در معرض دید عموم قرار میگیرند، سردر فروشگاهها و اماکن عمومی، اماکن عمومی کوچک پخش شده در سطح شهر مانند ایستگاههای اتوبوس، دکههای روزنامهفروشی و…، دیوارنویسیها و تصاویری که روی دیوارها نقاشی میشود، اقداماتی که در مناسبتها با هدف زیباسازی از سوی شهرداری انجام میگیرد مانند ساخت سفره هفتسین و … در تقاطعها، تابلوهای راهنمای شهری، نمای ساختمانهای شخصی و دولتی، اعلامیههای ترحیم و پوسترهای تبلیغاتی نصبشده روی دیوارهای شهر.
ذات رسانه و آنچه بهعنوان محتوا در آن اکران میشود، به یک اندازه اهمیت دارند و بخش بزرگی از آلودگیهای بصری نیز از محتوای ضعیف ناشی میشود. اغلب مالکان رسانه، واحدهای طراحی دارند که خدمات طراحی و تولید محتوای به مشتریانشان ارائه میکنند. شاید به جرات بتوان گفت فجایعی که اکنون در سطح شهر میبینیم، از همین نقیصه نشأت میگیرد. ضروری است شرکتهای متخصصی که کارشان فقط تولید محتوای برای رسانههای تبلیغات محیطی و خلق کمپینهای تبلیغاتی است، شناسایی شده و احراز صلاحیت شوند و همانند امضای یک مهندس ناظر در پروژههای عمرانی، امضای آنان مورد قبول مراجع صادرکننده مجوز باشد.