توافق لوزان؛ تسهیل‌گر جذب سرمایه‌های خارجی

پس از توافق لوزان، موضوعات متعددی مورد توجه کارشناسان اقتصادی و مفسران سیاسی قرار گرفت. موضوعاتی که به مواضع دیپلماتیک و اقتصادی دولت ایران پس از خروج از تحریم‌های بین‌المللی می‌پرداخت. در این میان یکی از مهم‌ترین پیامدهای توافق لوزان، مسئله باز شدن باب روابط اقتصادی کشورهای مختلف با ایران است. مسئله‌ای که نویدبخش چشم‌انداز امیدوارانه‌ای از سرمایه‌گذاری دولت‌های غربی در ایران است. اما به نظر می‌رسد، سرمایه‌گذاران خارجی به سرمایه‌گذاری در نقاطی خاص از اقتصاد ایران تمایل بیشتری دارند. اگرچه این تمایل هیجان‌انگیز است اما به مدیریت و بهره‌برداری مناسبی نیاز دارد.

شرکت‌های نفتی و مرزهای جدید تجارت

با توجه به اینکه عمده صادرات ایران در بخش نفت و گاز صورت می‌گیرد، نشریه تلگرام به بررسی وضعیت شرکت‌های نفت و پتروشیمی، پس از تحریم پرداخته و همکاری این شرکت‌ها را با شرکت‌های بین‌المللی نفت و صنایع وابسته، سودآور تلقی کرده است. افزایش میدان‌های صادرات ایران و بالا رفتن درآمدهای نفتی ایران، عاملی تشویق‌کننده برای شرکت‌های غربی خواهد بود تا ایران را به‌عنوان یک کشور مناسب برای سرمایه‌گذاری انتخاب کنند. این اتفاقی است که تا پیش از لغو تحریم‌ها تقریباً ناممکن به نظر می‌رسید و ‌جز تعدادی شرکت محدود چینی و هندی، شرکت‌های معتبر دیگری در حوزه نفت با ایران معاملات رسمی نداشتند.

شرکت‌های خودروسازی به سوی تغییر می‌رانند

نشریه رسمی جمهوری آذربایجان «آذرنیوز»، به بخش خودروسازی ایران توجه نشان داده است. در بخشی از مقاله این نشریه با اشاره به احتمال کاهش قیمت قطعات خودروهای وارداتی پس از لغو تحریم‌ها و بکر بودن بازار خودروسازی ایران، به تمایل شرکت‌های خارجی برای همکاری با خودروسازان ایران اشاره شده است. هم‌اکنون صنعت خودروسازی ایران، در منطقه خاورمیانه با رقم 10 درصد از تولید ناخالص داخلی، یکی از پرتولید‌ترین بخش‌های اقتصادی محسوب می‌شود. از سوی دیگر ایران رده هجدهم جهانی را در زمینه تولید خودرو داراست. بر این اساس نه‌تنها کشورهای اروپایی، بلکه کشورهای خودروسازی آمریکایی نیز برای همکاری با بخش خودروسازی ایران ابراز تمایل می‌کنند.

ایران؛ کشوری با پتانسیل‌هایی بی‌شمار

نشریه بلومبرگ در گزارشی بسیار جالب به حضور مجدد سرمایه‌گذاران خارجی در هتل‌های لوکس ایرانی پس از لغو تحریم‌ها پرداخته است و اشاره کرده، از سال 2009 که شدت تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران افزایش یافت تاکنون، حضور سرمایه‌گذاران خارجی در هتل‌های ایرانی به مسئله‌ای کمیاب بدل شده بود. از سوی دیگر چارلز رابرتسون، از اقتصاددانان ارشد یکی از شرکت‌های سرمایه‌گذاری مستقر در لندن، وضعیت فعلی ایران را وضعیتی مشابه وضعیت ترکیه در سال 2004 میلادی ارزیابی می‌کند؛ سالی که ترکیه شروع به پیشرفت‌های همه‌جانبه کرد. به عقیده رابرتسون شرایط اقتصاد ایران با وجود تعداد بی‌شمار فرصت‌های سرمایه‌گذاری، در حالت ‌گذار به سوی توسعه و پیشرفت اقتصادی قرار دارد. تا جایی که پیشرفت در ایران با توجه به‌موقعیت استراتژیک و ذخایر عظیم نفت و گاز، از ترکیه نیز مطلوب‌تر ارزیابی می‌شود.

بازار بورس؛ هدف بسیاری از شرکت‌های خارجی

طبق نظر مفسران وال‌استریت ژورنال، بازار بورس ایران، یکی از بکر‌ترین مکان‌ها با پتانسیل بالا، برای سرمایه‌گذاری شرکت‌های خارجی است. تا پیش از لغو تحریم‌ها، شرکت‌های غربی، توانایی ورود به بازار بورس و اوراق بهادار ایران را نداشتند و تعداد شرکت‌های خارجی حاضر در بازار بورس ایران ناچیز بود اما به نظر می‌رسد بسیاری از شرکت‌های خارجی، پس از لغو تحریم‌ها نخست تمایل دارند به ایجاد نمایندگی و شعب متعدد در ایران به‌ویژه پایتخت این کشور (به‌عنوان قلب اقتصادی ایران) پرداخته و سپس به سرمایه‌گذاری در بازار بورس این کشور اقدام کنند.

بر همین اساس «دومینیک اینگرام» مشاور امور مربوط به سیاست‌های سرمایه‌گذاری خارجی بریتانیا از تصمیم دولت بریتانیا برای تاسیس صندوق سرمایه‌گذاری در تهران خبر داد. وی در مصاحبه اخیر خود با رویترز اعلام کرد، با توجه به اینکه تا پیش از لغو تحریم‌ها روابط اقتصادی ایران و بریتانیا نزدیک به صفر بوده است، بریتانیا تصمیم دارد با تاسیس صندوق اعتباری در ایران، به روابط ارزی و اقتصادی خود با این کشور اعتبار و رسمیت بخشد.

مرزهای پر ارزش ایران‌زمین

نکته‌ای که در برخی مقالات به‌عنوان یکی از پتانسیل‌های اقتصادی ایران ذکر شده، موقعیت مناسب سوق‌الجیشی این کشور است. به عقیده برخی، ایران به سبب وضعیت مناسب جغرافیایی، می‌تواند میزبان بسیاری از شرکت‌های بین‌المللی و سرمایه‌گذارهای خارجی باشد. بسیاری از شرکت‌های غربی که تا پیش از این به سبب تحریم‌ها ناچار به استفاده از مسیرهای دورتر و گران‌قیمت‌تری برای مبادلات تجاری خود بوده‌اند، از این پس از طریق مرزهای ایران می‌توانند هزینه‌های صادرات را به حداقل برسانند.