یکی از ارکان سیاستهای اقتصاد مقاومتی که بهعنوان محور تدوین برنامه ششم توسعه مورد توجه دولت و مجلس قرار دارد، حمایت از شرکتهای دانشبنیان به منظور تجاریسازی علم و تولید ثروت از آن است؛ موضوعی که گرچه در چندسال اخیر به آن پرداخته شده و اقداماتی هم در این جهت صورت گرفته است، اما فعالان این عرصه همچنان چشم به راهند که تحولی جهشگونه در این مسیر اتفاق بیفتد.
عیسی امامی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با بیان اینکه اقتصاد دانشبنیان یک تجربه موفق جهانی است که ما با تاخیر سراغ آن رفتهایم، به «فرصت امروز» میگوید: الان فضای لازم برای تحقق اقتصاد دانشبنیان در کشور به وجود آمده است. اگر چنین اقتصادی رشد یابد، بهرهوری و ارزش افزوده مناسبی به دنبال خواهد داشت که به تولید ثروت و توسعه کشور کمک خواهد کرد.
وی، شرکتهای دانش بنیان را یکی از ظرفیتهای جدی برای دستیابی به اقتصاد مقاومتی میداند و میافزاید: متاسفانه اکثر بنگاههای اقتصادی ما همچنان به شیوه سنتی عمل میکنند که این موضوع باعث میشود یارای رقابت با بنگاههای آن سوی مرزها را که بهصورت دانشبنیان به تولید میپردازند، نداشته باشند و سهم آنها از بازار روز به روز کاهش پیدا کند. بنابراین اگر امروز نجنبیم و در این عرصه حرکت نکنیم، شاید در آینده وضعیت خوبی نداشته باشیم.
اما یکی از چالشهایی که شرکتهای دانشبنیان نوپا، با بنیه ضعیف مالی با آن دست به گریبانند، حضور در بازار و دست و پنجه نرم کردن با بنگاههای بزرگ اقتصادی است که به رقبای خویش مجالی برای عرض اندام نمیدهند؛ موضوعی که امامی هم بر آن تاکید و تصریح میکند: یکی از جاهایی که دولت میتواند کمک کند، همین جاست. دولت باید به شرکتهای دانشبنیان کمک کند، چراکه این شرکتها نوپا هستند و ممکن است توان رقابت نداشته باشند و در رقابت با بنگاههای بزرگ اقتصادی از چرخه خارج شوند.
این نماینده مجلس ادامه میدهد: دولت با وجود محدودیتهای مالی که دارد، میتواند با آزادسازی منابع هدفمندی یارانهها به تقویت شرکتهای دانش بنیان بپردازد.
وی یکی از موانع عمده در مسیر فعالیت شرکتهای دانشبنیان را بیاعتمادی دستگاههای دولتی عنوان و اظهار میکند: به نظر میرسد هنوز بحث حمایت از فعالیتهای دانش بنیان در دستگاههای اجرایی جا نیفتاده است. یعنی مدیران این دستگاهها به این باور نرسیدهاند که باید به شرکتهای دانشبنیان اعتماد کنند. با این وجود، جهتگیری مثبت دولت و مجلس در بودجههای سنواتی اخیر، این امید را به وجود آورده که جایگاه شرکتهای دانشبنیان در برنامه ششم توسعه، پررنگتر از برنامههای قبل باشد.اما آنچه عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس را نگران کرده، عدم پایبندی به برنامه است.
وی در این زمینه معتقد است: اول باید بازگردیم و برنامه پنجم و پیش از آن را بررسی کنیم و ببینیم که آیا واقعا طبق برنامه عمل کردهایم یا نه؟ مشکل ما این است که به برنامه پایبند نیستیم. این مشکلی است که هم مجلس با آن مواجه است و هم دولت. اگر به سوابق برنامهها توجه کنید میبینید که مجلس در بسیاری موارد با دوسوم رای، برنامه را به هم ریخته است. اگر به برنامهای که بنا به شرایط و اقتضائات در دستور قرار گرفته، پایبند نباشیم، طبیعی است که کاری انجام نخواهد گرفت.
امامی در ادامه میافزاید: به اعتقاد من، برای موفقیت در برنامه ششم، اول از همه مجلس و دولت برای خودشان الزاماتی قائل شوند که در برنامه دخل و تصرف نکنند. همچنین به این نکته دقت داشته باشند که اگر به دنبال بهرهوری، ارزش افزوده و تولید ثروت هستند، باید دانشبنیان بهعنوان یک اصل مدنظر قرار بگیرد. برنامه ششم باید ضعف برنامههای قبلی را بپوشاند، چراکه تراز این برنامه، اقتصاد مقاومتی است.